Sayt test holatida ishlamoqda!
22 Sentabr, 2025   |   30 Rabi`ul avval, 1447

Toshkent shahri
Tong
04:52
Quyosh
06:10
Peshin
12:21
Asr
16:33
Shom
18:24
Xufton
19:37
Bismillah
22 Sentabr, 2025, 30 Rabi`ul avval, 1447

Go'zal axloqdan go'zal bo'stonlar unar…

15.01.2021   2150   4 min.
Go'zal axloqdan go'zal bo'stonlar unar…

 

Islom dini go'zal axloqdan iborat. Axloq din asosi bo'lganidek, mo'minlikning ham belgisi hisoblanadi. Ijtimoiy hayotda kiyim-kechakdan tortib o'zini tutishgacha, muomaladan to tijoratgacha, oilaviy munosabatlardan hatto jamiyatdagi xatti-harakatgacha – barcha fe'l-atvorning umumiy jamlanmasi axloq deyiladi.

Axloq Olamlar Rabbisining fitratimizga joylashtirgan yaxshilik, go'zallik va rahm-shafqatning bir butun ko'rinishidir. Har bir bola Islom fitratida tug'ilib, keyinchalik ota-onasining tarbiyasi bilan o'z yo'lini tanlaydi. Har bir bola go'zal axloqqa yo'g'rilgan holda dunyoga keladi. Vaqt o'tishi bilan oila davrasi, do'st-suhbatdoshlari, atrof-muhit, iqtisodiy imkoniyatlar, axborot vositalari kabi tashqi ta'sir axloqning go'zalligiga, bir butunligiga putur etkazishi mumkin.

Odam Atoning farzandlari Qobil va Hobildan boshlab inson fitratiga bir imtihon zaruriyati sifatida joylashtirilgan hasad, xiyonat, g'urur, adovat, ehtiros kabi kishini yomonlikka etaklovchi nafsoniy tuyg'ular ham eng oliy maxluqot bo'lgan insonni eng past darajaga – tubanlik jariga qulatishi mumkin.

Bugun dunyoning manzaralariga boqsangiz, urushlar, qonli to'qnashuvlar ayrimlarning manfaat va hirslarininggina in'ikosi ekanini ko'rasiz. Global olamdan o'zimizning kichik dunyoga “ko'chganimiz”da esa yurtdoshimiz, mahalladoshimiz, hatto oila a'zolarimizdan birining toza fitratga zid xatti-harakatlariga ko'zimiz tushadi. Bu aslida o'sha bir butun go'zal axloqning zaiflashganini ko'rsatuvchi omildir.

Abdulloh ibn Muborak rahmatullohi alayh go'zal axloqqa bunday ta'rif beradi: “Go'zal axloq – ochiq chehrali bo'lish, insonlarga doimo yaxshilik qilish va ularga aziyat etkazadigan narsalarni bartaraf etishdir”.

O'qiganda yoqimli va qilish osondek ko'ringan bu amallar aslida dinimizda eng ulug' savobga erishish mumkin bo'lgan maqbul ibodat sanaladi. Payg'ambarimiz sollallohu alayhi va sallam: “Qiyomat kuni tarozuda go'zal axloqdan o'zga og'irroq keladigan narsa yo'q”deb marhamat qilganlar (Imom Termiziy rivoyati).

Shu nuqtai nazardan, asli fitratimizda bor bo'lgan, bizga olam-olam savoblar keltiradigan go'zal axloqni “uyg'otish” unchalik qiyin ish emas.

Go'zal axloq – shirin so'z, yaxshi muomala, muhabbat, tabassum, marhamat ko'rsatish, avvalo, insonning o'zidan boshlanishi kerak. Ya'ni, inson o'ziga yaxshilik qilib, boqiy dunyoda xayr va saodatga erishishi uchun ana shu yaxshiliklarga qo'l urishi lozim. Zero, bu amallar o'z o'rnida uni halovat va baxt ko'chasiga olib kiradi.

Inson o'z yaratilishiga muvofiq, ezgu niyatlar bilan harakat, halol mehnat qilsa, umri davomida muvaffaqiyat qozonadi, chunki olg'a qadam tashlash uchun arzirli maqsadi bor. Bu xatti-harakatlari, avvalo, o'z oilasiga, keyin atrofidagilarga xotirjamlik, ijobiy muhit va albatta ishonch beradi. Mo'minning ishonchli va omonatdor bo'lishining siri ham mana shunda.

Ta'kidlash lozimki, insonning bu harakatlaridan hosil bo'layotgan ishonch va omonatdorlik hissi vaqt o'tishi bilan yaqinlaridan o'ziga qaytadi. Bora-bora bu ijobiy fazilatlar atrofolamga yoyiladi va o'zi yashayotgan, kelajakda farzandlari yashaydigan muhit ijobiylashuviga turtki bo'ladi. Huddi Rasululloh alayhissalom yashagan saodat asridagidek… Huddi jaholat sabab kin, adovat va maishatdan bo'shamagan insonlar jamiyatida bir burda nonini ham mo'min birodarlari bilan bo'lishib egan sahobai kiromlar shakllanganidek…

Nigora MIRZAYeVA tayyorladi.
“Mo'minalar” jurnalining 2020 yil, 4-sonidan

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Diniy-ma’rifiy soha vakillari Iordaniya Hoshimiylar Podshohligida

20.09.2025   14059   3 min.

