Navbatdagi suhbat O'zbekiston musulmonlari idorasi Fatvo bo'limi mutaxassisi Zikriyo Boborahimov bilan uyushtirildi.
Ro'zador odam ro'za tutmagan odamlarga ovqat pishirib bersa bo'ladimi?
Ramazon oyida kunduz kuni shar'iy uzrsiz ro'za tutmagan kishilarga ovqat pishirib berish yoki pishirib sotish umuman mumkin emas. Bu Ramazon oyiga nisbatan va Allohning farz qilgan ro'zasiga nisbatan hurmatsizlik bo'ladi. Ro'za Islomning katta shiorlaridan hisoblanib, uni ulug'lash taqvodan bo'ladi. Alloh taolo: «Ana shunday. Kim Allohning shiorlarini ulug'lasa, bas, albatta, bu qalblarning taqvosidandir» (Haj surasi, 32-oyat). Vallohu a'lam.
Spreyning gazli (havoli)sidan yoki surtma (maz)ga o'xshash, burunning ustiga surtsa hididan dimog' ochilib ketadigan vositalardan foydalangan ma'qul. Spreyning suyuqlik purkaydigani ro'zani ochishi mumkin. Ro'zador kishi tomog'iga spirt surtsa bo'ladi, uning ro'zaga ta'siri yo'q. Ammo spirt ichga o'tib ketmasligi shart. Vallohu a'lam.
Ro'za tutgan kishi «qornim ochib ketdi» deyishi bilan ro'zasi ochilmaydi va ro'zadorligi yoddan chiqqanligi sabab bu bilan gunohkor bo'lmaydi. Agar shu gapni ro'zadan malollanib, Alloh taoloning farz qilgan ro'zasidan siqilib aytsa, gunohkor bo'ladi. Vallohu a'lam.
Ha, ro'zador odam turli maqsadlarda qon topshirishi mumkin, bu ish bilan uning ro'zasi ochilmaydi. Chunki ro'za ichga kiruvchi narsalar sababli buziladi. Lekin ro'zador qon topshirsa, zaiflashib qoladigan bo'lsa, makruh bo'ladi. Bu holatda qon topshirishni iftordan keyinga qoldirish maqsadga muvofiq. Vallohu a'lam.
Ma'lumot uchun: Sizda shar'iy masalalarda savollar bo'lsa, O'zbekiston musulmonlari idorasining Telegram’dagi @diniysavollar kanaliga, «savollar.muslim.uz» saytiga yoki fatvo bo'limining 78-150-33-44 raqamli koll-markaziga murojaat qilishingiz mumkin.
Har bir tarixiy obida – xalqimiz tarixi va madaniyatining guvohi. Mirzacho‘l hududida joylashgan “Yog‘ochli sardoba” ham ana shunday noyob yodgorliklardan bo‘lib, uning me’moriy tuzilishi va muhandislik yechimi o‘z davrining ilg‘or bilimlariga tayanilganini ko‘rsatadi.
– Sardobaning gumbazsimon tuzilishi, 15 metrlik ichki diametri va 12 metr balandligi uni nafaqat amaliyotda samarali, balki arxitektura jihatdan ham o‘ziga xos namuna sifatida namoyon etadi. Yerdan ikki metr balandlikdagi tuynuklar, salqinlikni saqlovchi ventilyatsiya tizimi, simmetriyali qurilishi va devor qalinligining yuqoriga ko‘tarilgan sari yupqalashib borishi – bularning barchasi sardobaning betakrorligigidan dalolat beradi,– deydi tarixchi-arxeolog Solijon Qudratov.
Sardobaga arksimon kirish qismi orqali g‘ishtli zinapoyalardan foydalanib tushiladi. Kirish qismidagi yo‘lakcha ustidan esa xizmatchilar uchun maxsus xonalarga chiqish mumkin bo‘lgan aylanma zinapoya qurilgan.
So‘nggi yillarda mamlakatimizda turizmni rivojlantirishga alohida e’tibor qaratilayotgan bir paytda “Yog‘ochli sardoba” ham qayta tiklash ishlari doirasida o‘rganilmoqda. Ba’zi rekonstruksiya ishlari boshlangan bo‘lsa-da, ma’lum texnik va moliyaviy sabablarga ko‘ra, qurilish vaqtincha to‘xtab qolgan.
– Endi bu maskanni to‘liq ta’mirlab, turistik marshrutlarga qo‘shish, atrofida dam olish maskanlari, suv yo‘llari, mahalliy hunarmandchilik obyektlarini rivojlantirish rejalashtirilgan. Bunda davlat-xususiy sheriklik asosida yosh tadbirkorlarni ham jalb etish ko‘zda tutilmoqda, – deydi Sirdaryo viloyat hokimining o‘rinbosari Shohruh Isoqulov.
“Toshkent – Samarqand – Buxoro” magistral yo‘li bo‘ylab joylashgan “Yog‘ochli sardoba” hozirning o‘zidayoq sayohatchilar diqqatini o‘ziga tortmoqda. Shu bois, yaqin istiqbolda bu inshoot nafaqat tarixiy yodgorlik, balki madaniy-ma’rifiy tadbirlar o‘tkaziladigan, mahalliy va xalqaro turizmni qo‘llab-quvvatlaydigan muhim markazga aylanishi, shubhasiz.
G‘ulom Primov, O‘zA muxbiri