Navbatdagi suhbat O'zbekiston musulmonlari idorasi Fatvo bo'limi mutaxassisi Zikriyo Boborahimov bilan uyushtirildi.
Ro'zador odam ro'za tutmagan odamlarga ovqat pishirib bersa bo'ladimi?
Ramazon oyida kunduz kuni shar'iy uzrsiz ro'za tutmagan kishilarga ovqat pishirib berish yoki pishirib sotish umuman mumkin emas. Bu Ramazon oyiga nisbatan va Allohning farz qilgan ro'zasiga nisbatan hurmatsizlik bo'ladi. Ro'za Islomning katta shiorlaridan hisoblanib, uni ulug'lash taqvodan bo'ladi. Alloh taolo: «Ana shunday. Kim Allohning shiorlarini ulug'lasa, bas, albatta, bu qalblarning taqvosidandir» (Haj surasi, 32-oyat). Vallohu a'lam.
Spreyning gazli (havoli)sidan yoki surtma (maz)ga o'xshash, burunning ustiga surtsa hididan dimog' ochilib ketadigan vositalardan foydalangan ma'qul. Spreyning suyuqlik purkaydigani ro'zani ochishi mumkin. Ro'zador kishi tomog'iga spirt surtsa bo'ladi, uning ro'zaga ta'siri yo'q. Ammo spirt ichga o'tib ketmasligi shart. Vallohu a'lam.
Ro'za tutgan kishi «qornim ochib ketdi» deyishi bilan ro'zasi ochilmaydi va ro'zadorligi yoddan chiqqanligi sabab bu bilan gunohkor bo'lmaydi. Agar shu gapni ro'zadan malollanib, Alloh taoloning farz qilgan ro'zasidan siqilib aytsa, gunohkor bo'ladi. Vallohu a'lam.
Ha, ro'zador odam turli maqsadlarda qon topshirishi mumkin, bu ish bilan uning ro'zasi ochilmaydi. Chunki ro'za ichga kiruvchi narsalar sababli buziladi. Lekin ro'zador qon topshirsa, zaiflashib qoladigan bo'lsa, makruh bo'ladi. Bu holatda qon topshirishni iftordan keyinga qoldirish maqsadga muvofiq. Vallohu a'lam.
Ma'lumot uchun: Sizda shar'iy masalalarda savollar bo'lsa, O'zbekiston musulmonlari idorasining Telegram’dagi @diniysavollar kanaliga, «savollar.muslim.uz» saytiga yoki fatvo bo'limining 78-150-33-44 raqamli koll-markaziga murojaat qilishingiz mumkin.
Davlatimiz rahbarining joriy yil 21 apreldagi "Fuqarolarning vijdon erkinligi huquqi kafolatlarini yanada mustahkamlash hamda diniy-ma’rifiy sohadagi islohotlarni yangi bosqichga olib chiqish chora-tadbirlari to‘g‘risida"gi farmonida keng qamrovli maqsadlar nazarda tutilgan.
Jumladan, O‘zbekiston Respublikasida fuqarolarning vijdon erkinligini ta’minlash va diniy sohadagi davlat siyosati konsepsiyasida belgilangan vazifalarni ro‘yobga chiqarish, diniy-ma’rifiy sohadagi ezgu g‘oya va tashabbuslarni xalq manfaatlaridan kelib chiqib izchil davom ettirish farmonning mazmun-mohiyatini tashkil qiladi.
Prezidentimizning ochiq va pragmatik tashqi siyosati, uzoq va yaqin davlatlar bilan o‘zaro munosabatlarni mustahkamlash borasidagi tashabbusi tufayli O‘zbekistonning do‘stlari, xayrixohlari xalqaro maydonda ham ko‘payib bormoqda. Qo‘shni, yaqin va uzoq jamiyatda diniy bag‘rikenglik va dinlararo do‘stlik-hamkorlik g‘oyalarini mustahkamlashga alohida e’tibor qaratilmoqda. Bu holatni nafaqat yurtdoshlarimiz, balki turli mamlakatlardan kelgan mehmonlar hamda xalqaro tashkilotlar vakillari ham e’tirof etmoqda.
Muzaffarxon Joniyev,
Imom Termiziy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi direktori,
tarix fanlari bo‘yicha falsafa doktori
Manba: "Yangi O‘zbekiston" gazetasi 2025 yil 3 may, 90-son