Sayt test holatida ishlamoqda!
04 Iyul, 2025   |   9 Muharram, 1447
search icon
Avvalgi sayt
ЎЗ РУ EN AR

Toshkent shahri
Tong
03:11
Quyosh
04:55
Peshin
12:33
Asr
17:42
Shom
20:04
Xufton
21:40
Bismillah
04 Iyul, 2025, 9 Muharram, 1447
Avvalgi sayt
#search
 YouTube

O'zbekistonlik tadqiqotchining Moturidiylik ta'limotiga oid risolasi Turkiyada chop etildi

04.03.2021   1334   2 min.
O'zbekistonlik tadqiqotchining Moturidiylik ta'limotiga oid risolasi Turkiyada chop etildi

Turkiyada tadqiqot olib borayotgan vatandoshimiz — O'zbekiston Halqaro islom akademiyasi va Anqara universiti bitiruvchisi, falsafa doktori A.Tuychiboyevning Ali ibn Sa'id ar-Rustufag'niyga mansub «Muxtasar Favoyid ar-Rustufag'niy» asarining ilmiy-tanqidiy nashri Istanbuldagi «Haşimî Yayınları» nashriyoti tomonidan chop etildi, deb xabar bermoqda «Dunyo» AA.

Mazkur asar ulug' ajdodimiz Imom Moturidiyning eng yaqin shogirdlaridan hisoblangan Ali ibn Sa'id ar-Rustufag'niyga mansub bo'lib, bugungi kungacha Ahmad ibn Muso al-Keshshiyning «Majmu' al-havodis va an-navozil va al-voqe'ot» nomli asari tarkibida etib kelgan.

Ma'lumotlarga qaraganda, ar-Rustufag'niy Samarqand viloyatining Ishtixon tumanidagi Boyli ota mahallasida tug'ilib, voyaga etgan. Voyaga etgach, ar-Rustufag'niy Samarqand shag'rida o'z davrining eng zabardast ulamolari – Abu Ahmad al-Iyodiy, Abu Mansur al-Moturidiy va al-Hakim as-Samarqandiydan ilm olgan. Olimning Balx shahriga borib, hanafiy fiqhining yorqin namoyandasi, kichik Abu Hanifa deya e'tirof etilgan Abu Ja'far al-Hinduvoniydan ham istifoda etgani naql qilinadi.

O'rta asrlarga oid tabaqot, ya'ni biografiya asarlarida ar-Rustufag'niy fiqh bobida «Samarqandning shayxi» bo'lgani keltirilgan. U shu darajada e'tibor qozondiki, hatto Buxoroga borib, ilm majlislari o'tkazar, xalq vakillariga va'z-nasihatlar qilardi. Ar-Rustufag'niy mahalliy e'tiqod va mazhablarga xos bo'lmagan yondashuvlarni tanqid ostiga olish, ustozi Imom al- Moturidiyning sof islom aqidasiga oid qarashlarini muhofaza etishga katta hissa qo'shdi. Olimning turli yot firqalar bilan bo'lgan munozaralari «Muxtasar Favoyid ar-Rustufag'niy» asarida ham ko'zga tashlanadi.

Mazkur asar fiqh, kalom, tafsir, hadis, tasavvuf, axloq va hikmat kabi keng qamrovli mazularga oid bo'lib, X asrda mamlakatimiz hududidagi eng yorqin ilm va ma'rifat markazlaridan biri bo'lgan Samarqanddagi ma'naviy-ma'rifiy muhitni baholash, Moturidiylik ta'limotining ilk taraqqiyot bosqichini o'rganish nuqtai nazaridan o'ta muhim ahamiyat kasb etadi.

 

O'zbekiston musulmonlari idorasi matbuot xizmati

O'zbekiston yangiliklari
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

“Safarga ketdilar...”

04.07.2025   627   2 min.
“Safarga ketdilar...”

Ayoli vafot etganidan keyin eri juda mayus bo‘lib qoldi. Bir kuni uning yaqin do‘sti uni koyidi:

– Haliyam uylanmadingmi?

– Yo‘q, – dedi u.

– Nega, nahotki boshqa ayollar ichida senga yoqadigani bo‘lmasa?

– Rahmatli ayolimga o‘xshagani topilmasa kerak...

– Qo‘ysang-chi, ayollarning bari bir-biriga o‘xshaydi-ku!..

– Men zohirini aytmayapman. Ichki olamini, botinini aytyapman.

Yigit hayron bo‘lib qarab turgan do‘stiga hayotida bo‘lgan birgina voqeani gapirib berdi:

“Bir kuni ayolim jahlimni chiqardi. Qattiq urishdim va uni ota uyiga haydadim. Jimgina ketdi. Oradan bir necha kun o‘tgach, qilgan ishimdan pushaymon bo‘ldim. Aslida ayb o‘zimdan o‘tganini angladim. Ming andisha bilan qaynotamnikiga bordim. Eshik oldida biroz turib qoldim. So‘ng eshikni taqillatdim. Ayolim ochdi va meni hayratda qoldirib, xuddi oramizda hech gap o‘tmaganday, baland ovozda:

– Assalomu alaykum dadajonisi, safaringiz yaxshi o‘tdimi? – deya tabassum bilan ko‘zini qisib qo‘ydi. Unga bir nimalar demoqchi bo‘lgan edim, u meni qattiq bag‘riga bosib, bunday dedi:

– Gapirmang, ota-onamga sizni “safarga ketdilar”, dedim...

Ana shunday fahmli, oqila edi ayolim. Shuning uchun ham unga hech birini o‘xshatolmay, uylanolmay yuribman, do‘stim”.

Ha, azizlar! Alloh taolo erkakni ayol uchun, ayolni erkak uchun ne’mat qilib bergan. To‘g‘ri, ba’zilar bir-birlarining kamchiliklaridan shikoyat qilib qolishadi. Ammo hech kim benuqson emas. Mukammal ayolni ham, erkakni ham axtarmang bu dunyoda. Hikoyada kelganidek, ba’zida er uchun bir jufti halol butun dunyodagi ayollardan afzal bo‘lishi mumkin. Shunday ekan, ahli ayolimizni qadrlaylik. Zero, u ham kimningdir farzandi, bolalarimizning onasi. Eng muhimi, Allohning bizga bergan omonatidir.

Akbarshoh RASULOV

O'zbekiston yangiliklari
#logo