Mamlakatimizning bir guruh diniy-ma’rifiy soha vakillaridan iborat delegatsiya Iordaniya Hoshimiylar Podshohligida amaliy tashrif bilan bo‘lib turibdi.

Delegatsiya tarkibida O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari Muhammadolim Muhammadsiddiqov, Ta’lim va ilmiy-tadqiqot bo‘limi xodimi Muhammadamin Nasriyev, Din ishlari bo‘yicha qo‘mita raisining birinchi o‘rinbosari Davronbek Maxsudov, O‘zbekiston xalqaro islomshunoslik akademiyasi O‘quv ishlari bo‘yicha prorektor Zokirjon Ro‘ziyev va bir nechta soha mutaxassislari bor.

Dastlab Iordaniya Hoshimiylar Podshohligi Vaqf, islom ishlari va muqaddas qadamjolar vaziri o‘rinbosari Abdulloh A’qiyl hamda Podshoh Abdulloh II nomidagi Imomlar tayyorlash va malakasini oshirish markazi vakili Ismoil Habbat bilan muloqot o‘tkazildi. Samimiy muloqotda tomonlar o‘rtasida soha mutaxassislarini tayyorlash, qayta tayyorlash va malakasini oshirish, ilmiy tadqiqot hamda o‘quv-uslubiy, shuningdek, ekstremizm hamda radikalizmning oldini olish yo‘nalishida amaliy hamkorlikni yo‘lga qo‘yish muhokama qilindi. Shuningdek, Iordaniya oliy ta’lim muassasalarida tahsil olayotgan o‘zbekistonlik talabalar uchun stipendiya, grant ajratish va yotoqxona bilan ta’minlash masalalari haqida so‘z yuritildi. Suhbat davomida ikki tomonlama hamkorlik aloqalarini rivojlantirish yuzasidan erishilgan kelishuvlarni amalga oshirish bo‘yicha chora-tadbirlar ishchi rejasini tasdiqlash kerakligi ta’kidlandi.

Tashrif davomida Iordaniya xalqaro islom fanlari universiteti rektori Ja’far al-Fanatseh bilan uchrashuv bo‘lib o‘tdi. Uchrashuvda Ikki mamlakat oliy diniy ta’lim muassasalarida hamkorlik qilish mumkin bo‘lgan ta’lim yo‘nalishlari va magistratura mutaxassisliklarini aniqlash, o‘quv dasturlarini o‘rganish va bir-biriga muvofiqlashtirish haqida so‘z yuritildi. Pedagoglar, ilmiy tadqiqotchilar va mutaxassislarni o‘zaro jalb qilish, malaka oshirish va stajirovka, mahorat darslarini yo‘lga qo‘yish, hamkorlikda ilmiy tadqiqot ishlarini amalga oshirishga kelishib olindi. Suhbatda Iordaniya xalqaro islom fanlari universiteti, O‘zbekiston xalqaro islomshunoslik akademiyasi, Toshkent islom instituti o‘rtasida Anglashuv memorandumlarini imzolash masalasi bo‘yicha so‘z yuritildi.

Iordaniya xalqaro islom fanlari universitetida tahsil olayotgan o‘zbekistonlik talaba-yoshlar bilan ham uchrashuv tashkil etildi. Tadbirda “O‘zbekiston Respublikasida fuqarolarning vijdon erkinligini ta’minlash va diniy sohadagi davlat siyosati konsepsiyasi”, “O‘zbekiston – bag‘rikeng diyor” mavzularida fikr almashildi. Mamlakatning mavjud qonunlari va universitet ichki tartib qoidalariga rioya etish tushuntirildi, Iordaniyada yurtimiz allomalari ilmiy merosi va turizm salohiyati targ‘ibotini amalga oshirish tavsiya qilindi.

Delegatsiya a’zolari mazkur universitetning Shariat va qonun fakulteti dekani, professor Shayx Saloh Abulhoj va hanafiy mazhabi mutaxassislari bilan uchrashdilar. Muloqot chog‘ida Shayx Saloh Abulhoj yurtimiz vakillarini Iordaniyada ko‘rib turganidan mamnunligini bildirdi. Uchrashuvda Samarqand shahrida o‘tkazilishi rejalashtirilgan UNESCO Bosh konferensiyasi 43-sessiyasining mazmun-mohiyati haqida ma’lumot berildi.

Bundan tashqari, vakillarimiz tomonidan O‘zbekistonning islom sivilizatsiyasida tutgan o‘rni, buyuk allomalarni yetishtirib chiqargan yurt ekani, o‘zbek xalqining bag‘rikeng va mehmondo‘stligi Iordaniyalik professor-o‘qituvchilarga tanishtirildi.

Manba: https://www.iiau.uz

Diniy-ma’rifiy soha vakillari Iordaniya Hoshimiylar Podshohligida Diniy-ma’rifiy soha vakillari Iordaniya Hoshimiylar Podshohligida Diniy-ma’rifiy soha vakillari Iordaniya Hoshimiylar Podshohligida Diniy-ma’rifiy soha vakillari Iordaniya Hoshimiylar Podshohligida Diniy-ma’rifiy soha vakillari Iordaniya Hoshimiylar Podshohligida