Sayt test holatida ishlamoqda!
12 Fevral, 2025   |   13 Sha`bon, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:02
Quyosh
07:22
Peshin
12:42
Asr
16:11
Shom
17:56
Xufton
19:10
Bismillah
12 Fevral, 2025, 13 Sha`bon, 1446

Umra tadbirini tashkil etish yuzasidan xabarnoma

29.10.2020   2622   4 min.
Umra tadbirini tashkil etish yuzasidan xabarnoma

So'nggi yillarda haj va umra tadbirlarini tashkil etish, ziyoratchilarga qulay shart-sharoit va engilliklar yaratish borasidagi ishlar, shubhasiz yangi bosqichga ko'tarildi. Buni tashkiliy ishlar hamda Makka va Madina shaharlarida yurtdoshlarimiz uchun yaratilgan yangilik va qulayliklar misolida yaqqol ko'rish mumkin.

Mazkur safarlarni tashkil etish dunyoda kechayotgan murakkab epidemiologik vaziyat, qolaversa Saudiya Arabistonidagi koronavirus kasalligi bilan bog'liq jiddiy holatdan kelib chiqib, vaqtinchalik to'xtatilgan edi. Shundan buyon “Haj” va “Umra” tadbirlarini tashkil etish va o'tkazish masalalari bo'yicha Jamoatchilik kengashi Saudiya tomoni bilan mazkur tadbirlar bilan bog'liq yangilik va jarayonlar borasida muntazam muloqot qilib kelmoqda.

Avval xabar berib o'tganimizdek, Saudiya Arabistoni Podshohligi Haj va umra vazirligi o'zining rasmiy internet nashrlari orqali taqdim etgan ma'lumotlarga ko'ra, Umra ziyorati to'rt bosqichda, Saudiya Arabistoni Podshohligi Sog'liqni saqlash vazirligi taklif va tavsiyalari asosida qayta tashkil etishi bayon etilgan. Bugunga qadar umra tadbirlari 2 ta bosqichda qayta yo'lga qo'yildi. Shu yilning
4 oktyabrdan birinchi va 18 oktyabrdan ikkinchi bosqichlar boshlandi. Hozirga kelib kunlik ziyoratchilar soni 15 mingtani tashkil etmoqda.
Shuni alohida ta'kidlash kerakki, ushbu ikki bosqichda Umra ibodatini ado etuvchilar soni cheklangan bo'lib, maxsus onlayn navbat dasturi orqali ro'yxatga olinmoqda va ziyoratchilarning Masjidul Haram hududiga kirishlari tashkiliy ravishda amalga oshirilmoqda.
Shuningdek, Haj va umra vazirligining bayonotida joriy yil 1 noyabridan e'tiboran, Umra ibodatini ado etish uchun xorijlik ziyoratchilarni qabul qilish nazarda tutilgan edi. Ruxsat etilgan davlatlar ro'yxati mamlakatlarning epidemiologik holatidan kelib chiqib, Saudiya Arabistoni Podshohligi Sog'liqni saqlash vazirligi tomonidan shakllantirilishi alohida ta'kidlangan.

Shu o'rinda, internet saytlari va ijtimoiy tarmoq sahifalarida joriy yilning 1 noyabr' kunidan e'tiboran, xorijiy ziyoratchilarga umra qilishi uchun ruxsat berilmoqda, mazmunida tarqalgan xabarga oydinlik kiritib o'tish lozim. 1 noyabr' kunidan xorijiy fuqarolarga ruxsat berish yuzasidan bildirilgan Haj va umra vazirligi bayonotida Umra ibodatiga keluvchilar uchun bir qancha shart va talablar belgilab qo'yilgan.

Jumladan, unda umra ziyoratchisining yoshi 18 dan 50 yoshgacha bo'lishi (Saudiya Arabistoni Podshohligi Sog'liqni saqlash vazirligi taklifiga ko'ra), koronavirusdan holi ekanini isbotlovchi manfiy natijali PTsR analizni taqdim etishi, ushbu analiz 72 soat ichida olingan bo'lishi va ishonchli laboratoriyada amalga oshirilishi zarurligi, "Umra qildik" programmasi orqali (Ikki Haramga kirish uchun onlayn navbat) ro'yxatdan o'tib, o'z onlayn tartibiga ko'ra umra ibodatini ado etish, Masjidul Haromda namoz o'qish, Masjidun Nabaviyni ziyorat qilish va Ravzai sharifda namoz o'qish bilan bog'liq rejali ishlar uchun oldindan buyurtma berish, Saudiya Arabistoniga etib kelgandan so'ng belgilangan mehmonxonada 3 kun karantinda bo'lishi va boshqa shu kabi talablar belgilangan.

Shuningdek, Saudiya mutasaddi idoralari tomonidan epidemiologik holat bo'yicha Umra ziyoratini tashkil etish uchun ruxsat etilgan davlatlar ro'yxati alohida e'lon qilinishi qayd qilingan.

