Ko'pchilik zinoning kasofati va zararini bilgach undan qutulish va saqlanish choralarini izlaydi. Quyida ulamolar tavsiya etgan uchta chora va uning tafsiloti haqida to'htalib o'tamiz.
Birinchi chora:Zudlik ila nikoh qilsin.
Alloh taolo O'z kalomi Qur'oni karimda shunday marhamat qiladi
“Bas, o'zingizga xush yoqqan ayollardan nikohlab olingiz”.
(Niso surasi, 3)
Nikoh orqali erkak va ayol o'zaro juftlashib shahvatni eng yaxshi muolajasini qiladilar. Shahvat holatida tabiatda ajib jumbush va iztirob bo'ladi. Bunday holatda na ibodatga qalb mashg'ul bo'ladi, na xotirjamlik ila biror boshqa ish bo'ladi. Qalb va aqlni shunday sarxushlik qamrab oladiki, uni ado qilmasdan boshqa biror chorasi bo'lmaydi. Er-xotinning juftlashganidan keyin u sarxushlik bartaraf bo'ladi. Tabiatda osudalik his qilinadi. Har turdagi tanglik tugaydi. Inson o'zida huzur-halovat his qiladi. Ayni shuning uchun erkak va ayol bir-biri uchun ilohiy tuhfadir. Alloh ta'olo shunday marhamat qiladi:
وَمِنْ آيَاتِهِأَنْخَلَقَلَكُممِّنْأَنفُسِكُمْأَزْوَاجًالِّتَسْكُنُواإِلَيْهَا
Ya'ni:
“Uning oyatlaridan biri orom olishingiz uchun o'zingizdan juftlar yaratganidir” (Rum surasi, 21).
Bu muborak oyatdan sobit bo'ldiki, erkak va ayol bir-biri uchun ilohiy qudratning belgilaridir. Ularga bir-biri ila juftlashib sukun va orom nasib bo'ladi. Huddi shunday hadisi sharifda Rosululloh sollallohu alayhi vasallam o'z ummatlarini nikoh qilishga buyurdilar va uni dinning yarmi deb aytdilar. Bir rivoyatda shunday deyiladi:
إذا تَزَوَّجَ العبدُ فَقَدِ اسْتَكْمَلَ نِصْفَ الدِّينِ
Ya'ni: “Qachonki, banda uylansa, batahqiq, dinining yarmini mukammal qilibdi” (Mishkoti sharif).
Bundan ma'lum bo'ldiki, zinodan saqlanishlik hamda iffat va pokdomonlik hayotini kechirishlik uchun eng yaxshi chora shuki, banda nikoh qilsin va uning jinsiy xohishi ado bo'lsin hamda unga zino kabi og'ir gunohdan saqlanishlik oson bo'lsin.
Ikkinchi chora: Nazarni tiyishlik.
Alloh ta'olo Qur'oni karimda shunday marhamat qiladi:
قُل لِّلْمُؤْمِنِينَيَغُضُّوامِنْأَبْصَارِهِمْوَيَحْفَظُوافُرُوجَهُمْ
Ya'ni:
“Mo'minlarga aytingki, ular nazarlarini pastga qaratsinlar va farjlarini saqlasinlar” (Nur surasi, 30).
Badnazarlikdan inson ichida shahvat olovi alanga oladi. Huddi tugmachani bosishlik ila mashina qo'zg'algani kabi, nomahram ayolga nazar solishlik ila inson jismida shahvat a'zolari jumbushga keladi. Pokdomonlik hayotini kechirishni istaydigan odamlar uchun badnazarlikdan saqlanishlik lozimdir. Nazar pokiza bo'lmasa, shahvat olovini alanga olishidan hech kim to'xtata olmaydi. Hattoki, bir kunmas bir kun badnazarlikka odatlangan odamlar zinoga mubtalo bo'ladilar. Shuning uchun Qur'oni karimda nazarlarni pastga qaratishlikka hukm qilinish bilan birga farjni muhofaza qilish ham hukm qilingandir. Bundan sobit bo'ldiki, bu ikkisi bir-biri ila chambarchas bog'liqdir. Kimning nazari jilovda bo'lsa, uning farji ham saqlangan bo'ladi. Bas, ma'lum bo'ldiki, zinokorlik va buzuqlikdan saqlanishning eng yaxshi chorasi banda nazarini tiyishidir. Inshaalloh, zinodan saqlanishlik oson bo'ladi.
Uchinchi chora:Sabr ila namozga bardavom bo'ling.
Alloh ta'olo O'z kalomi Qur'oni karimda shunday marhamat qiladi:
وَاسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِوَالصَّلَاةِ
Ya'ni: “Sabr va namoz ila yordam so'rang” (Baqara surasi, 45).
Insonga lozimki, shahvatni sabr orqali jilovlasin. Qachonki, to'fon ziyoda ko'tarilayotganini ko'rsangiz, u holda sabr qilib namoz o'qing. Allohdan madad so'rang. Alloh qalbga xotirjamlik solib qo'yadi va behisob go'zal natijalar yuzaga keladi. Chunki, Alloh taolo shunday marhamat qiladi:
إِنَّ الصَّلَاةَتَنْهَىٰعَنِالْفَحْشَاءِوَالْمُنكَرِ
Ya'ni:
“Albatta, namoz faxsh va munkar (yomon ishlar)dan qaytaradi” (Ankabut, 45).
Bundan ma'lum bo'ladiki, sabr ila namozga e'tiborli bo'lish ila bandaning yomonlikdan saqlanishi oson bo'ladi. Shunga ko'ra, kim zino kabi qabih gunohdan saqlanishni xohlasa, namozga e'tiborli bo'lsin. Farzlarni ado qilgandan keyin nafllarni ham ko'paytirsin. Inshaalloh, shahvat nazoratda bo'ladi.
Alloh ta'olo barchamizni O'zi muhofaza qilsin!
"Zina ke nuqsaanat aor us se bachne ki tadaabiyr"
kitobidan Abdulqayyum Komil tarjimasi
Munosabat
Avvalo, barcha yurtdoshlarimizni xursandchilik ayyomi – Qurbon hayiti bayrami bilan samimiy muborakbod etaman!
Mamlakatimizda Qurbon hayiti nafaqat diniy, balki umummilliy bayram sifatida ham keng nishonlanadi. Zero, ushbu kunda yurtdoshlarimiz bir-birini hayit bilan samimiy tabriklab, o‘zaro sovg‘alar ulashadi, millati, tili va dinidan qat’i nazar, yolg‘iz keksalar, kam ta’minlangan oilalar holidan xabar olinib, xayriya ishlari amalga oshiriladi.
Shu ma’noda, ushbu qutlug‘ bayram insonparvarlik va bag‘rikenglik ramzi bo‘lish bilan birga, insonlar o‘rtasida o‘zaro mehr-muhabbat va hamjihatlik kabi fazilatlarni ham o‘zida mujassam etadi.
Yurtimizda hayit bayramini munosib kutib olish va o‘tkazish, shuningdek, milliy-diniy qadriyatlarimizni asrab-avaylash, xalqimizning ko‘p asrlik an’ana va urf-odatlariga uyg‘un holda o‘tkazilishiga alohida e’tibor qaratiladi. Buning uchun barcha zarur tayyorgarliklar ko‘riladi, mamlakatimizning barcha hududlarida tom ma’noda bayram shukuhi hukm suradi.
Kezi kelganda yurtimizda “Inson qadri uchun” degan ulug‘vor g‘oya asosida barcha sohalar qatori diniy-ma’rifiy jabhada ham katta islohotlar amalga oshirilayotgani, normativ-huquqiy hujjatlar takomillashtirilib, soha faoliyati samaradorligi yangi bosqichga chiqarilayotganini alohida qayd etish lozim.
Davlatimiz rahbari tashabbusi bilan oxirgi yillarda yurtimizning har bir go‘shasidagi ulkan bunyodkorlik ishlari izchil davom ettirilmoqda. Xususan, Toshkentda Islom sivilizatsiyasi markazi binosi qurilishi yakuniga yetib bormoqda, Samarqandda Imom Buxoriy majmuasi qad rostlamoqda.
Yaqinda Prezidentimiz ushbu majmuaga tashrif buyurib, u yerdagi bunyodkorlik ishlari bilan tanishdi, zarur ko‘rsatmalar berdi. Zero, bu davlatimiz rahbarining uzoqni ko‘ra bilishi, ulug‘ ajdodlarga yuksak ehtiromining yorqin ifodasidir.
