Yana bir Ramazongacha – rahmat va mag'firat oyigacha yashashimizga imkon bergan Allohga hamdlar bo'lsin.
Keling, bu oyni oxirat hayoti uchun ko'proq foyda bilan o'tkazishga harakat qilaylik, chunki ehtimol kimdir uchun bu oxirgi ramazon ham bo'lishi mumkin.
Ramazon - bu boshidan boshlash, tavba qilish va hayotingizni o'zgartirish uchun imkoniyat.
Agar siz Qur'on o'qishni, tinglashni yoki yodlashni, qo'shimcha ibodat qilishni, tunlaringizni ibodat bilan o'tishini, Allohni ko'proq zikr qilishni istasangiz o'sha ishingizni shu muborak oydan boshlang!
Ushbu imkoniyatni qo'ldan boy bermang!
Alloh bu oyni bizdan rozi bo'ladigan tarzda o'tkazishimizga yordam bersin!
O'tgan Ramazonda biz bilan birga bo'lgan qancha do'st va yoronlarimiz, ustozlarimiz bugun qabrlardan joy olishgan.
O'lim to'satdan keladi va o'limdan keyin hech kim bu dunyoga qaytmaydi.
«Toki qachon ulardan (ya'ni mushriklardan) biriga o'lim kelganida:
«Parvardigor, meni (yana hayotga) qaytaringlar. Shoyad, men qolgan umrimda yaxshi amal qilsam», deb qolur. Yo'q! (U aslo hayotga qaytarilmas). Darhaqiqat bu (har bir jon berayotgan kofir) aytadigan so'zdir. Ularning ortida to qayta tiriladigan kunlarigacha (dunyoga qaytishlaridan to'sib turadigan) bir to'siq bo'lur». (Mo'minun, 99-100 oyatlar).
O'limdan keyin bu dunyoga qaytishning iloji yo'q, lekin hamma: agar u gunohkor bo'lsa - tavba qilish va agar u yaxshilik qiladiganlardan bo'lsa - yaxshi amallar sonini ko'paytirish uchun xohlaydi.
Agar bu Ramazondan keyin vafot etsak-chi?
Biz yana ro'za tutish uchun qaytib kelishni, qabrda va oxiratda bizga ko'proq foyda keltiradigan amallarni bajarishni xohlamaymizmi?!
O'zingizni go'yoki o'limdan keyin yana hayotga qaytgandek tasavvur qiling! Qaytib kelganingiz, shu oyda hayotingizni yaxshilash uchun, ilgari yo'qotganlaringizni qoplash uchun, Qiyomat kuni tarozida og'ir keladigan savob ishlarni bajarish uchun yana bir imkoniyatga ega ekanligingizni o'ylab ko'ring...
Allohdan bizni gunohlarimizdan poklashni, tavbamizni qabul qilishini va yaxshilik qilganlarning ajrini ziyoda qilishni so'raymiz.
Yoqub Umar
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Faqihlarning fiqhga bergan ta’riflarida «dalil» degan so‘z bormi? Yo‘q. Ular faqat mukallaflarning amallari haqida gapirishdi, hukmlarning mukallaflarga nisbatan joriy bo‘lish holatlariga e’tibor qaratishdi. Demak, umumiy qilib aytadigan bo‘lsak, fiqhga ikki xil ta’rif berildi. Biri usuliy ulamolarning ta’rifi, ya’ni «Qur’on va Sunnatdan hukmlarni qay tarzda chiqarib olish haqidagi ilm» degan ta’rif. Ikkinchisi fuqaholar bergan ta’rif bo‘lib, unda hosil bo‘lgan hukmlarning mukallaflarga qanday joriy qilinishi asosiy o‘ringa qo‘yildi. Bu hukmlar mutlaq mujtahidlar tarafidan chiqariladi. Hukmni faqat mutlaq mujtahid chiqara oladi. Ana shu mujtahid muayyan bir hukmni Qur’on va Sunnatdan qanday chiqarganini o‘rganish usul ilmining mavzusidir. Chiqarilgan hukmni o‘zimizga va jamiyatga tatbiq qilish esa muftiy va faqihlarning ishidir.
Demak, fiqhga ikki xil qarash mumkin ekan: hukmni chiqarib olish va uni tatbiq qilish. Bizning xatoimiz shuki, hukmni ishlab chiqish bilan uni tatbiq qilish orasidagi farqni tushunmayapmiz. Tushunmaganimiz uchun ham keraksiz gaplarni gapiryapmiz. Biz yuqorida aytib o‘tgan ikki yo‘nalish – tahallul, ya’ni dinga yengil qarash va tashaddud, ya’ni dinda g‘uluvga ketish yo‘nalishlari yo ikkinchi ta’rifdan bexabar qolishdi, yoki unga e’tiborsiz qarashdi. Ular faqat birinchi ta’rifni, ya’ni hukmni qay tarzda ishlab chiqishni izohlashdi.
«Hanafiy mazhabiga teran nigoh» kitobidan