Kon'ya shahridagi Saljuqiylar universiteti ilmiy tadqiqotchisi Iqboljon Usmonov va uning ustozi Shamsiddin Kamoliddin hammuallifligidagi «Fazoil-i Balx – Balx shahrining fazilatlari» asarining ilmiy nashri «Generıs» nashriyoti tomonidan chop etildi, deb xabar bermoqda «Dunyo» AA.

Asar 3 fasldan tashkil topgan bo'lib, 1-fasli Balx fazilatlari haqida aytilgan rivoyatlarni, 2-fasli Balx shahrining ta'rifini o'z ichiga olgan. 3-faslda esa Balx va uning atrofidagi qishloqlarda yashab ijod qilgan shayxlar va olimlar, shuningdek, turli davrlarda boshqa shaharlardan Balxga kelib, bu erda faoliyat olib borgan jami 70 ta mashhur shaxs haqida qimmatli biografik ma'lumotlar keltirilgan.

Yevropa mamlakatlari, Eron, Afg'oniston va O'zbekiston olimlari «Fazoil-i Balx – Balx shahrining fazilatlari» kitobi bo'yicha ilmiy izlanishlar olib borgan. Jumladan, Iqboljon Usmonov ham ushbu asarni o'rganib, ikkita ilmiy maqola e'lon qildi va 2011 yilda Saljuqiylar universitetida “Fazoil-i Balx” asari Markaziy Osiyo xalqlari tarixiga oid muhim manba” mavzusida magistrlik dissertatsiyasini yoqladi.

O'quvchilar diqqatiga havola etilayotgan ushbu kitob “Fazoil-i Balx” asarining 1- va 2-fasllarining tarjimasi, ilmiy izohlar va sharhlarni o'z ichiga olgan. Tarjima «Fazoil-i Balx» asarining tanqidiy matnini o'z ichiga olgan Abdulhay Habibiy nashri (Tehron, 1350/1971) asosida amalga oshirildi. Asar matnining tarjimasi Balx shahrining tarixi va uning tarixiy topografiyasiga oid ma'lumotlardan iborat.

So'z boshi, ilmiy izohlar va sharhlarni Sh.Kamoliddin, asar va uning muallifi haqidagi ma'lumot va fors tilidan tarjimani I.Usmonov amalga oshirgan.

Ma'lumot uchun, Balx shahrida yashab ijod qilgan Safiy ad-Din Abu Bakr Abdulloh ibn Umar ibn Muhammad ibn Dovud al-Vo'iz al-Balxiy hijriy 610 (milodiy 1213-14 yy.) yilda arab tilida «Fazoil-i Balx» nomli asarini yozib tugallagan. Ushbu asarning arab tilidagi nusxasi bizgacha etib kelmagan. Lekin o'sha davrda asar o'zining qimmatli ma'lumotlari bilan ilm ahlining katta qiziqishiga sabab bo'lgan. Shu sababli ushbu kitob hijriy 676 (milodiy 1277-78 yy.) yilda Abdulloh ibn Muhammad ibn al-Qosim al-Husayniy ibn al-Husayniy tomonidan fors tiliga tarjima qilingan. Keyinchalik asarning forscha matn bir nechta xattotlar tomonidan to'ldirilgan. Shu holda 3 nusxada bizgacha etib kelgan.

Mazkur kitob 2021 yilning ilk oylarida o'zbekistonlik yosh tadqiqotchilar tomonidan Turkiyada nashrdan chiqarilgan ikkinchi kitob bo'ldi.

Avval xabar qilganimizdek, joriy yil fevral' oyida O'zbekiston Halqaro islom akademiyasi va Anqara universiti bitiruvchisi, falsafa doktori (PhD) Abdulmalik Tuychiboyev tomonidan tayyorlangan “Muxtasar Favoyid ar-Rustufag'niy” asarining ilmiy-tanqidiy nashri Istanbuldagi “Haşimî Yayınları” nashriyotida chop etilgandi.

O'zbekiston musulmonlari idorasi matbuot xizmati