Sayt test holatida ishlamoqda!
12 Iyul, 2025   |   17 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:19
Quyosh
05:01
Peshin
12:34
Asr
17:41
Shom
20:01
Xufton
21:34
Bismillah
12 Iyul, 2025, 17 Muharram, 1447

Payg'ambar alayhissalomga itoat – Allohga itoatdir

23.10.2020   2317   4 min.
Payg'ambar alayhissalomga itoat – Allohga itoatdir

Alloh subhanahu va taolo Qur'oni karimning Niso surasi, 80-oyatida mana shunday marhamat qiladi:


اَعُوذُ بِالله مِنَ اشَّيْطانِ الرَّجِيم * بِسْمِ الله الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ *


مَّنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللّهَ وَمَن تَوَلَّى فَمَا أَرْسَلْنَاكَ عَلَيْهِمْ حَفِيظاً

Ma'nosi: 

“Kimki Payg'ambarga itoat etsa, muhaqqaq, Allohga itoat etgan bo'lur. Kimki (itoatdan) yuz o'girsa (ranjimang), Biz sizni ularning ustiga qo'riqchi qilib yubormadik”.

ShARH: Rasululloh sollallohu alayhi va sallamga itoat etgan kishi Allohga itoat etganlik maqomiga erishadi va jannatga kiradi.

Payg'ambar alayhissalom Allohning bandasi, elchisidir. U zotning axloqi Qur'ondir. Allohga ishonganlar uchun dunyo va oxirat ishlarining barchasida eng go'zal o'rnak u zotdirlar. 

Aytgan so'zlari va qilgan ishlari Allohning tasarrufi va izni ostidadir. Qur'onni o'z hayotlariga mukammal tarzda joriy eta olgan zotdirlar. U zotning buyurganlari butkul Qur'onning ruhiga muvofiq bo'lib, faqat o'z zamonlari bilan bog'liq emas, balki barcha zamonlarga tegishlidir. Chunki u zotga Qur'onni ochiq sharhlash va tatbiq etish layoqati berilgan va hikmat o'rgatilgan. Chunonchi, Nahl surasi, 44-oyatida aytiladi (ma'nosi): “(Biz u oldingi payg'ambarlarni) ochiq hujjatlar va Kitoblar bilan (yuborganmiz). Sizga ham (ushbu) Zikrni (Qur'onni) nozil qildik, toki insonlar uchun nozil qilingan narsani ularga (tushuntirib) bayon qilib bering. Toki (yaxshi) tafakkur qilsinlar”.

Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: «Bilinglarki, Alloh menga Qur'on bilan birga uning bir mislini (uning tatbiqoti va sharhi o'laroq) vahy qilgandir», deb marhamat qilganlar.

Oyatda ta'kidlanganidek, Allohga itoat va muhabbat Uning Rasuliga – u zotning sunnatiga ergashmoq bilan amalga oshadi. Kimki bularga ko'ngil rohati bilan taslim bo'lmasa, iymon keltirgan hisoblanmaydi (“Fayzul-Furqon”).  

Niso surasi, 59-oyat ma'nosi: “Ey iymon keltirganlar! Allohga itoat etinglar va Payg'ambarga itoat etinglar va o'zlaringizdan bo'lgan ishboshilarga ham…”

Niso surasi, 64-oyat ma'nosi: “Biz har bir payg'ambarni faqatgina – Allohning izni (amri) bilan – ularga itoat etilmog'i uchun yubordik”.

Niso surasi, 69-oyat ma'nosi: “Kimda-kim Allohga va Payg'ambarga (sidqi dildan) itoat etsa, ana o'shalar Alloh ne'mat bergan payg'ambarlar, siddiqlar, shahidlar va solih zotlar bilan birga bo'lgaydirlar. Ular qanday go'zal hamrohdirlar!” 

Oli Imron surasi, 172-oyat ma'nosi: “U (mo''min)lar o'zlariga jarohat etganidan keyin ham (mushriklarni quvib, orqaga surib tashlash uchun) Alloh va Rasuli(ning chaqirig'i)ga itoat etganlardir. Oralaridan go'zal amal qilganlar va muttaqiy bo'lganlar (Allohning amrlariga mos yashab, gunohlardan saqlanganlar) uchun ulug' mukofot bordir”.

Isro surasi, 16-oyat ma'nosi: “Biz qachon biror mamlakatni halok qilishni xohlasak, uning (maishatparast va) to'qchilikdan yayragan (o'zini boy ko'rib, Allohga ehtiyoj sezmagan) kattalariga (etkazuvchilar orqali ibodat va itoat etishni) buyururmiz. Ular u erda (diniy qoidalarni buzib) fosiqlik (va itoatsizlik) qilishgach, shunda u (yurt)ning ustiga azob so'zi haq (va muqarrar) bo'lur. So'ng Biz uni er bilan yakson qilurmiz”.