O'z navbatida, «Haj» va «Umra» tadbirlarini tashkil etish va o'tkazish masalalari bo'yicha jamoatchilik kengashi Saudiya Arabistoni rasmiylari bilan mazkur masalalar bo'yicha belgilangan karantin talablari asosida Umra ziyoratini tashkil etish yuzasidan muzokaralar o'tkazmoqda.
Shuningdek, ushbu tadbirlarni tashkil etishga vakolatli tashkilot – O'zbekiston musulmonlari idorasi yurtdoshlarimizning to'liq tibbiy xavfsizligini ta'minlagan holda, rasmiy, ishonchli, xavfsiz va qulay Umra xizmatlarini taqdim etish ustida hamkorlar bilan jadal ish olib bormoqda.

Eslatib o'tamiz, Umra safari bilan bog'liq yakuniy qarorlar yuzasidan tez kunlarda rasmiy bayonot beriladi.

Din ishlari bo'yicha qo'mita va
O'zbekiston musulmonlari idorasi

O'zbekiston yangiliklari
Boshqa maqolalar
Maqolalar

"Mahri misl" nima degani?

10.02.2025   3623   3 min.

Sahih xilvatdan oldingi taloq atalgan mahrning yarmini vojib qiladi.

Bu hukm Qur’oni karimda kelgan. Alloh taolo «Baqara» surasida bunday deb marhamat qiladi:

«Agar ularga qo‘l tekkizmay turib taloq qilsangiz va mahrni belgilab qo‘ygan bo‘lsangiz, belgilanganning yarmini berasiz, magar ular afv qilsa yoki nikoh tuguni qo‘lida bo‘lgan kishi afv qilsa», (bermaysiz) (237-oyat).

Agar mahr atalmagan bo‘lsa, sahih xilvatdan oldingi taloqda «mut’a», undan keyingida «mahri misl» vojib bo‘ladi.

Bu hukm ham Qur’oni karimda kelgan. Alloh taolo «Baqara» surasida bunday marhamat qiladi:

«Agar xotinlarni, ularga qo‘l tekkizmay turib yoki ular uchun mahrni belgilamay turib, taloq qilsangiz, sizga gunoh yo‘q. Ularni boy boricha, yo‘q holicha ma’ruf ila bahramand eting. Yaxshilik qiluvchilar zimmasiga burch o‘laroq» (236-oyat).

Bu oyatda nikohdan keyin, mahrni aniqlamagan holatda, duxuldan oldin taloq qilganda nima bo‘lishi haqida so‘z ketmoqda. Avvalo, shunday holatda taloq qilish gunoh emasligi bayon qilindi.

«Agar xotinlarni, ularga qo‘l tekkizmay turib yoki ular uchun mahrni belgilamay turib, taloq qilsangiz, sizga gunoh yo‘q».

Chunki insongarchilik yuzasidan turli holatlar bo‘lib turadi. Albatta, bu taloq kelin uchun, uning ahli uchun og‘ir bo‘ladi. Umid bilan nikohdan o‘tib, orzu-havas bilan yangi turmushni ko‘zlab turganida, oilaviy hayotni boshlamay turib, taloq bo‘lishi katta musibat. Buning ustiga, do‘stu dushman, yoru birodarlarning oldida nima degan gap bo‘ladi?! Ana shu holatlarni hisobga olib, mahr hali tayin bo‘lmaganligi uchun bu kelinga «mut’a» (foyda) deb nomlangan moliyaviy taqdirlash berish shariatda ushbu oyati karima asosida joriy qilingan.

Beriladigan mut’aning miqdori kuyov tarafga bog‘liq, imkoniga qarab, ko‘proq narsa bersa, yaxshi bo‘ladi. Rivoyat qilishlaricha, imom Hasan roziyallohu anhu mut’a uchun o‘n ming dirham bergan ekanlar.

Ulamolarimiz: «Mut’a o‘z davrlarining o‘lchovida beriladi: boy bir xizmatchi olib beradi, kambag‘al uch sidra kiyim-bosh bersin», deganlar.

Shunday qilinsa, kelin tarafga yengil bo‘ladi, ko‘ngillari taskin topadi. Do‘st-dushmanning gap-so‘zidan ham qutuladilar. Chunki shunchalik mol-dunyo berish qizda ayb yo‘qligining, yigit taraf uni hurmat qilishining, ammo noilojlikdan ajralayotganining alomati bo‘ladi. Shu bilan birga, kuyov tarafni ham qiynab yuborish kerak emas.

Oyatda:

«Ularni boy boricha, yo‘q holicha ma’ruf ila bahramand eting», deyilyapti.

Kuyov taraf «yaxshilik ila» harakat qilishi kerak, shuningdek, kelin taraf ham. Oyatning oxirida foyda berish yuqori maqom ekani:

«Yaxshilik qiluvchilar zimmasiga burch o‘laroq», deb yana bir bor ta’kidlanyapti.

«Mahri misl» o‘sha yurtda, o‘sha zamonda boshqa kelinlarga odat bo‘yicha qancha mahr berish joriy bo‘lib turgan bo‘lsa, o‘sha miqdordagi mahrdir.

"Baxtiyor oila" kitobidan

Maqolalar