Sayt test holatida ishlamoqda!
20 Sentabr, 2025   |   28 Rabi`ul avval, 1447

Toshkent shahri
Tong
04:49
Quyosh
06:08
Peshin
12:21
Asr
16:35
Shom
18:28
Xufton
19:40
Bismillah
20 Sentabr, 2025, 28 Rabi`ul avval, 1447

Ukolni ixtiro qilgan, birinchi tish shifokori va saratonni ilk bor jarrohlik yo'li bilan davolagan musulmon olimini bilasizmi?

21.01.2021   2494   1 min.
Ukolni ixtiro qilgan, birinchi tish shifokori va saratonni ilk bor jarrohlik yo'li bilan davolagan musulmon olimini bilasizmi?

Abulqosim Zahroviy dorini bemorning qoniga aralashtirib (tomirdan) yuborilsa, uning ta'siri tez bo'lishini tajribalar orqali kashf qildi. Shuning uchun u kishi hozirgi kunimizgacha ishlatib kelinayotgan tibbiy shprits- ukolning ixtirochisi sanaladi.

Bu zot o'sha davrda Andalusiyada eng buyuk jarroh deya tanilgan. Shu sababdan uni «zamonaviy xirurgiyaning otasi» deb ham sifatlashadi. Uning qalamiga mansub ulkan qomusiy qo'llanma «At-Tasrif liman 'ajaza 'anit ta'lif» kitobi bo'lib, o'ttiz jilddan iboratdir.

Musulmon tibbiyot olimi Abulqosim Zahroviy tarixdagi birinchi stomatolog - tish jarrohi ham ekanini bilasizmi?

Ushbu olim tish jarohati uchun maxsus uskunalarni ixtiro qilgan. Undan tashqari tishni tekislovchi uskunani ham yasagan. U tish tekislashda tilla va kumush iplardan foydalangan.

O'zi ta'lif etgan kitobida tishni sug'urish, milk ostidagi singan ildizni sug'urish haqida to'xtalgan. U og'iz, milk va tishga etadigan kasalliklar muolajasi haqida ham bir fasl yozgan.

Undan tashqari, Abulqosim Zahroviy tarixda birinchi bo'lib, ko'krak bezi saratonini jarrohlik yo'li bilan davolagan. U 200 dan ortiq jarrohlik asboblarni ixtiro qilgan olim hisoblanadi. U saratonni boshlang'ich davrida to'lig'icha olib tashlash imkoni bo'lsa, davolash mumkin deydi.

Olim Ispaniyaning Madinatuz Zahro shahrida 936-melodiy sana tug'ilib, 1013-melodiy sanada Qurtuba shahrida vafot etgan. X – XI asrlarda yashab ijod qilgan. Yevropada uni «Abul'kasis - Al-Zahrawi Albucasis» deb nomlashgan.

Bobur Ahmad tayyorladi

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Muftiy hazratlari: "Musulmonlarning o‘zaro ahil hayot kechirishlari dinimiz amridir”

19.09.2025   4070   1 min.
Muftiy hazratlari:

Bugun, 19 sentyabr kuni O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari juma namozini Toshkent shahri Yakkasaroy tumanidagi "Rakat" jome masjidida ado etdilar.

Muftiy hazratlari juma namozidan oldin yig‘ilgan jamoatga mav’iza qilib berdilar. Musulmonning musulmonga ehtiromi mavzusida qilingan go‘zal suhbat davomida Alloh taolo inson zotini azizu mukarram etib, borliqdagi barcha narsani insonga xizmat qildirib qo‘ygani, shunday ekan, insonlar ham o‘zaro ahl-inoq, mehr-muhabbatli, bir-birlariga doimo yordamchi bo‘lib hayot kechirishlari dinimiz amri ekani eslatib o‘tildi.

Ma’ruza asnosida Qur’oni karim va hadisi shariflar keltirib o‘tildi. Jumladan, mashhur sahobiy Abdulloh ibn Umar roziyallohu anhudan keltirilgan hadisda bunday deyiladi: “Men Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning Ka’ba atrofida tavof qilayotganlarini ko‘rdim. U zot Ka’baga qarab bunday der edilar: "Sen va sening hiding qanday ham go‘zal! Sen qanday ulug‘san va sening hurmating qanday buyuk! (Lekin) Muhammadning joni qo‘lida bo‘lgan Zotga qasamki, Alloh nazdida mo‘minning hurmati sening hurmatingdan ham ulug‘dir" (Imom Ibn Moja rivoyati). 

Musulmon kishining Alloh nazdidagi hurmati mana shunday baland ekan, o‘zaro hurmat-ehtiromi ham shunga monand bo‘lishi ta’kidlandi. Manfaatli suhbat yakunida butun dunyo musulmonlari, xususan, xalqimizning o‘zaro ahil-inoqligi bundan ham ziyoda bo‘lishini so‘rab xayrli duolar qilindi.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati

Muftiy hazratlari:
Yangiliklar