Rahbarga qarshi isyon ko'tarish xavorijlarning amalidir. Havorijlar hazrat Ali roziyallohu anhuning rahbariyatini tan olmay, u kishiga qarshi chiqib, tarixda isyonga asos solgan birinchi toifa bo'lgan. Ular haqida Rasululloh sollallohu alayhi vasallam oldindan: "Havorijlar — jahannam ahlining itlari", deb ogohlantirganlar. Ming afsuslar bo'lsinki, hazrat Ali roziyallohu anhudek ulug' sahobaning rahbarligiga qarshi chiqish bilan peshonalariga "xavorij" degan tamg'ani ilib ketgan bid'atchilarning izdosh avlodlari hozirgacha davom etib kelmoqda. Ho'sh bunday fitnalar qiyomatgacha davom etar ekan, bunday vaqtda musulmon banda nima qilishi kerak?
Sahobalardan Huzayfa ibn al-Yamoniy roziyallohu anhu Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning “sirlari sohibi”dir. Bu sahoba Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan: “Yo, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam! Biz oddiy bir basharmiz. Alloh bizga yaxshilik qildi, shu yaxshilikning ichidamiz. Ana shu yaxshilikdan keyin yomonlik ham keladimi?” deb so'radi. Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Ha!” deb javob berdilar. Huzayfa roziyallohu anhu: “Mana shu yomonlikdan keyin ham yaxshilik keladimi?” deb yana so'radi. Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallam bunga ham: “Ha!” deb javob berdilar. Uchinchi marta Huzayfa roziyallohu anhu: “Ana shu yaxshilikdan keyin ham yomonlik keladimi?” deb so'ragan edi Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallam bunga ham: “Ha!” deb javob berdilar. Shunda Huzayfa roziyallohu anhu bu qanday bo'lishini so'radi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bunday dedilar:
يكون بعدى ائمة لا يهتدون بهداى و لا يستنون بسنتى و سيقوم فيهم رجال قلوبهم قلوب الشياطين فى جثمان إنس
"Mendan keyin rahbar(imom)lar mening yo'limda yurmaydilar, mening sunnatimni qilmaydilar. Ularning orasida inson jussasidagi shaytoniy qalbli kishilar bo'ladi".
Shunda Huzayfa roziyallohu anhu: “Agar o'sha davrda men bo'lsam, nima qilay?” deb so'radi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam unga bunday buyurdilar:
تسمع و تطيع للأمير و إن ضرب ظهرك و أخذ مالك فاسمع و أطع
“Amiringni eshitasan, unga itoat qilasan! Agar orqangga ursa ham, mol-dunyongni olib qo'ysa ham, eshitgin va itoat qilgin!” (Imom Muslim, 3/1847; Imom Bayhaqiy, 8/16394; Imom Hokim, 8/8533).
Mazkur hadisda davlat raxbariga itoat qilish aytilmoqda. Yana bazi bir odamlar bugun ijtimoiy tarmoqdan turib oshkora podshohga murojaat, shikoyat yoki nasihatlar tanbehlar qilmoqdalar.
O'z o'rnida shuni ham ta'kidlash joizki, oddiy fuqaroning sultonga nasihati hech qachon jamoatchilikka oshkor qilinmaydi. Nasihat qilish imkoni bo'lsa, faqat podshohning yolg'iz o'zigagina aytiladi xolos. Nasihat ommaga oshkora bo'lsa, buning oqibati fitna bo'ladi. Halqning birdamligiga futur etadi. Shuning uchun ahli sunna aqidasida podshohga oshkora nasihat qilishdan qaytariladi. Bu ham ahli sunna aqidaviy mazhabining asl qoidalaridan biridir.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bu haqda bunday deganlar:
مَنْ أَرَادَ أَنْ يَنْصَحَ لِسُلْطَانٍ بِأَمْرٍ فَلَا يُبْدِ لَهُ عَلَانِيَةً وَلَكِنْ لِيَأْخُذْ بِيَدِهِ فَيَخْلُوَ بِهِ فَإِنْ قَبِلَ مِنْهُ فَذَاكَ وَإِلَّا كَانَ قَدْ أَدَّى الَّذِي عَلَيْهِ لَهُ
"Kimki saltanat egasiga nasihat qilishni istasa, bas, uni oshkora qilmasin. Balki uning qo'lidan ushlab xoli erga o'tsin. Agar qabul qilsa juda yaxshi, agar qabul qilmasa u zimmasidagi ishni ado qilgan bo'laveradi" (Imom Ahmad rivoyati).
