Sayt test holatida ishlamoqda!
25 Fevral, 2025   |   26 Sha`bon, 1446

Toshkent shahri
Tong
05:46
Quyosh
07:04
Peshin
12:41
Asr
16:25
Shom
18:12
Xufton
19:25
Bismillah
25 Fevral, 2025, 26 Sha`bon, 1446

Imom Moturidiy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi faoliyati turk jamoatchiligida katta qiziqish uyg'otmoqda

23.12.2020   1454   2 min.
Imom Moturidiy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi faoliyati turk jamoatchiligida katta qiziqish uyg'otmoqda

Avval xabar berganimizdek 17 dekabr' kuni onlayn shaklda «Imom Moturidiy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi: istiqboldagi rejalar» mavzusidagi xalqaro matbuot anjumani tashkil etildi. Mazkur tadbirda Turkiya jamoatchiligi vakillari ham faol ishtirok etdi, deb xabar bermoqda «Dunyo» AA muxbiri.
Halqaro onlayn matbuot anjumanida Turkiyadan Diyonat ishlari boshqarmasi raisi, professor Ali Erbash, Ibn Haldun universiteti rektori, professor Rejep Shenturk, Anqara universiteti o'qituvchisi – moturidiyshunoslik bo'yicha etuk olim So'nmez Kutlu kabi turkiyalik professor-o'qituvchilar ishtirok etib, o'z fikrlarini bildirdi.
Ali Erbash, Turkiya Diyonat ishlari boshqarmasi raisi:
— Movarounnahr – islom tamaddunining zabardast markazlaridan biri. Darhaqiqat, Beruniy, Ibn Sino, Ali Qushchi, Mirzo Ulug'bek kabi dunyoga ziyo sochgan mutafakkirlar ushbu zaminda etishib chiqqan. Imom Buxoriy, Imom Moturidiy, Imom Termiziy, Abulmu'in Nasafiy, Bahouddin Naqshbandiy kabi olimlar ushbu diyorning bashariyatga armug'onidir. Islom dinida mujassam tinchlik, hikmat va omonlik mohiyatini aynan ushbu allomalar butun dunyoga taratgan. Bizlar ayni e'tiqod va til, mushtarak tarix va madaniyat mansublari, Movarounnahrdan etti qit'aga ilm, hikmat va muhabbat olib borgan tamaddunning vakillarimiz.
Rejep Shenturk, Ibn Haldun universiteti rektori:
— O'zbekistondan etishib chiqqan necha-necha buyuk olimlar bor. Ularga oid asarlarning ko'pi bizning kutubxonalarimizda qo'lyozma va bosma holatda saqlanmoqda. Ushbu asarlar har doim mutolaa qilinadi va o'qitiladi. O'zbekiston xalqining, davlatining, olimlarining va yoshlarining Imom Moturidiy kabi buyuk bir o'zbek allomasini va uning tafakkur merosini asrab-avaylashini chuqur ehtirom va cheksiz tashakkur ila olqishlayman. Buning natijasida O'zbekiston tarixda bo'lgani kabi yana qaytadan butun dunyo ziyolilari, olimlari va talabalari uchun jozibador ilm markaziga aylanmoqda.
So'nmez Kutlu, Anqara universiteti o'qituvchisi, moturidiyshunoslik bo'yicha etuk olim:
— Turkiyada moturidiyshunoslik bo'yicha qator ilmiy tadqiqotlar amalga oshirilgan. Jumladan, shu kunga qadar Imom Moturidiy va uning ta'limoti mavzusida 6 ta simpozium o'tkazilib, 2 ta jurnalning maxsus soni chop etilgan. Shuningdek, mavzuga taalluqli 100 dan ortiq kitob, 10 ga yaqin to'plam nashrga tayyorlangan. Bundan tashqari Moturidiy ilmiy merosiga bag'ishlangan 58 magistrlik dissertatsiyasi, 29 ta doktorlik ilmiy ishi himoya qilingan. Biz ushbu ilmiy tadqiqotlarning nusxalarini Imom Moturidiy xalqaro ilmiy-tadqiqot markaziga taqdim etishga tayyormiz.

