Sayt test holatida ishlamoqda!
13 Iyul, 2025   |   18 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:20
Quyosh
05:01
Peshin
12:34
Asr
17:40
Shom
20:00
Xufton
21:33
Bismillah
13 Iyul, 2025, 18 Muharram, 1447

Ekspert Shahrisabzdagi masjid atrofidagi bog'larni qayta tiklashni taklif qildi

16.09.2020   1704   2 min.
Ekspert Shahrisabzdagi masjid atrofidagi bog'larni qayta tiklashni taklif qildi

O'zbekiston Madaniyat vazirligi tomonidan "Regeneratsiya aspektida O'zbekistonning tarixiy shaharlari: Shahrisabz shahri misolida"mavzusida onlayn davra suhbati tashkil etildi. Sputnik ma'lumotlariga ko'ra, bu haqda davlat boshqaruvi organi xabar bergan.
Tadbirda IKOMOS xalqaro ekspertlari, Frantsiya shaharsozlik instituti vakillari, shuningdek, mahalliy me'morlar, arxeologlar va madaniy merosni asrash bo'yicha mutaxassislar ishtirok etdi.
Uchrashuv davomida davra suhbati ishtirokchilari tomonidan "Shahrisabz tarixiy markazi" – jahon merosi ob'ektini barpo etish rejasi muhokama qilindi. Ma'lumki, u shahar tuzilishini batafsil o'rganishga asoslangan bo'ladi.
Frantsiyaning shaharsozlik instituti eksperti Erik Hoybrexts Temuriylar sulolasidan qolgan yodgorliklarga e'tibor qaratib, shahar rejasining barcha jihatlarini tahlil qilishni taklif etdi.
Tarix fanlari doktori, arxeolog Rustam Sulaymonov o'z navbatida Shahrisabz buyuk sarkarda Amir Temurning vatani sifatida butun dunyoda tanilganini qayd etdi. Uning rahbarligida shahar ilm-fan va san'atning haqiqiy markaziga aylandi, shu jumladan me'moriy inshootlarning o'ziga xosligi bilan mashhur.
Arxitektura doktori, professor Dodo Nozilov masjidlar atrofidagi bog'larni qayta tiklashni taklif qildi. Uning aytishicha, ilgari musulmon qadamjolari yaqinida suv havzalari, daraxtlar va bog'lar bo'lgan, bu erda namozdan keyin salqinda dam olish mumkin bo'lgan. Bundan tashqari, u loyihada nafaqat me'morlar, bog'bonlar, balki tarixchilar va san'atshunoslar ham ishtirok etishini tavsiya qildi.
Shahrisabz shahridagi muzey-qo'riqxona direktori Nabijon Hushvaqovning aytishicha, Amir Temur davrida butun shahar sakkiz mahalladan iborat bo'lgan. Biroq so'nggi yillarda Zargarlik mahallasi buzilib, shahar infratuzilmasi va xalq hayotiga salbiy ta'sir ko'rsatdi. Muassasa rahbari xatoni to'g'rilab, avvalgiday xom g'ishtlardan uylar qurishni taklif qilgan. Shunday qilib, shaharning tarixiy qiyofasi qayta tiklanadi.
Eslatib o'tamiz, 2016 yilda Shahrisabzning tarixiy markazi u erda olib borilgan demontaj va qurilish ishlari tufayli YuNYeSKO huzuridagi Umumjahon merosi qo'mitasining 40-sessiyasi qarori bilan Umumjahon merosining xavf ostidagi ob'ektlar ro'yxatiga kiritilgan edi. 2019 yilning iyul' oyida BMT ixtisoslashtirilgan agentligi Komiteti Bokudagi 43-sessiyada uni ro'yxatda saqlashga qaror qildi. O'z navbatida, O'zbekiston tomoni ikki yil ichida shaharni qayta tiklash rejasi loyihasini tuzish majburiyatini oldi.

O'zbekiston musulmonlari idorasi matbuot xizmati

O'zbekiston yangiliklari
Boshqa maqolalar
Maqolalar

“Qur’oni karimni o‘qishdan seni nima chalg‘itdi?!”

