Sayt test holatida ishlamoqda!
11 Iyun, 2025   |   15 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:05
Quyosh
04:49
Peshin
12:28
Asr
17:38
Shom
19:59
Xufton
21:37
Bismillah
11 Iyun, 2025, 15 Zulhijja, 1446

Ayollarning hajarul asvadni o'pishi

16.04.2024   335   3 min.
Ayollarning hajarul asvadni o'pishi

Cavol: Hozirgi kunda umrada odam ko'paygani uchun Hajarul asvad oldida odamlar ko'payib ketdi. Ular ichida Hajarul asvadni o'paman deb, ayollar ham tiqilinchga kirishmoqda. Ularning bu ishlari xato emasmi?

Javob: Bismillahir Rohmanir Rohim. Bunday tiqilinch paytlarda ayol kishi aslo Hajarul asvadga yaqinlashmasligi kerak.  Bu haqda “Durrul muxtor” kitobida bunday deyilgan: “Ayol kishi tiqilinchda Hajarul asvadga yaqinlashmaydi. Chunki ayol kishi erkaklarga yopishishdan qaytarilgan”.

Qolaversa ayol kishi tiqilinch holatda Hajarul asvadga yaqinlashsa, avratlarini ochilib ketishi, nomahramlarga yopishish kabi o'zi bilmagan holatda bir qancha gunohlarni sodir etib qo'yadi.

Shuni ham ta'kidlash kerakki, ayollar hech qachon Hajarul asvadni o'pmasin deyilmaydi, chunki uni istilom qilish haqida Nabiy sollallohu alayhi vasallam bunday deganlar: “Allohga qasamki, albatta, Alloh Hajarul asvadni qiyomat kuni ikki ko'rar ko'zi bor, nutq qilar tili bor holda chiqaradi. U o'zini kim haq ila istilom qilgan bo'lsa, o'shanga guvohlik beradi”,(Imom Termiziy rivoyati).

Yuqoridagi hadisga e'tibor berilsa, unda “istilom qilgan bo'lsa”, deyilmoqda. “Istilom” so'zi Hajarul asvadni o'pishdan ko'ra kengroq ma'noni ifolaydi. Birovga ozor bermasdan Hajarul asvad oldiga borib, uni o'piladi. Tiqilinch bo'lsa, yaqinrog'iga borib, qo'lini yoki qo'lidagi hassa yoki shu kabi biror narsani Hajarul asvadga tekkazib, shuni o'padi. Buning ham iloji bo'lmasa, o'sha tomonga yuzlanib, qo'llarini ko'tarib, takbir, tahlil, hamd va Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga salavot aytadi. Shularning barchasi “istilom” deyiladi.

Kimdir Umra yoki Hajga borib, Hajarul asvadni o'pa olmagan bo'lsa, Umra yoki Haji nuqsonli bo'ldi degani emas. Chunki uzoqdan turib unga qarab qo'l ko'tarish ham o'pishning o'rniga o'tadi. Buni Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning o'zlari o'rgatganlar.

Shuningdek, barcha mo''tabar diniy manbalarda Hajarul asvadni istilom qilish har doim sunnat emas, balki tavofning sunnatlaridan ekani ta'kidlangan. Ya'ni tavofni boshlamoqchi bo'lgan kishi uni istilom qilib boshlaydi. Boshqa vaqtda bu amal sunnat hisoblanmaydi. Vallohu a'lam.

 O'zbekiston musulmonlari idorasi Fatvo markazi

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Olimga nimani nasihat qilaman?

09.06.2025   3467   2 min.
Olimga nimani nasihat qilaman?

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

Sayyid Sulaymon Nadaviy rahmatullohi alayhning ilm va fazllari mashhur bo‘layotgan va shuhrat qozonayotgan edi. U kishi o‘zlarining voqealarini quyidagicha so‘zlab beradilar: «Men «Siyratun-Nabiy sollallohu alayhi vasallam» kitobini olti jild qilib tamomladim. «Muhtaram Zotning siyratlaridagi biror jilva yoki ko‘rinish mening hayotimda ham bo‘lganmi yoki yo‘q? Agar bo‘lmagan bo‘lsa, u holda qanday bo‘ladi?» degan o‘y qayta-qayta qalbimda tinchlik bermas edi. Shu maqsad uchun Allohning biror valiysini qidirdim.

Thana Bhavandagi xonaqohda yashaydigan va Alloh taolo fayzlarini taratib qo‘ygan Mavlono Ashraf Ali Tahonaviy hazratlari haqida eshitgan edim. Shunday qilib, bir kuni Thana Bhavanga borishni niyat qildim va safarga chiqdim. Borib, hazrat bilan ko‘rishdim va bir necha kun u yerda turdim. Ortga qaytayotganimda hazrat Tahonaviy rahmatullohi alayhga: «Hazrat! Biror nasihat qiling», dedim. U zotning xayollariga o‘sha payt: «Shunday katta allomaga nima nasihat qilaman? Ilm va fazli butun dunyoga mashhur bo‘lsa», degan o‘y kelibdi. Keyin: «Ey Alloh! Qalbimga uning uchun ham foydali bo‘lgan va mening uchun ham foydali bo‘lgan narsani sol», deb duo qilibdi. Shundan keyin hazrat Tahonaviy rahmatullohi alayh Sayyid Sulaymon Nadaviy rahmatullohi alayhga xitob qilib: «Ey birodar! Bizning yo‘limizda boshidan oxirigacha o‘zingizni xokisor tutishingiz kerak», debdilar.

Sayyid Sulaymon Nadaviy rahmatullohi alayh aytadilar: «Hazrat Tahonaviy rahmatullohi alayh bu so‘zlarni aytayotganlarida qo‘llarini ko‘ksilariga olib borib, past tarafiga bir zarba berdilar, zarba xuddi mening qalbimga tushgandek bo‘ldi».

Hazratimiz Doktor Abdulhay rahmatullohi alayh aytadilar: «Bu voqeadan keyin Sayyid Sulaymon Nadaviy rahmatullohi alayh o‘zlarini shunday xokisor tutdilarki, uning misli topilishi qiyin edi. Bir kuni qarasam, xonaqohning tashqarisida hazrat Sayyid Sulaymon Nadaviy rahmatullohi alayh majlisga kelganlarning oyoq kiyimlarini tartiblayotgan ekanlar. Shunday tavoze’ va muhabbatni Alloh taolo u kishining qalbida paydo qildi va keyin yuksak darajalarga ko‘tarib qo‘ydi».

«Nasihatlar guldastasi» kitobidan