Sayt test holatida ishlamoqda!
12 Iyul, 2025   |   17 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:19
Quyosh
05:01
Peshin
12:34
Asr
17:41
Shom
20:01
Xufton
21:34
Bismillah
12 Iyul, 2025, 17 Muharram, 1447

RASULULLOH SOLLALLOHU ALAYHI VASALLAMNING OILALARI

21.10.2020   28854   2 min.
RASULULLOH SOLLALLOHU ALAYHI VASALLAMNING OILALARI

✨Otalari: Abdulloh ibn Abdulmuttolib payg'ambarimiz alayhissalom tug'ilmaslaridan oldin olamdan o'tganlar.

✨Onalari: Omina binti Vahb payg'ambarimiz alayhissalomning 6 yoshliklarida vafot qilganlar.

✨Bobolari: Abdulmuttolib ibn Hoshim payg'ambarimiz alayhissalom 8 yoshliklarida dunyodan o'tgan.

✨Amakilari: Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning 9 ta amakilari bo'lgan. Ularining ismlari: Horis, Zubayr, Hamza, Ziror, Abu Tolib (Abdu¬manof), Abu Lahab (Abduluzzo), Abdulka'ba, Mug'iyra va Navfal.

✨Ammalari: Umayma, Baro, Ummu Hakiym, Safiya, Arvo, Otika.

✨Ayollari: Hadiyja bintu Havaylid, Savda bintu Zam'a, Oisha bintu Abu Bakr, Hafsa bintu Umar, Zaynab bintu Huzayma, Ummu Salama (Hind bintu Abu Umayya), Zaynab bintu Jahsh, Maymuna bintu Horis, Juvayriya bintu Horis, Ummu Habiba (Ramla bintu Abu Sufyon), Moriya bintu Sham'un, Sofiya bintu Huyay.

✨O'g'illari: Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning uchta o'g'illari bo'lgan ammo ular yoshliklarida vafot qilganlar. Ular: Qosim, Abdulloh, Ibrohim.

✨Qizlari: Zaynab, Fotima, Ruqayya, Ummu Kulsum roziyalloh anhunna.

✨Kuyovlari: Abul Oss ibn Robi' roziyallohu anhu – Zaynab bintu Muhammad alayhissalomning turmush o'rtoqlari.

Ali ibn Abu Tolib roziyallohu anhu – Fotima bintu Muhammad alayhissalomning turmush o'rtoqlari.

Usmon ibn Affon roziyallohu anhu – avval Rasululloh solallohu alayhi va sallamning Ruqayya ismli qizlariga uylanadilar, bir qancha vaqt o'tib Ruqayya roziyallohu anho vafot etganlaridan so'ng Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning kenja qizlari Ummu Kulsum roziyallohu anhoga uylanadilar. Shu sababli Usmon roziyallohu anhu «Zinnurayn» - ikki nur sohibi degan nom bilan sharaflanganlar.

✨ Nabiralari: Abul Oss ibn Robi' va Zaynab bintu Muhammad alayhissalomning farzandlari: Ali, Umoma.

Ali ibn Abu Tolib va Fotima bintu Muhammad alayhissalomning farzandlari: Hasan, Husayn, Muxassin, Zaynab, Ummu Kulsum.

Usmon ibn Affon va Ruqayya ibn Muhammad alayhissalomning farzandlari: Abdulloh.

Imom Termiziyning«Shamoili Muhammadiya» asari asosida tayyorlandi.

mehrob.uz

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Maqolalar

​Jamoat haqining gunohi og‘ir!

10.07.2025   8006   4 min.
​Jamoat haqining gunohi og‘ir!

O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi xabar berishicha, may oyining 13-sanasida bir kunda 3 mlrd so‘mlik energoresurslarini talon-toroj qilish holatlari aniqlangan. Afsuski, bugun bunday gaz va elektr energiyaga yashirincha ulanib, davlatga milliardlab zarar yetkazgan kimsalar haqidagi xabarlarni tez-tez o‘qib qolamiz.
 

Birovning, ayniqsa, xalq haqidan qo‘rqmay o‘g‘rilik orqali manfaat topmoqchi bo‘layotgan insonlar oramizda ko‘plab topiladi. Bundaylarning nazdida gaz, suv, elektr energiya tuganmas boylik. Undan har kim o‘z manfaati yo‘lida foydalanishi mumkin. Biroq bu ne’matlar xonadonlarga kirib borishi uchun minglab insonlar mehnat qilishini, davlat esa milliardlab mablag‘ sarflashini, ular ham bir kun tugab qolishini xayoliga ham keltirmaydi.