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning "bas, uni oshkora qilmasin" deb nasihatni oshkor e'lon qilishdan qaytarishlari uni maxfiy qilish vojibligiga dalolat qiladi.
Bu haqiqatlarni zamonamiz xavorijlari yaxshi bilib olishlari shart! Yana bilib qo'ysinlarki, ularning internet va OAV orqali mamlakat rahbariga qarshi tashviqotlari asli ahli sunna aqidasiga teskari va xilofdir!
Yunusxon domla YuSUFHON o'g'li,
Farg'ona viloyati, Toshloq tumani bosh imom-xatibi
2025 yil 10 iyul kuni Qur’oni Karim xodimi, ustoz, shayx Alijon qori Fayzulloh Maxdum boshchiligida «Qur’on va tajvidni o‘rgatish» bo‘limi xodimlari O‘zbekiston musulmonlari idorasi kutubxonasiga tashrif buyurishdi.
Ma’lumki, kutubxonada turli mavzudagi nodir qo‘lyozma asarlar, Qur’oni Karim qo‘lyozma nusxalarining namunalari saqlanadi. Mana shunday nodir manbalardan biri Hazrati Usmon mus'hafi hisoblanadi. Qur’oni Karimning ushbu noyob va qadimiy qo‘lyozma nusxasi tadqiqotchilar va keng jamoatchilikning doimiy e’tiborida bo‘lib kelgan.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev rahbarligida 2023 yil 22 dekabr kuni o‘tkazilgan Respublika ma’naviyat va ma’rifat kengashining kengaytirilgan yig‘ilishida muzeylar faoliyatini takomillashtirish bo‘yicha yetti yillik dastur qabul qilinishi e’lon qilindi. Ushbu yig‘ilish davomida berilgan topshiriqlar bo‘yicha 50-son Bayonnomaning 47-bandida Muqaddas kitob – Usmon Qur’oni sahifalarining konservatsiya va restavratsiya qilinishini ta’minlash belgilangan. Mazkur dasturni amalga oshirish maqsadida O‘zbekiston Madaniyat va san’atni rivojlantirish jamg‘armasi qo‘llab quvvatlovi ostida xorijlik mutaxassislar, jumladan, Kembrij universitetidan Kristine Rose, fransiyalik restavratorlar Aksell Deleau va Koraliye Barbe, Istanbul qo‘lyozmalar ustaxonasi va arxiv bo‘limi mudiri Nil Baydar Usmon mus'hafini bosqichma-bosqich ta’mirlash rejasini ishlab chiqib, kelgusida muhofaza qilish bo‘yicha tavsiyalarni berdilar. Jumladan, «yengil restavratsiya ishlari»ni amalga oshirishdan avval Hazrati Usmon Qur’oni sahifalarini skaner qilish va matnini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha yo‘nalishlar belgilab olindi.
Ushbu xayrli ishlarning davomi sifatida O‘zbekiston musulmonlari idorasi kutubxonasida Hazrati Usmon Mus'hafi matnini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha muhim yig‘ilish bo‘lib o‘tdi. Unda «Qur’on va tajvidni o‘rgatish» bo‘limi mudiri shayx Alijon qori Fayzulloh va Kutubxona mudiri Kamoliddin Mahkamov boshchiligida bo‘lim xodimlari ishtirok etishdi. Yig‘ilishda «Mo‘yi muborak» madrasa-muzeyida saqlanayotgan Hazrati Usmon Mus'hafining tarixi va bugungi kundagi ahamiyati haqida so‘z yuritilib, uni kelajak avlodlar asrab-avaylashga xizmat qiladigan muhim masalalar muhokama qilindi. Jumladan, Hazrati Usmon Qur’oni sahifalari va fondda saqlanayotgan 1905 yilda Sankt-Peterburgda olingan nusxasini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha taklif va mulohazalar bildirilib, kelgusida qilinadigan ishlar rejalashtirildi.
AlQuranuz