Sayt test holatida ishlamoqda!
13 Iyul, 2025   |   18 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:20
Quyosh
05:01
Peshin
12:34
Asr
17:40
Shom
20:00
Xufton
21:33
Bismillah
13 Iyul, 2025, 18 Muharram, 1447

Oylar sultoni — Ramazon: Ro'zador kishi ro'za tutmaganlarga ovqat sotsa bo'ladimi? Ro'zador holimda og'riyotgan tomog'imga spirt surishim mumkinmi?

01.05.2021   4146   2 min.
Oylar sultoni — Ramazon: Ro'zador kishi ro'za tutmaganlarga ovqat sotsa bo'ladimi? Ro'zador holimda og'riyotgan tomog'imga spirt surishim mumkinmi?

Navbatdagi suhbat O'zbekiston musulmonlari idorasi Fatvo bo'limi mutaxassisi Zikriyo Boborahimov bilan uyushtirildi.

Ro'zador odam ro'za tutmagan odamlarga ovqat pishirib bersa bo'ladimi?

Ramazon oyida kunduz kuni shar'iy uzrsiz ro'za tutmagan kishilarga ovqat pishirib berish yoki pishirib sotish umuman mumkin emas. Bu Ramazon oyiga nisbatan va Allohning farz qilgan ro'zasiga nisbatan hurmatsizlik bo'ladi. Ro'za Islomning katta shiorlaridan hisoblanib, uni ulug'lash taqvodan bo'ladi. Alloh taolo: «Ana shunday. Kim Allohning shiorlarini ulug'lasa, bas, albatta, bu qalblarning taqvosidandir» (Haj surasi, 32-oyat). Vallohu a'lam.

Ro'zador holimda shamollagan bo'lsam, burnimga sprey-dori sepsam va tomog'imga spirt surtsam bo'ladimi?

Spreyning gazli (havoli)sidan yoki surtma (maz)ga o'xshash, burunning ustiga surtsa hididan dimog' ochilib ketadigan vositalardan foydalangan ma'qul. Spreyning suyuqlik purkaydigani ro'zani ochishi mumkin. Ro'zador kishi tomog'iga spirt surtsa bo'ladi, uning ro'zaga ta'siri yo'q. Ammo spirt ichga o'tib ketmasligi shart. Vallohu a'lam.

Ro'za tutganman, ammo ro'za tutganim yodimdan ko'tarilib, «qornim ochib ketdi» deb yubordim. Gunoh bo'lmaydimi, ro'zaga ta'siri yo'qmi?

Ro'za tutgan kishi «qornim ochib ketdi» deyishi bilan ro'zasi ochilmaydi va ro'zadorligi yoddan chiqqanligi sabab bu bilan gunohkor bo'lmaydi. Agar shu gapni ro'zadan malollanib, Alloh taoloning farz qilgan ro'zasidan siqilib aytsa, gunohkor bo'ladi. Vallohu a'lam.

Ro'zador odam qon tahlili topshirsa bo'ladimi?

Ha, ro'zador odam turli maqsadlarda qon topshirishi mumkin, bu ish bilan uning ro'zasi ochilmaydi. Chunki ro'za ichga kiruvchi narsalar sababli buziladi. Lekin ro'zador qon topshirsa, zaiflashib qoladigan bo'lsa, makruh bo'ladi. Bu holatda qon topshirishni iftordan keyinga qoldirish maqsadga muvofiq. Vallohu a'lam.

Ma'lumot uchun: Sizda shar'iy masalalarda savollar bo'lsa, O'zbekiston musulmonlari idorasining Telegram’dagi @diniysavollar kanaliga, «savollar.muslim.uz» saytiga yoki fatvo bo'limining 78-150-33-44 raqamli koll-markaziga murojaat qilishingiz mumkin.

Boshqa maqolalar

Majburlab erga berish durustmi?

11.07.2025   3008   1 min.
Majburlab erga berish durustmi?

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Savol: Ota-onam meni majburlab erga bermoqchi, bola bilan ko‘rishdim va ko‘nglim g‘ash bo‘lib qoldi. Keyin istixora o‘qishni boshladim va baribir ko‘nglim yumshamadi. Uydagilarga tushuntirdim, lekin meni eshitishmayapti. Men qanday yo‘l tutsam bo‘ladi?

Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Dinimizda xotin-qizlarni majburlab erga berishdan man qilingan. Zero, nikoh ikki tomonning roziligi bilan tuziladi. Juvon bo‘lsa, u bilan ochiqcha gaplashiladi, bokira bo‘lsa, undan izn so‘raladi. Bokira (rozilik alomatlari bilan) sukut qilsa, bu uning nikohga izn bergani bo‘ladi.

Barcha fiqhiy manbalarimizda kelin va kuyov o‘z roziligini bildirishi (iyjob va qabul) nikohning asosiy rukni ekani bayon qilingan. Kelin-kuyovdan biri nikohga rozi bo‘lmasa, nikoh durust bo‘lmaydi.

Ota-onaning vazifasi esa farzandini boylik, mansab yoki boshqa g‘arazlar sababli ko‘r-ko‘rona uylanish yoki erga tegishga majburlash emas. Balki farzandiga juft bo‘layotgan yigit yo qizning diyonati, xulq-odobiga va kasb-hunariga e’tibor qilishdir.

O‘z o‘rnida turmush qurayotgan farzand ham ota-onasining tavsiyalari o‘rinli bo‘lsa, qabul qilishi, qaysarlik qilmay ularning hayotiy tajribalaridan foydalanishi kerak.

Xotin-qizlarni majburlab erga berish holatlarida Payg‘ambarimiz alayhissalomning ayolga nikoh yo ajralishni tanlash ixtiyorini berganlari ma’lum. Hatto bir holatda qiz kambag‘al yigitni, ota-ona esa boy yigitni tanlaganida, u zot qizning ixtiyorini ustun qo‘yib: 


لم ير للمتحابين مثل النكاح
«Bir-birini yaxshi ko‘rganlar uchun nikohdan yaxshisi yo‘qdir", dedilar (Imom Ibn Moja rivoyati). Vallohu a’lam"

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.