Bugun, 3 sentyabr' kuni Toshkent shahridagi “Hazrati Imom” jome masjidi hovlisida Hadis ilmi maktabiga yangi o'quv yili uchun kirish imtihonlari boshlandi.
O'zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Usmonxon Alimov hazratlari ijodiy imtihonlar boshlanishi munosabati bilan yurtimizdagi barcha abituriyentlarga Alloh taboraka va taolodan muvaffaqiyat tiladilar. Shuningdek, muftiy hazratlari Hadis ilmi maktabi abituriyentlariga omad tilar ekanlar Imom Buxoriy, Imom Termiziy va Imom Moturidiy kabi allomayu-ajdodlarga munosib voris bo'lishga jiddu jahd qilishga chorladilar. Muhtaram Prezidentimiz tashabbuslari bilan tashkil etilgan mazkur oliy dargohda eng zamonaviy shart-sharoitlar hozirlangani va o'tgan o'quv yilida 12 nafar talaba eng yuqori imkoniyatlarda ta'lim olganlariga alohida urg'u qaratdilar.
Ta'kidlash joizki, bu yilgi imtihonlarni tashkil qilish va o'tkazish avvalgi yillardagidan o'zgacha bo'lmoqda. Abituriyentlar uchun ochiq maydonlarda etarli o'rinlar hozirlangan bo'lib, imtihon jarayonlari internet orqali onlayn uzatib borilmoqda. Mazkur ishlar karantin talablariga amal qilish barobarida imtihonlarning haqqoniyligi va shaffofligini to'la ta'minlaydi.
Shuningdek, olingan bilimlarni sinovdan o'tkazish onlarida farzandiga dalda bo'lish uchun ota-onalar hamda shu sohaga qiziquvchilar masofadan turib imtihon jarayonini istalgan joydan to'g'ridan-to'g'ri kuzatishlari ham mumkin bo'ladi.
Imtihon jarayonlari Youtube va Facebook orqali onlayn efirga uzatilmoqda.
Eslatib o'tamiz, Oliy diniy ta'lim muassasalariga qabul imtihonlari uchta fandan ikkita fanga o'tkazildi, ijodiy imtihonlar qisqartirildi.
Qabul imtihonlarini karantin talablaridan kelib chiqqan holda ochiq maydonlarda o'tkazish belgilandi.
Hadis ilmi maktabi — 3 sentyabr «Hadis va mustalah al-hadis» (ijodiy imtihon). Imtihon o'tkazish joyi — Toshkent islom instituti binosi ayvon qismi.
4 sentyabr' «O'zbekiston tarixi» (test sinovi). Imtihon o'tkazish joyi — Toshkent islom instituti binosi hovlisi.
Imom Buxoriy nomidagi Toshkent islom instituti — 7 sentyabr «Fiqh va aqoid», «O'zbekiston tarixi» fanlari (test sinovi). Imtihon o'tkazish joyi — Hazrati Imom majmuasi ochiq maydon qismi.
Mir Arab oliy madrasasi — 10 sentyabr «Fiqh va aqoid», «O'zbekiston tarixi» fanlari (test sinovi). Imtihon o'tkazish joyi — Mir Arab oliy madrasasi binosi ochiq ayvon qismi.
Abituriyentlarni test sinovlari o'tkaziladigan joyga kiritish ertalab soat 6:00dan 6:30gacha davom etadi. 6:30dan 7:00gacha savollar kitobchalari va javoblar varaqasini tarqatish, javoblar varaqasini to'ldirish tartibi tushuntiriladi.
Test sinovlari ertalab 7:00 dan 9:20 gacha davom etadi, sinovlar boshlangandan keyin kelgan abituriyent imtihonlarga kiritilmaydi.
Abituriyentlar qabul imtihonlariga shaxsini tasdiqlovchi pasporti va imtihonga kirish ruxsatnomasi bilan kelishi talab etiladi. Imtihonga kirish ruxsatnomasini qabul.muslim.uz portali orqali yuklab olish mumkin.
O'zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati
“Arafot” so‘zi lug‘atda – “bilish, tanish” ma’nolarini bildiradi.
Makka shahridan 20 km, Minodan 10 km, Muzdalifadan esa 6 km, Namira masjididan 1,5 km uzoqlikda joylashgan. Uzunligi 11-12 km va kengligi 6,5 km bo‘lgan vodiy. U qattiq katta toshlardan iborat. Janubiy tomonda 168 ta zinasi mavjud.
Ma’lumotlarga ko‘ra, Odam Ato bilan Havvo onamiz jannatdan chiqarib yuborilganlaridan keyin bir-birlari bilan shu yerda uchrashganlar, deyiladi.