11.07.2025   6914   3 min.
“Qur’oni karimni o‘qishdan seni nima chalg‘itdi?!”

Xolid ibn Valid roziyallohu anhu yoshlari o‘tib, keksayib qolgan chog‘larida Mus'hafi sharifni olib, yig‘lab turib shunday der edilar: “Jihodlar bilan ovora bo‘lib seni o‘qiy olmay qoldik”.

Bu qandayin go‘zal uzr! Xo‘sh, biz o‘zimizni nima deb oqlaymiz?! Xolid ibn Valid roziyallohu anhu shundayin gap aytdilar, ammo biz nima deymiz?! Qiyomat kunida “Qur’oni karim o‘qishdan seni nima chalg‘itdi?!” – deb so‘ralsak, nima deb javob beramiz?! Toki u bizni zararimizga emas, foydamizga hujjat bo‘lishi uchun ko‘ksimizga bosib, kechayu kunduz tilovat qilib bormaymizmi?! Axir Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Alloh taoloning zikrini lozim tut, Qur’oni karim tilovatida mahkam bo‘l. Chunki bu sening osmondagi ruhing, yerdagi zikringdir” [1], deganlar.

Quroni karim oyatlarini tadabbur qilmasdan, ma’nolari haqida fikr yuritmagan holda, hech qanday tushunchasiz ko‘p tilovat qilish asosiy maqsad emas. Agar inson bir necha oyatni tadabbur qilsa, tafsir kitoblariga murojaat etsa yoki tafsir darslariga qatnashsa, ma’nolarni o‘zlashtirsa va ularga amal qilsa, bu ishi o‘sha inson uchun ulkan yaxshilik, xayr-baraka bo‘ladi.

Imom  G‘azzoliy hazratlari bunday deydilar: “Qur’on siz so‘rashingiz mumkin bo‘lgan va u sizning so‘rovlaringizga javob bera oladigan tirik Rasuldir. Siz unga quloq solsangiz, u sizni qondiradi”.

Qalblari iymon nuri ila qorishib ketgan zotlar uchun, albatta, Qur’onda shifo bordir. Yana Qur’oni karimda sarosima, shaytoniy vasvasalar, nafsu havoga ergashishdan saqlovchi shifo bor. Qur’on o‘qigan paytimizda bizni farishtalar qurshab oladi va ular ham bizga qo‘shilib Rahmon bo‘lgan Zotning oyatlariga quloq tutadi. Samo farishtalari tuni bilan Qur’onga qoim bo‘ladigan yer farishtalariga yaqinlashadilar. Endi ayting-chi, odamlar uxlayotgan paytda, tun qorong‘usida biz Qur’on tilovat qilyapmizmi?! Yeru osmonlar Robbi bizga quloq soladigan darajada  oyatlarini tilovat qilyapmizmi?!

 Alloh taoloning shifo oyatlari quyidagilardir:

«...Va mo‘min qavmlarning ko‘ngillariga shifo beradir» (Tavba surasi, 14-oyat).

«Ey odamlar! Sizga o‘z Rabbingizdan mav’iza, ko‘ksingizdagi narsaga shifo, mo‘minlarga hidoyat va rahmat keldi» (Yunus surasi, 57-oyat).

«Biz Qur’onni mo‘minlar uchun shifo va rahmat o‘laroq nozil qilurmiz...» (Isro surasi, 82-oyat).

«...U iymon keltirganlar uchun hidoyat va shifodir...» (Fussilat surasi, 44-oyat).

«...Unda (asalda) odamlar uchun shifo bordir...»  (Nahl surasi, 69-oyat).

«Bemor bo‘lganimda menga shifo beradigan ham Uning O‘zi» (Shuaro surasi, 80-oyat).

 Qur’oni karimni tilovat qilish, eshitish, amal qilish va har bir ishda undagi hukmlarga tayanib ish ko‘rishdan chetlashmang!

Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.


[1]  Imom Ahmad rivoyati.

 

 

Maqolalar