Sayt test holatida ishlamoqda!
14 Iyul, 2025   |   19 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:21
Quyosh
05:02
Peshin
12:34
Asr
17:40
Shom
19:59
Xufton
21:33
Bismillah
14 Iyul, 2025, 19 Muharram, 1447

Bir savol so'rasam: Erim tamaki mahsulotlari savdosi bilan shug'ullanadi. Erimning topgan puli harom-mi?

03.01.2021   1978   1 min.
Bir savol so'rasam: Erim tamaki mahsulotlari savdosi bilan shug'ullanadi. Erimning topgan puli harom-mi?

— Ho'jayinim do'konlarga tamaki mahsulotlarini etkazib berish bilan shug'ullanadi. Sigaret ham aroq kabi harom deb eshitganman. Ho'jayinimga: “Bu ishni qilmang, harom bo'lishi mumkin”, desam u kishi: “Bunday emas, sigaret harom emasligi haqida fatvolar chiqqan”, deydi. Oilamga harom luqma kelishidan, uni bolalarimga edirishdan qo'rqaman, shuni o'ylab xavotirdaman. Men shu vaziyatda nima qilishim kerak?

— Eringiz noto'g'ri aytibdi. Aroqning haromligi qadimdan Qur'on va Sunnatda sobitdir. Tamakining haromligi oxirgi paytda ulamolarning fatvosi orqali bo'lgan. Ikkisining orasidagi farq shunda. Shuningdek, insonning tanasi, aqli va ish qobiliyatiga zarar qiladigan narsalar ham man qilingan. Alloh taolo Qur'oni karimning “Baqara” surasida: “O'zingizni halokatga tashlamang”, deb buyurgan. Tamaki kabi zararli narsalar shu tarafdan ham joiz bo'lmaydi. Eringiz boshqa ish topsin.

 

Muhammad Ayyub HOMIDOV

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Majburlab erga berish durustmi?

11.07.2025   3764   1 min.
Majburlab erga berish durustmi?

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Savol: Ota-onam meni majburlab erga bermoqchi, bola bilan ko‘rishdim va ko‘nglim g‘ash bo‘lib qoldi. Keyin istixora o‘qishni boshladim va baribir ko‘nglim yumshamadi. Uydagilarga tushuntirdim, lekin meni eshitishmayapti. Men qanday yo‘l tutsam bo‘ladi?

Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Dinimizda xotin-qizlarni majburlab erga berishdan man qilingan. Zero, nikoh ikki tomonning roziligi bilan tuziladi. Juvon bo‘lsa, u bilan ochiqcha gaplashiladi, bokira bo‘lsa, undan izn so‘raladi. Bokira (rozilik alomatlari bilan) sukut qilsa, bu uning nikohga izn bergani bo‘ladi.

Barcha fiqhiy manbalarimizda kelin va kuyov o‘z roziligini bildirishi (iyjob va qabul) nikohning asosiy rukni ekani bayon qilingan. Kelin-kuyovdan biri nikohga rozi bo‘lmasa, nikoh durust bo‘lmaydi.

Ota-onaning vazifasi esa farzandini boylik, mansab yoki boshqa g‘arazlar sababli ko‘r-ko‘rona uylanish yoki erga tegishga majburlash emas. Balki farzandiga juft bo‘layotgan yigit yo qizning diyonati, xulq-odobiga va kasb-hunariga e’tibor qilishdir.

O‘z o‘rnida turmush qurayotgan farzand ham ota-onasining tavsiyalari o‘rinli bo‘lsa, qabul qilishi, qaysarlik qilmay ularning hayotiy tajribalaridan foydalanishi kerak.

Xotin-qizlarni majburlab erga berish holatlarida Payg‘ambarimiz alayhissalomning ayolga nikoh yo ajralishni tanlash ixtiyorini berganlari ma’lum. Hatto bir holatda qiz kambag‘al yigitni, ota-ona esa boy yigitni tanlaganida, u zot qizning ixtiyorini ustun qo‘yib: 


لم ير للمتحابين مثل النكاح
«Bir-birini yaxshi ko‘rganlar uchun nikohdan yaxshisi yo‘qdir", dedilar (Imom Ibn Moja rivoyati). Vallohu a’lam"

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.