۞يَسَۡٔلُونَكَ عَنِ ٱلۡأَهِلَّةِۖ قُلۡ هِيَ مَوَٰقِيتُ لِلنَّاسِ وَٱلۡحَجِّۗ وَلَيۡسَ ٱلۡبِرُّ بِأَن تَأۡتُواْ ٱلۡبُيُوتَ مِن ظُهُورِهَا وَلَٰكِنَّ ٱلۡبِرَّ مَنِ ٱتَّقَىٰۗ وَأۡتُواْ ٱلۡبُيُوتَ مِنۡ أَبۡوَٰبِهَاۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ لَعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ١٨٩
189. Sizdan hilol haqida so'rashadi. "Ular insonlar uchun va haj uchun vaqt o'lchovidir", deng. Uylaringizning orqa tarafidan kelishingiz yaxshilik emas, yaxshilik taqvodorlikdadir. Uylarga eshiklaringizdan kiringlar va Allohdan qo'rqinglar, shundagina najot topasizlar.
Oyati karimadagi "hilol" yangi chiqqan oy ma'nosida. Alloh taolo oyni O'zi bilgan qonun va hikmat bilan, kechalari nur sochib, yoritib turishi, bandalarning yillar va vaqt sanog'ini bexato bilib yurishlari uchun yaratgan. Bu haqda bir necha hadislar ham bor: Husayn ibn Horis roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: "Makka amiri xutba qilib: "Rasululloh bizlarga ibodatlarni oyni ko'rib ado etishni... amr qilganlar", dedi" (Abu Dovud, Doriqutniy rivoyati); Ibn Umar roziyallohu anhumodan qilingan rivoyatda: "Oyni ko'rib ro'za tutinglar va uni ko'rib ochinglar", deganlar (Termiziy rivoyati). Hilol (yangi chiqqan o'roq shaklidagi oy) surati musulmon o'lkalarda dinlari ramzi sifatida ishlatiladi.
O'tmishdagi arablar ehromga kirganidan keyin yana uylariga kirmoqchi bo'lishsa, darvozadan emas, tomdan tushishar yo uyining orqa tomonini teshib, o'sha erdan kirishar edi. Ular bu narsani yaxshi amal, deb e'tiqod qilishardi. Baro ibn Ozib roziyallohu anhu rivoyat qiladi: "Arablar johiliyat davrida ehrom bog'lashsa, uylariga tomdan oshib tushishar edi. Keyin Alloh taolo yuqoridagi oyatini nozil qildi" (Buxoriy rivoyati). Alloh taolo bu oyati karimada mazkur e'tiqodning ma'nisizligini bildirib, yaxshilik faqat O'ziga taqvo qilish bilan bo'lishini zikr etmoqda.
Saudiya Arabistonining Swift News internet nashri haj mavsumida ziyoratchilarimizga ko‘rsatilayotgan e’tiborni keng yoritdi. Maqola avvalida mamlakatlar o‘rtasidagi aloqalar rivojlanayotgani, ikki davlat rahbarlarining do‘stona munosabatlari, o‘zaro tashriflari va samimiy muloqotlar haqida so‘z yuritilgan.
Nashrda so‘nggi yillarda O‘zbekistonda haj kvotasi 3 barobar oshirilib, har yili 15 ming nafar fuqaro hojilik baxtiga musharraf bo‘layotgani, umra ziyoratchilari soni bir necha yuz mingni tashkil etishi yuqori baholangan.
Joriy mavsumda Madina shahriga yetib kelgan bo‘lajak hojilarimiz katta ehtirom ila kutib olinayotgani, ziyoratchilar respublikamizning 9 ta xalqaro aeroporti orqali munavvar shaharga kuzatilayotgani qayd etilgan. Shuningdek, muborak safar mobaynida har bir tadbir aniq reja asosida, yuksak saviyada amalga oshirilayotgani, tashkiliy-hujjat ishlari, toatu ibodatlar, istiqomat, oziq-ovqat, tibbiyot va transport xizmatlari yuqori sifat va darajada yo‘lga qo‘yilganiga urg‘u qaratilgan.
Qisqacha aytganda, arab nashrida chop etilgan maqolada mamlakatimizda haj va umra tadbirlariga katta e’tibor berilib, mo‘min-musulmonlarning ulug‘ amallarini mukammal ado etishlari uchun barcha imkoniyatlar hozirlangani, bundan nafaqat yurtimiz ahli, balki saudiyalik mutasaddilar ham mamnun ekani bayon etilgan.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati