Sayt test holatida ishlamoqda!
22 Iyun, 2025   |   26 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:05
Quyosh
04:50
Peshin
12:30
Asr
17:41
Shom
20:03
Xufton
21:42
Bismillah
22 Iyun, 2025, 26 Zulhijja, 1446

2. BAQARA SURASI, 247–248 OYaTLAR

28.01.2021   5869   3 min.
2. BAQARA SURASI, 247–248 OYaTLAR

وَقَالَ لَهُمۡ نَبِيُّهُمۡ إِنَّ ٱللَّهَ قَدۡ بَعَثَ لَكُمۡ طَالُوتَ مَلِكٗاۚ قَالُوٓاْ أَنَّىٰ يَكُونُ لَهُ ٱلۡمُلۡكُ عَلَيۡنَا وَنَحۡنُ أَحَقُّ بِٱلۡمُلۡكِ مِنۡهُ وَلَمۡ يُؤۡتَ سَعَةٗ مِّنَ ٱلۡمَالِۚ قَالَ إِنَّ ٱللَّهَ ٱصۡطَفَىٰهُ عَلَيۡكُمۡ وَزَادَهُۥ بَسۡطَةٗ فِي ٱلۡعِلۡمِ وَٱلۡجِسۡمِۖ وَٱللَّهُ يُؤۡتِي مُلۡكَهُۥ مَن يَشَآءُۚ وَٱللَّهُ وَٰسِعٌ عَلِيمٞ٢٤٧

247. Payg'ambarlari ularga: "Mana, Alloh Tolutni sizlarga podshoh etib tayinladi", dedi. Ular: "Biz undan ko'ra podshohlikka haqliroq bo'lsak, uning moli ham ko'p emas, qanday qilib u bizga hukmdor bo'lsin?!" deyishdi. U: "Alloh uni sizlarga munosib bildi, ilmini va jismoniy quvvatini ziyoda qildi, Alloh hukmronlikni xohlaganiga beradi, Alloh keng qamrovli va biluvchidir", dedi.

 Muso alayhissalomdan keyin Bani Isroil jamoalari bir oz vaqt yaxshi yurishdi. Ular niyati buzilganidan so'ng ustlariga Jolut ismli bir kofir podshoh hukmron bo'ldi. Podshoh ularni yashab turgan shaharlaridan quvib chiqardi, mol-mulklarini tortib oldi va o'zlarini qul qilib ishlatdi. Bani Isroil oxiri u erdan qochib chiqib, Baytil-Maqdisda (Quddusda) to'plandi. O'sha zamonda Yusha' alayhissalom payg'ambar edi. Bani Isroil payg'ambarlariga arz qilib: "Bizga bir podshohni tayin qilib bering, Alloh yo'lida Jolutga qarshi jang qilamiz", deyishdi. Payg'ambarlari ularning bergan va'dalarida sira sobit turmasliklarini eslatdi, lekin ular turli dalil va bahonalarni ro'kach qilib, payg'ambarlarining so'zini qabul qilishmadi. Oxiri payg'ambar: "Alloh sizlarga Tolutning podshohlikka munosibligini bildirdi", dedi. Chunki u jismoniy jihatdan ham, ilmda ham boshqalardan ustun edi. Tolut podshoh bo'lganidan keyin ham Bani Isroil tinchimadi, endi samoviy bir nishon (mo''jiza) ham bo'lsa edi, dedi. Payg'ambarlari duo qilgach, zafar va nusrat sandig'i etib keldi.

وَقَالَ لَهُمۡ نَبِيُّهُمۡ إِنَّ ءَايَةَ مُلۡكِهِۦٓ أَن يَأۡتِيَكُمُ ٱلتَّابُوتُ فِيهِ سَكِينَةٞ مِّن رَّبِّكُمۡ وَبَقِيَّةٞ مِّمَّا تَرَكَ ءَالُ مُوسَىٰ وَءَالُ هَٰرُونَ تَحۡمِلُهُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لَّكُمۡ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ٢٤٨

248. Payg'ambarlari ularga: "Sizlarga sandiqning kelishi Tolutning podshohligiga dalildir, unda Parvardigoringiz huzuridan taskin, Muso va Horun avlodlaridan qolgan narsalar bor, uni farishtalar ko'tarib kelishadi. Agar mo'min bo'lsangizlar, bu narsada albatta bir alomat bor", dedi.

Bani Isroilga qarashli bir sandiq bo'lib, unda Muso alayhissalomning kiyim, hassa, kavushlari, Horun alayhissalom va boshqa payg'ambarlardan qolgan tabarruk narsalar saqlanardi. Bani Isroil urushga kirganida bu sandiq qo'shin oldida olib yurilardi va shu sandiq barakotidan Alloh ularga fath, zafar, taskin-xotirjamlik berar edi. Jolut ularga podshoh bo'lib kelgach, bu tabarruk sandiqni o'lja qilib olib ketdi. Bir qancha muddat uni o'zida saqladi. Lekin sandiq Jolutga g'alaba emas, falokat olib keldi. Alloh taolo sandiqni Bani Isroilga qaytarishni iroda qilganidan keyin Jolut uni qaysi shaharda saqlasa, o'sha erda vabo paydo bo'laverdi. Bundan qo'rqib ketgan Jolut sandiqni ikki ho'kizga yuklab, qo'yib yubordi. So'ngra farishtalar sandiq ortilgan ho'kizlarni haydab, Tolutning darvozasiga etkazib qo'yishdi. Bu narsa bilan Tolutning podshohligiga bir hujjat paydo bo'ldi va Bani Isroil bunga ishondi.

Tafsiri irfon
Boshqa maqolalar

Hijriy yangi yilingiz muborak bo‘lsin!

20.06.2025   10037   3 min.
Hijriy yangi yilingiz muborak bo‘lsin!
2025 yilning 26 iyun kuni – yangi 1447 hijriy yil – Muharram oyi boshlanishining 1 kunidir. Ashuro kuni 2025 yilning 5 iyul, shanba kuniga to‘g‘ri keladi.

Muharram oyi qanday oy?
Muharram oyi – musulmonlar taqvimining birinchi oyidir. Bu oy Alloh taolo urush, qon to‘kishni harom qilgan (Zulhijja, Zulqa’da, Muharram, Rajab) to‘rt oyning biri bo‘lib, uning o‘ninchi kuni ya’ni, ashuro kuni alohida fazilatlarga ega.


Ashuro qanday kun?
Bu kun haqida Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Bu shunday yaxshi kundirki, bu kunda Alloh Bani Isroilni dushmanlaridan qutqargan. Shu bois Muso alayhissalom bu kunda ro‘za tutgan. Men Musoga ko‘proq (yaqin bo‘lishga) haqliroqman”, dedilar va u kunda ro‘za tutib, odamlarni ham uning ro‘zasini tutishga buyurdilar” (Imom Buxoriy rivoyati).


Ashuro kuni ro‘za tutish o‘tgan bir yillik gunohlarga kafforat bo‘ladi.
Bu haqda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Ashuro kunining ro‘zasi – Allohdan umid qilamanki – bir yil oldingi gunohlarga kafforat bo‘ladi”, deganlar (Imom Muslim rivoyati).


Bu kun yaqinlarga kengchilik qilish, bir yillik kengchilikka sabab bo‘ladi.
Abu Sa’d roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Kim Ashuro kuni ahli ayoliga kenglik yaratsa, Alloh unga yil bo‘yi kenglik yaratadi”, dedilar (Imom Bayhaqiy rivoyati).

Sufyon ibn Uyayna rahmatullohi alayh: “Bu hadisni oltmish yil tajriba qildim va faqatgina yaxshilik ko‘rdim”, deganlar.


Ashuro kunini Rasululloh sollallohu alayhi vasallam qanday o‘tkazardilar?
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bu kunni o‘tkazib yubormaslik uchun qattiq harakat qilardilar, uning savobiga erishish uchun bu kunning kelishini intiqlik bilan kutardilar. Bu haqda Ibn Abbos roziyallohu anhu aytadilar: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallamni Ashuro kuni ro‘zasini Ramazon oyi ro‘zasini kutib sog‘ingandek, boshqa kun va oy ro‘zasini kutganlarini ko‘rmadim” (Imom Buxoriy, Imom Muslim rivoyati).


Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Ashuro kuni ro‘zasini tutib, odamlarni ham bu kunning ro‘zasini tutishga buyurganlarida, sahobalar: “Yo, Rasululloh! Bu kun yahudiy va nasroniylar ulug‘laydigan kun-ku!” deyishdi. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Alloh xohlasa kelasi yil to‘qqizinchi kuni ham tutamiz”, dedilar. Ammo, kelasi yil kelmasidan Rasululloh sollallohu alayhi vasallam vafot etdilar (Imom Muslim rivoyati).

Ulamolarimiz Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning ushbu niyatlariga e’tiboran, Ashuro kuniga qo‘shib bir kun oldingi yoki bir kun keyingi kunda ham ro‘za tutmoq afzal deydilar.

Alloh taolo ushbu oyning fazilatlaridan barcha mo‘min-musulmonlarni to‘liq bahramand etsin. O‘zining roziligini topadigan amallarda bardavom qilsin.

Davron NURMUHAMMAD