O'zbekiston musulmonlari idorasi matbuot xizmati

O'zbekiston yangiliklari
Boshqa maqolalar
Maqolalar

"Ikkovlariga qanotingni pastlat" nima degani?

24.02.2025   3084   2 min.

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

 

عَنْ هِشَامِ بْنِ عُرْوَةَ، عَنْ أَبِيهِ، فِي قَوْلِ اللهِ تَعَالَى: ﮋﯓ ﯔ ﯕ ﯖ ﯗ ﯘﮊ، قَالَ: لَا تَمْتَنِعْ مِنْ شَيْءٍ أَرَادَاهُ.

Hishom ibn Urva otasidan rivoyat qiladi:

«Alloh taoloning «Ikkovlariga mehribonlik ila xokisorlik qanotingni pastlat», degan qavli haqida: «Ikkovi iroda qilgan biror narsadan bosh tortma», dedi».

Sharh: Ya’ni ota-onang sendan xohlagan hech bir narsadan bosh tortmagin. Nimani xohlasalar, «Xo‘p», deb qilib bergin. Faqat bu yerda oldingi qoida, ya’ni Allohga ma’siyat ish bo‘lmasligi shart qilinadi.

Alloh taoloning Isro surasidagi «Ikkovlariga mehribonlik ila xokisorlik qanotingni pastlat» (24-oyat) degan qavlidan mana shu ma’no kelib chiqar ekan.

Farzand ota-onaning huzurida o‘zini qanchalik xokisor tutsa, shunchalik yaxshi. U o‘z rahmatini xokisorlik ila ota-onasiga pastlatib, poyandoz qilsa ham oz. Shu bilan birga, doimo ularga Alloh taolodan rahm-shafqat tilab duo qilib turishi lozim.

Ota-onani hurmatlash, e’zozlash masalasida hech bir tuzum yoki tarbiya vositasi Islomga teng ham, yaqin ham kela olmaydi. Ota-onaning hurmati, farzand ustidagi haqqi to‘g‘risidagi oyatlar, hadislar, islomiy hikmatlar, musulmonlar hayotidagi tajribalar dunyo tarixida bu borada misli ko‘rilmagan oliymaqom narsalar ekanligi ma’lum va mashhurdir.

عَنْ هِشَامِ بْنِ عُرْوَةَ قَالَ: قَالَ لِي أَبِي: هَلْ تَدْرِي مَا قَوْلُهُ: ﮋﯓ ﯔ ﯕ ﯖ ﯗ ﯘﮊ؟ أَنْ لَا تَمْتَنِعَ مِنْ شَيْءٍ أَرَادَاهُ.

Hishom ibn Urvadan rivoyat qilinadi:

«Otam menga: «U Zot taoloning «Ikkovlariga mehribonlik ila xokisorlik qanotingni pastlat» degan qavli nima ekanini bilasanmi? «Ikkovlari iroda qilgan biror narsadan bosh tortma», dedi».

Sharh: Bu rivoyat ham o‘zidan oldingi rivoyatga juda o‘xshash bo‘lishiga qaramay, biz undan avvalgisida yo‘q ma’noni chiqarib olamiz. Bu rivoyatda nasihatni ota o‘z bolasiga qilmoqda. Ha, otalar bolalarini tarbiya qilishda Qur’oni Karim oyatlarini anglatishlari, ota-onani hurmatlash haqida o‘gitlar berishlari oldin o‘tgan azizlarimizning tutgan yo‘llari bo‘lgan. Biz bu borada ham ulardan o‘rnak olishimiz lozim.

«Yaxshilik va silai rahm» kitobi 1-juz.

Maqolalar