الوَاحِدُ
Yagona, bitta. U zot zotida ham, sifatlarida, ishlarida ham yagonadir.
الصَّمَدُ
Hech kimga hojati tushmaydi, barchaning hojati Unga tushadi.
القَادِرُ
Cheksiz qudrat sohibi. U zot har bir narsaga qodirdir. Har bir ish unga osondir.
المُقْتَدِرُ
Juda ham qudratli.
المُقَدِّم
Oldinga suruvchi. U zot xohlagan shaxs va narsani xohlagan shaxs va narsasidan oldinga suradi.
المُؤَخِّر
Orqaga suruvchi. U zot xohlagan shaxs va narsani, xohlagan shaxs va narsasidan orqaga suradi.
الأَوَّلُ
U hamma narsadan avval, ya'ni, barcha mavjudotlar yo'qligida Alloh bor edi.
الْآَخِرُ
Hamma narsa yo'q bo'lib ketganda ham, Uning o'zi qoladi.
الظَّاهِرُ
Uning mavjudligi oshkor, ochiq-oydindir. U hamma narsadan zohir-ustundir.
الْبَاطِنُ
Ko'zlar ko'rolmaydigan; barcha yashirin narsalarni biluvchi.
Barcha narsani boshqaruvchi. Himoya qiluvchi
المُتَعَالِي
Qudrati, ulug'ligi har narsadan ulug'; har narsani bo'ysundiruvchi
البَرُّ
Yaxshilik qiluvchi.
التَّوَابُ
Bandalarni tavbaga yo'llovchi va ularning tavbasini qabul qiluvchi.
المُنْتَقِم
Zolim va osiylarni jazolovchi.
العَفُوّ
Afv qiluvchi.
الرَّؤُوفُ
O'ta mehribon.
مَالِك المُلْك
Koinotdagi barcha mulkning yagona egasi.
ذُو الجَلاَل و الأِكرَام
Koinotdagi barcha mulkning tanho egasi.
المُقْسِط
Adolati ila mazlumlarga nusrat va zolimlarga jazo beruvchi.
الجَامِع
Odamlarni qiyomat kuni jamlovchi.
الغَنِيُّ
Behojat. Uning hech kimga va hech narsaga hojati tushmaydi.
المُغْنِي
Behojat qiluvchi. U zot o'z bandalaridan xohlaganini behojat qilib qo'yadi.
المَانِع
Hohlagan bandasini boylikdan mahrum etuvchi. Asraguvchi.
الضَّار
Hohlaganiga zarar qiluvchi.
النَّافِع
Manfaat beruvchi.
النُّور
Munavvar, nurli etuvchi.
الهَادِى
Hidoyat qiluvchi.
البَدِيع
Narsalarni yo'qdan yaratuvchi
البَاقِي
Mangu, boqiy qoluvchi. U doimiy bordir.
الوَارِثُ
Mavjudotlar yo'q bo'lganda ham boqiy qoluvchi Zot.
الرَّشِيد
To'g'ri yo'lga yo'llovchi.
الصَّبُور
O'ta sabrli. Gunohkorlarni azoblashga shoshilmaydi.
Davron NURMUHAMMAD
Alloh taolo aytadi: “Kim Allohga taqvo qilsa, U unga (tashvishlardan) chiqish yo‘lini (paydo) qilur”, (Taloq surasi, 2-oyat).
Izoh:
- Ibn Abbos roziyallohu anhu oyati karimaning “chiqish yo‘li” qismini “dunyo va oxiratdagi har turli tashvishlardan uni qutqaradi”, deb tafsir qilganlar.
- Ali ibn Solihga ko‘ra, “chiqish yo‘li” Alloh taoloning o‘sha bandaga rizq berish bilan uni xushnud etishidir.
- Kalbiy oyatni bunday tafsir qiladi: “Kim musibat paytida sabr qilib, Allohdan qo‘rqsa, Parvardigor unga do‘zax otashidan jannat sari bir chiqish yo‘li ko‘rsatadi”.
- Abul Oliya oyatni: “Turli mashaqqat va tashvishlardan chiqish yo‘li”, deya sharhlagan bo‘lsa,
- Rabi’ ibn Haysam: “Odamni siqadigan hamma narsadan unga chiqish yo‘li ko‘rsatadi”, shaklida tafsir qilgan.
- Husayn ibn Fazlga ko‘ra, oyat tafsiri bunday: “Kim farzlarni ado etish borasida Allohdan qo‘rqsa, Alloh unga jazolanishdan qutulish yo‘lini ko‘rsatadi”.