 Hazrati Jobir ibn Abdulloh rivoyat qiladilar: Farishtalar: «...Kimki Muhammad sollallohu alayhi va sallamga itoat etsa, Alloh taologa itoat etgan bo'ladi, kimki Muhammad sollallohu alayhi va sallamga osiylik qilsa, Alloh taologa osiylik qilgan bo'ladi...», – deyishdi» («Sahihi Buxoriy», 7281-hadis).

Tarjimon va sharhlovchi

Mirzo Kenjabek

Maqolalar
Boshqa maqolalar

“Usmon mus'hafi” matnini tadqiq qilish muhokama etildi

11.07.2025   4955   2 min.
“Usmon mus'hafi” matnini tadqiq qilish muhokama etildi

2025 yil 10 iyul kuni Qur’oni Karim xodimi, ustoz, shayx Alijon qori Fayzulloh Maxdum boshchiligida «Qur’on va tajvidni o‘rgatish» bo‘limi xodimlari O‘zbekiston musulmonlari idorasi kutubxonasiga tashrif buyurishdi.


Ma’lumki, kutubxonada turli mavzudagi nodir qo‘lyozma asarlar, Qur’oni Karim qo‘lyozma nusxalarining namunalari saqlanadi. Mana shunday nodir manbalardan biri Hazrati Usmon mus'hafi hisoblanadi. Qur’oni Karimning ushbu noyob va qadimiy qo‘lyozma nusxasi tadqiqotchilar va keng jamoatchilikning doimiy e’tiborida bo‘lib kelgan.


O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev rahbarligida 2023 yil 22 dekabr kuni o‘tkazilgan Respublika ma’naviyat va ma’rifat kengashining kengaytirilgan yig‘ilishida muzeylar faoliyatini takomillashtirish bo‘yicha yetti yillik dastur qabul qilinishi e’lon qilindi. Ushbu yig‘ilish davomida berilgan topshiriqlar bo‘yicha 50-son Bayonnomaning 47-bandida Muqaddas kitob – Usmon Qur’oni sahifalarining konservatsiya va restavratsiya qilinishini ta’minlash belgilangan. Mazkur dasturni amalga oshirish maqsadida O‘zbekiston Madaniyat va san’atni rivojlantirish jamg‘armasi qo‘llab quvvatlovi ostida xorijlik mutaxassislar, jumladan, Kembrij universitetidan Kristine Rose, fransiyalik restavratorlar Aksell Deleau va Koraliye Barbe, Istanbul qo‘lyozmalar ustaxonasi va arxiv bo‘limi mudiri Nil Baydar Usmon mus'hafini bosqichma-bosqich ta’mirlash rejasini ishlab chiqib, kelgusida muhofaza qilish bo‘yicha tavsiyalarni berdilar. Jumladan, «yengil restavratsiya ishlari»ni amalga oshirishdan avval Hazrati Usmon Qur’oni sahifalarini skaner qilish va matnini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha yo‘nalishlar belgilab olindi.


Ushbu xayrli ishlarning davomi sifatida O‘zbekiston musulmonlari idorasi kutubxonasida Hazrati Usmon Mus'hafi matnini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha muhim yig‘ilish bo‘lib o‘tdi. Unda «Qur’on va tajvidni o‘rgatish» bo‘limi mudiri shayx Alijon qori Fayzulloh va Kutubxona mudiri Kamoliddin Mahkamov boshchiligida bo‘lim xodimlari ishtirok etishdi. Yig‘ilishda «Mo‘yi muborak» madrasa-muzeyida saqlanayotgan Hazrati Usmon Mus'hafining tarixi va bugungi kundagi ahamiyati haqida so‘z yuritilib, uni kelajak avlodlar asrab-avaylashga xizmat qiladigan muhim masalalar muhokama qilindi. Jumladan, Hazrati Usmon Qur’oni sahifalari va fondda saqlanayotgan 1905 yilda Sankt-Peterburgda olingan nusxasini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha taklif va mulohazalar bildirilib, kelgusida qilinadigan ishlar rejalashtirildi. 

AlQuranuz

“Usmon mus'hafi” matnini tadqiq qilish muhokama etildi “Usmon mus'hafi” matnini tadqiq qilish muhokama etildi “Usmon mus'hafi” matnini tadqiq qilish muhokama etildi “Usmon mus'hafi” matnini tadqiq qilish muhokama etildi “Usmon mus'hafi” matnini tadqiq qilish muhokama etildi “Usmon mus'hafi” matnini tadqiq qilish muhokama etildi “Usmon mus'hafi” matnini tadqiq qilish muhokama etildi “Usmon mus'hafi” matnini tadqiq qilish muhokama etildi