Aslida ushbu ne’matlardan oqilona foydalanish, isrof qilmaslik nafaqat fuqarolik majburiyatimiz, balki insoniy vazifamiz, mo‘minlik burchimizdir.


Aytish joizki, uyda, ishda, ko‘chada kommunal to‘lovlar atrofida aylanayotgan qator muammolar haqida ko‘p eshitamiz, ba’zan o‘zimiz uning guvohi yoki bevosita ishtirokchisiga aylanamiz. Lekin bu muammolar to‘lovni o‘z vaqtida amalga oshirmaslik yoki ayrim nobop kimsalarning qilmishi oqibatida yuzaga chiqayotgani yodimizga ham kelmaydi. To‘lovlarni imkon bo‘la turib asossiz bahonalar yoki o‘z vaqtida to‘lamaslik yoki hisoblagich jihozlarini teskariga aylantirish yoxud har xil hiylalar ishlatib, ularni to‘lashdan qochish davlatning va xalqning haqini yeyish hisoblanadi. Chunki tabiiy boyliklar davlat va xalq mulkidir.


Qolaversa, kommunal xizmatlardan foydalanish uchun har bir xonadon ta’minotchilar bilan shartnoma tuzib, qo‘l qo‘ygan va o‘zaro kelishuvda to‘lovni o‘z vaqtida ado etishga kelishgan. Shu bois to‘lovlarni vaqtida ado etishimiz shar’an ham joiz. 


Ta’kidlash lozimki, xalqning mulkida barcha fuqarolar, xususan, kam ta’minlanganlar, nogironlar, yetim-yesirlar, keksalarning haqi bor. Ulardan foydalanishga kelganda faol bo‘lib, to‘lovga kelganda qochayotgan, paysalga solayotganlar yuqorida zikr etilgan qatlamlarning ham haqini o‘zlashtirib, nohaq yeyayotganini bilib olsinlar. Zero, Qur’oni karimda: Ey iymon keltirganlar, bir-birlaringizning mollaringizni botil yo‘l bilan yemanglar (Niso surasi 29-oyat), deya ogohlantirilgan. Shunday bo‘lgach, har bir fuqaro o‘zgalarning moliga, ayniqsa, jamoat mulkiga xiyonat etmasligi darkor! Bunga e’tiborsizlik oxiratda yomon oqibatlarga olib kelishi mumkin.


Havla binti Amr roziyallohu anho rivoyat qilgan hadisda Rasululloh sollallohu alayhi va sallam bunday deganlar: Ba’zi bir odamlar Allohning mulki (jamoat pullari)ga xiyonat qiladi. Qiyomat kuni ular jahannamga ravona bo‘lishadi (Imom Buxoriy rivoyati). Shunday ekan, bu masalaga jiddiy yondashishimizga to‘g‘ri keladi.


Shuningdek, gaz, elektr energiya va suv kabi ne’matlardan oqilona foydalanish ham dinimiz talabidir. Zero, Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallam: “Iqtisod qilgan kimsa kambag‘al bo‘lmas, maslahat qilgan pushaymon bo‘lmas” (“Mushkotul nasobih”), deb tavsiya  berganlar.


Ibn Abbos roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisi sharifda Nabiy sollallohu alayhi va sallam: “Solih hidoyat, go‘zal ko‘rinish va iqtisodli bo‘lish nabiylikning yetmishdan bir juzidir”, dedilar (Imom Buxoriy rivoyati).


Demak, doim ahli solihlardan bo‘lib, tejamkor bo‘lish, isrofga yo‘l qo‘ymaslik, har bir narsani o‘z o‘rnida, me’yorida tasarruf qilish, keragidan ortiq, behudaga sarflamaslik nabiylikning yetmish juzidan bir juz, yetmish bo‘lagidan bir bo‘lak ekan. Buni har bir mo‘min-musulmon yaxshi anglab, hayotiga tatbiq qilishi lozim.


Xulosa qilib aytganda, halollik inson hayotini xotirjam, osoyishta va farovon qiladi. Shunday ekan, kommunal to‘lovlarni o‘z vaqtida to‘lab, xalq haqiga xiyonat qilmaylik, azizlar!

 

G‘ayrat BOZOROV,

Dehqonobod tumani

“Oqrabot ota” jome masjidi

imom-xatibi

Maqolalar