E’tiborga sazovor jihatlardan yana biri shuki, Prezidentimiz qo‘ng‘iroq qilib, hojilarimiz uchun yaratilgan shart-sharoitlar, ularning salomatligi va kayfiyati haqida so‘radi. Bundan hojilarimiz behad mamnun bo‘ldi, e’tibor va ehtiromdan xursand bo‘lgan ziyoratchilarimiz ko‘zlarida yosh bilan duo qildilar.
Arafot maydonida, duolar mustajob bo‘ladigan ayni onlarda Prezidentimizning Qurbon hayiti munosabati bilan O‘zbekiston xalqiga yo‘llagan tabrigini katta hayajon bilan eshitdik. Yaratgandan yurtimizga tinchlik, xalqimizga farovonlik so‘rab, duolar qildik.
Ayniqsa, tabrikda hojilarimiz alohida eslab o‘tilgani ziyoratchilarimizni cheksiz quvontirdi.
Barcha yurtdoshlarimiz qatori hojilarimiz ham ushbu tabrikdagi olijanob g‘oya va tashabbuslarga befarq emasligini izhor qildi.
Tabrikdagi “Inson qadri uchun, inson baxti uchun!” degan olijanob g‘oya barcha jabhalardagi islohotlarning asosi ekanini alohida e’tirof etish va hojilarimizning tashabbuslari ham ushbu g‘oyaga hamohang ekanini qayd etish lozim.
Bu Arafot maydonida O‘zbekiston Respublikasi Prezidentiga hojilarimizning murojaatida ham o‘z aksini topdi. Jumladan, mazkur murojaatda hojilarimiz yurtga qaytgach, “Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari” degan ezgu tashabbusni bir ovozdan ilgari surib, Uchinchi Renessans yaratuvchilarini tarbiyalashda Prezidentimizga ko‘makchi bo‘lamiz, deb va’da berdi.
Shuningdek, Vatanimiz taraqqiyotiga xolis xizmat qilish, mahallalarda tinchlik va birdamlikni mustahkamlash, tinchlik-osoyishtalikning qadriga yetish, xalqimizni ma’nan yuksaltirish, jamiyatdagi islohotlarga daxldorlik hissini oshirish kabilarni targ‘ib etish borasida faol bo‘lishni aytib o‘tdi.
O‘z navbatida, hojilarimiz kitobxonlik madaniyatini yuksaltirish, ilm-ma’rifatga homiylikda namuna bo‘lish, to‘ylar, oilaviy tadbirlar va marosimlarda me’yorga amal qilgan holda kamxarj va ixcham o‘tkazishda bosh-qosh bo‘lish, mahallalardagi notinch oilalar, shu jumladan, tarbiyasida muammosi bor yoshlar o‘rtasida tushuntirish ishlarini olib borish, hududlardagi maktablarning ta’mirga muhtoj qismini joriy ta’mirlash ishlariga ko‘maklashish, xayriya, mehr-muruvvat va yordam ko‘rsatish ishlarini ko‘paytirish kabi tashabbuslarni qat’iy amalga oshirishga ahd qildi.
Aziz yurtdoshlar! Shubhasiz, ushbu shukuhli kunlar tom ma’noda barchamiz uchun katta bayram, xursandchilik onlaridir. Mo‘tabar manbalarda saodatli damlarni shodu xurramlik bilan o‘tkazish bo‘yicha ko‘p tavsiyalar kelgan. Ulamolarimiz: “Hayit kunlari shodlikni izhor qilish dinning shiorlaridan”, deyishadi. Demak, Qurbon hayiti kunlarida quvonchimizni, saxovatimizni har qachongidan ko‘ra ko‘proq namoyon qilishimiz lozim. Ayniqsa, kam ta’minlangan, ijtimoiy himoyaga muhtoj insonlarga yordam ko‘rsatishga shoshilishimiz lozim.
Ushbu fazilatli kunlarda muborak manzillarda turib, ona Vatanimizga tinchlik-osoyishtalik, xalqimizga yanada farovon hayot, farzandlarimizga baxtu saodat so‘rab, duolar qilmoqdamiz!
Qurbon hayitingiz muborak bo‘lsin!
Shayx Nuriddin XOLIQNAZAR,
O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy