Qatar Milliy kutubxonasida Marokashdan kelgan noyob qo'lyozma Qur'on nusxasi alohida ajralib turadi, u tabiiy ta'sirlardan asrash uchun shisha qutiga solingan.
G'arbiy Osiyo mintaqasidagi etakchi kutubxonalardan biri sifatida tanilgan Qatar Milliy kutubxonasining meros bo'limida Marokashdan ko'plab qo'lyozmalar, fotosuratlar va qo'lyozma tarix kitoblari, jumladan, shisha bilan qoplangan noyob Qur'on qo'lyozmasi saqlanadi, deb xabar beradi “IQNA” sayti "Reporter” matbuot nashriga tayanib.
Milodiy 1950 yilda yaratilgan bu nodir Mushafi sharif Shimoliy Afrika an'analarini nusxalashning ajoyib namunasi hamda tahzib va xattotlik san'atida o'ziga xosdir.
Ushbu Qur'on qo'lyozmasi Marokashda Muvahhidlar xalifaligi davrida yashagan so'fiy olim Shayx Abdussalom ibn Mashish (milodiy 163-1228) kutubxonasiga tegishli bo'lib, Marokashdagi Qur'onning nodir qo'lyozmalaridan biri sanaladi tahziblik tarixiy san'ati namunasidir.
Tahzib san'ati - bu san'atkorlar va dindor shaxslar tomonidan diniy, ilmiy, madaniy, tarixiy kitoblar, she'rlar to'plamlari va qo'lyozmalarning go'zal parchalarini bezashda foydalaniladigan noyob va chiroyli naqshlar to'plami sanaladi.
Shunday qilib, varaqlarning chekkalari va atrofi novdalar va egri chiziqlar, poya, gul va Hatay uslubidagi barglar naqshlari bilan bezatilgan.
Muqaddas Qur'oni karimning xattotlik va bezak nusxasi Marokashda mavjud bo'lib, u XIX asrning birinchi yarmida yozilgan. Ushbu Mushafi sharif yonida Qatar Milliy kutubxonasida 1213-milodiy yiliga oid Payg'ambarimiz salollohu alayhi vasallamning mo'mina ayollarining tarjimai hollari kitobining nodir nusxasi qo'yilgan.
Bu kutubxonaning yana bir qismida qomus va lug'atlar, falsafiy kitoblar, psixologiya va din, tsivilizatsiya tarixi, biografiyalar, jahon tarixi, antropologiya, ta'lim, musiqa, tasviriy san'at, rasmli hikoyalar va huquq kabi boshqa nodir kitoblar to'plamlari mavjud.
O'zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati
Savol: Ba’zi yemakxonlar taom yetkazib berishni kechiktirgani uchun buyurtmadan tashqari qo‘shimcha taom taqdim etar ekan. Shu ish joizmi? Agar reklamada qo‘shimcha bepul taom berish emas, balki yetkazib berilgan taomning pulini olmaslik aytilgan bo‘lsa, hukm qanday bo‘ladi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym.
1. Taomga buyurtma berish bitimi shariatdagi istisno’, ya’ni buyurtma asosida ma’lum mahsulotni tayyorlab berish shartnomasiga to‘g‘ri keladi. Agar savoldagi shart faqat reklamada aks etib, buyurtma jarayonida alohida bunday shart qo‘yilmasa, sotuvchi tarafidan berilgan bu va’da joiz hisoblanadi va unga vafo qilishi kerak bo‘ladi.
Agar buyurtma berishda yetkazib berish kechikishi sababli qo‘shimcha taom berish sharti qo‘yilsa, bu shartnomaning bir qismiga aylanadi. Bitimdagi bunday shart moliyaviy jarima sanaladi. Mahsulot tayyorlab berish (istisno’) bitimida sotuvchiga nisbatan moliyaviy jarima qo‘llashga ruxsat etiladi.
Demak, qo‘shimcha bepul taom berish va’da ko‘rinishida bo‘lsa ham, shartnomada aks etgan bo‘lsa ham joiz ekan.
2. Yetkazib berish kechiksa, buyurtma qilingan taomning pulini olmaslik faqat reklamada aks etib, buyurtma jarayonida bunday shart qo‘yilmasa, bu ham sotuvchi tarafidan berilgan va’da bo‘ladi va joiz hisoblanadi. Ammo buyurtma berish jarayonida yuqoridagi shart qo‘yilsa, bu shartnomaning bir qismiga aylanadi. Shartnomada esa buyurtma summasidan voz kechish shartini qo‘yish durust emas.
Demak, buyurtma qilingan taomning pulini olmaslik va’da ko‘rinishida bo‘lsa joiz, bitimda shart qilinsa, joiz emas. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi