Sayt test holatida ishlamoqda!
20 Yanvar, 2025   |   20 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:21
Quyosh
07:44
Peshin
12:39
Asr
15:43
Shom
17:28
Xufton
18:45
Bismillah
20 Yanvar, 2025, 20 Rajab, 1446

Alloh taologa eng sevimli kalima

23.01.2021   2896   3 min.
Alloh taologa eng sevimli kalima

Subhanalloh – Alloh taologa eng sevimli kalima. Abu Zarr roziyallohu anhu aytadilar: "Rasululloh sollallohu alayhi vasallam menga: “Alloh taologa eng mahbub bo'lgan kalomni aytaymi? Alloh taolo uchun kalomlarning eng yaxshisi “Subhanallohi va bihamdihi”, deb aytishingdir”, dedilar".

 

Subhanalloh – aytishga oson, tarozida og'ir keluvchi kalima. Abu Hurayra roziyallohu anhu rivoyat qiladilar. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: "Ikki kalima borki, ular tilga engil, tarozida og'ir va Rahmonga mahbubdir. Ular: “Subhanallohi va bihamdihi, Subhanallohil a'ziym”, dedilar" (Imom Buxoriy, Imom Muslim rivoyati).

 

Subhanalloh – Jannatda bog' bo'luvchi kalima. Jobir roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: "Kimki: “Subhanallohi va bihamdihi” desa, u uchun jannatda bir xurmo ekiladi", dedilar (Imom Termiziy rivoyati).

 

Subhanalloh – eng afzal kalima. Sahobalar Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan: “Qaysi kalom afzal?” deb so'rashdi. U zot sollallohu alayhi vasallam: “Alloh farishtalari yoki bandalari aytishini ixtiyor qilgan “Subhanallohi va bihamdihi” kalimasidir”, dedilar (Imom Muslim rivoyati).

 

Subhanalloh – gunohlarga kafforat bo'luvchi kalima. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kim har namozdan keyin o'ttiz uch marta tasbeh (Subhanalloh), o'ttiz uch marta hamd (Alhamdulillah), o'ttiz uch marta takbir (Allohu akbar) aytsa, jami to'qson to'qqiz bo'ladi, yuzta bo'lishiga: “Laa ilaaha illallohu vahdahu laa shariyka lahu, lahul mulku va lahul hamdu va huva a'la kulli shay'in qodiyr”ni aytsa, uning gunohlari dengiz ko'piklari kabi bo'lsa ham, mag'firat qilinadi”, deganlar (Imom Muslim rivoyati).

Subhanalloh – xatolarni ketkazuvchi kalima. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kim: “Subhanallohi va bihamdihi” deb bir kunda yuz marta aytsa, xatolari dengiz ko'pigicha bo'lsa ham kechib yuboriladi”, dedilar (Imom Buxoriy, Imom Muslim rivoyati).

 

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Subhanallohi va bihamdihi a'dada xolqihi va rizo nafsihi va zinata arshihi va midada kalimatihi”,deb aytardilar (Imom Muslim rivoyati).

 

Davron NURMUHAMMAD

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Qur’onni yodlay olmayapman

17.01.2025   7760   2 min.
Qur’onni yodlay olmayapman

Al-Kisoiy al-Kufiy 119/737 yil Kufada dunyoga kelgan.

To‘liq ismi: Ali ibn Hamza ibn Abdulloh ibn Bahman ibn Fayruzm al-Kisoiy al-Kufiy. Imom al-Kisoiy yoshligida ilm o‘rganishga juda intilardi, lekin boshlang‘ich davrda muvaffaqiyat qozona olmasdi. Bir safar Qur’onni yod olishda qiynalgach, ustoziga: “Men hech narsani yodlay olmayapman, charchadim”, dedi.
Ustoz unga sabr qilishni va Qur’onning barakasiga ishonishni tavsiya qildi. Shundan so‘ng, Imom al-Kisoiy sabr bilan harakat qilib, Qur’onni mukammal yod oldi va keyinchalik mashhur qiroat imomlaridan biri bo‘ldi. Bu voqea sabr va mehnatning samarasini eslatadi.

Hayoti: Al-Kisoiy Kufada tug‘ilgan va tilshunoslikda ham, qiroatda ham yuqori maqomga ega bo‘lgan. Undan nega «Kisoiy» deb nom olganligi haqida so‘rashganida u, – "chunki men hajda kisoda (kiyimda) ehrom bog‘laganman", deb javob bergan ekan. U asli fors bo‘lib, Bani Asad qabilasining qullaridan edi.  

Ilmiy faoliyati: Uning asosiy ustozlari Hamza al-Kufiy va boshqa yirik qiroatchilar bo‘lgan. Bundan tashqari Kufa maktabini asoschisi hisoblanadi.
Muoz al-Harro va Abu Ja’far Ruasiylarda nahvdan tahsil oldi. Ular-dagi ilmlarni olib bo‘lib, ulardan qoniqmay qolgach, Basraga kelib Iso ibn Umar, Abu Amr ibn al-Alo va Al-Xalil ibn Ahmaddan ilm o‘rgangan. Qiroatni esa Sho‘ba ibn Hajjojdan ta’lim olgan. 

U zot juda ko‘p asarlar ham yozgan: "Kitab muxtasar fi an-nahv" (Nahvga oid qisqa bo‘lgan kitob), "Kitab al-hudud fi an-nahv"  (Nahvdagi hadlar oid kitob), "Kitob al-qiroat (Qiroatga doir kitob)", "Kitab al-adad (Sonlarga doir kitob)", "Kitab ixtilaf al-adad (Sonlarning ixtilofiga oid kitob)", "Kitab al-huruf (Harflarga oid kitob)", "Kitab maoniy al-Qur’an (Qur’on ma’nolari haqidagi kitob)" kabi ko‘plab kitoblar yozgan. 
Nahvdan Farro uning xos shogirdlaridan hisoblanadi. 

Kisoiy 189/805 yil Roy shahrida vafot etgan.

Matkarimov Nurmuhammad,
Hadis ilmi maktabi o‘qituvchisi.