Boshqa bir rivoyatda Jabroil alayhissalom Ibrohim alayhissalomga ushbu makonda haj amallarini o‘rgatib: “Arofta?” (“O‘rgandingizmi?”) deganlarida, Ibrohim alayhissalom: “Ha”, deganlar. Shundan keyin Arafot deb nomlanib qolgan.
Arofat tepaligida bir baland joy borki, u yerni “jabalul rohma”, ya’ni “rahmat tog‘i” deyiladi. Arafa kuni hojilarga yog‘iladigan behisob rahmat va barakalar sababli “rahmat tog‘i” deb nomlanadi. Ushbu tog‘ Ilol, Nobit hamda Quriyn deb ham ataladi.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam vafotlaridan 93 kun oldin, hijratning 10 yili Madinadan hajga kelib, arafa kuni shu tepalikka chiqqanlar va oq tuyalarini cho‘ktirib, uning ustida turib “Vidolashuv va’z”ini aytganlar. Bu joy uzoqdan ko‘rinib turishligi uchun ustun shaklida ko‘tarilib, oqqa bo‘yab qo‘yilgan.
Arafotda hajning asosiy arkoni ado etiladi. Arafa kuni bomdod namozi o‘qilgandan so‘ng Minodan Arafotga qarab yo‘lga tushiladi. Zilhijja oyining 9-kuni, ya’ni arafa kuni hojilar shu tepalikka chiqib, to quyosh botgunga qadar ibodat bilan mashg‘ul bo‘ladilar. Arafotda ma’lum muddat turmagan kishining haji haj hisoblanmaydi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Haj Arafotdir”, deganlar (Imom Termiziy va Nasoiy rivoyati).
Arafotga chiqishdan oldin g‘usl qilib olinsa yaxshi bo‘ladi.
Arafotga chiqishda va u yerda turganda doim takbir, tahlil, hamd va talbiya (“labbayka”) aytiladi. Arafotda duolar ijobat bo‘ladi. Shuning uchun hojilar ko‘proq duoda, zikrda, tilovatda, iltijoda, chin dildan tazarruda bo‘lishga intilishlari lozim.
Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Duolarning yaxshisi – Arafot kungi duodir”, deganlar (Imom Termiziy rivoyati).
Arafotda quyidagi oyat nozil bo‘lgan: “Bugun Men sizlar uchun diningizni komil qildim, Men sizlarga ne’matimni to‘kis qilib berdim va sizlar uchun Islomni din qilib tanladim” (Moida surasi, 3-oyat).
Arafotda va Rahmat tog‘ida quyidagi duolarni o‘qish tavsiya etiladi:
“Subhanallohi va bihamdihi. Subhanallohil ’aziym”.
“Laa ilaha illa anta. Subhanaka inni kuntu minaz-zolimiyn”.
“Laa havla va laa quvvata illa billahil ’aliyil ’aziym”.
“Robbana atina fid-dunya hasanatan va fil axiroti hasanatan va qina ’azaban-nar”.
“Allohumma aslih li diniyallaziy huva ’ismati amri va aslih li dunyayallati fiha ma’ashiy va aslih liy axirotiyallati fiha ma’adiy, vaj’alil hayata ziyadatalli min kulli xoyrin, vaja’lil mavta rohatalli min kulli sharrin”.
“A’uzu billahi min jahdil balai va darkish-shaqoi va su’il qazoi va shatamatil a’dai”.
Arafotda peshin va asr namozlari bir azon va ikki iqomat bilan qo‘shib qasr qilib o‘qiladi. Hajning amiri xutba o‘qiydi.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytdilar: “Arafa kuni, Alloh bandalarni do‘zaxdan ko‘p ozod qilganchalik boshqa biror kun yo‘q!” (Imom Muslim rivoyati).
Boshqa hadisda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bunday deganlar: “Alloh huzurida Arafot kunidan yaxshiroq kun yo‘q. Alloh taolo dunyo osmoniga (farishtalarga maqtanib) yer ahli bilan faxrlanib aytadi: “Mening chang bosgan bandalarimga qarang! Mening rahmatimdan umidvor bo‘lib, barcha joylardan keldilar. Vaholanki, ular mening azobimni ko‘rmaganlar. Alloh taolo biror kunda Arafa kunidek bandani do‘zaxdan ozod qiladigan kun yo‘q, deydi”.
Alloh taolo hajingizni mabrur, sa’yingizni mashkur va gunohingizni mag‘fur qilsin!
Davron NURMUHAMMAD