Sayt test holatida ishlamoqda!
13 Iyun, 2025   |   17 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:04
Quyosh
04:49
Peshin
12:28
Asr
17:38
Shom
20:00
Xufton
21:38
Bismillah
13 Iyun, 2025, 17 Zulhijja, 1446

G'am-musibat etganda, befarzandlik va qarzdorlikda o'qiladigan duolar

13.06.2024   1472   5 min.
G'am-musibat etganda, befarzandlik va qarzdorlikda o'qiladigan duolar

G'amga tushib qolsangiz, Alloh taoloning quyidagi oyatini o'qib, tafakkur qiling: “Menga Allohning O'zi etarli. Undan o'zga ibodatga sazovor Zot yo'q, Unga tavakkal qildim, U ulug' arshning Robbidir”.(Tavba surasi, 129-oyat).

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytadilar: “Kimda kim tong otganda va kech kirganda: “Menga Allohning O'zi etarli. Undan o'zga ibodatga sazovor Zot yo'q, Unga tavakkal qildim, U ulug' arshning Robbidir”, deb etti marta aytsa, Alloh uning g'amlariga O'zi kifoya qiladi”.

Savdo qilsangiz yoki qarzdor bo'lib qolsangiz, “Laa ilaaha illalloh va laa havla va laa quvvata illaa billaah”, deb zikr qiling. Zero, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Laa havla va laa quvvata illaa billaah”ni ko'p aytinglar, chunki bu jannat xazinalaridan bir xazinadir”, deganlar.

Mahzun bo'lsangiz ushbu oyatni o'qing: “Albatta, men dardu hasratimdan faqat Allohning O'ziga shikoyat qilmoqdaman”(Yusuf surasi, 86-oyat).

Hayotingizda muvaffaqiyatsizlikka uchrasangiz mana bu oyatni o'qing va ma'nosini anglab, amal qiling: “Mening muvaffaqiyatim faqat Allohga bog'liq. Ungagina tavakkal qildim. Ungagina qaytaman”(Hud surasi, 88-oyat)

Darslardan charchasangiz quyidagicha duo qiling: “Ey Alloh, menga dunyo-yu oxiratda eng oliy darajalarni nasib etgin”.

Dunyo g'amlaridan charchasangiz, Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallam o'rgatgan ushbu duoni o'qing: “Ey Alloh, dunyoni eng katta g'amimiz, ilmimizning mablag'i (maqsadi) qilib qo'yma”.

Namozlarni dangasalikdanmi yoki boshqa biror sababdanmi vaqtida o'qimay yurgan bo'lsangiz mana bu oyatdagi duoni o'rganing va shu duoni takror-takror qilib yuring: “Ey Robbim, meni va zurriyotlarimni namozni to'kis ado etadiganlardan qilgin. Ey Robbimiz, duoni qabul etgin”(Ibrohim surasi, 40-oyat).

Uylana olmay yurgan bo'lsangiz yoki farzand ko'rmayotgan bo'lsangiz, ayting: “Ey Robbim, meni yolg'iz tashlab qo'yma, Sen, O'zing vorislarning eng yaxshisisan” (Anbiyo surasi, 89-oyat).

O'zingizni yolg'iz his qilsangiz: “Menga O'z huzuringdan yordam beruvchi quvvat ato et” (Isro surasi, 80-oyat), deb duo qiling.

Ishlaringiz qiyinlashib ketsa: “Ey Robbim, mening qalbimni keng qil. Mening ishimni oson qil” (Toha surasi 25-26 oyatlar), deb iltijo qiling.

Qalbingizda kimgadir nisbatan nafrat bor bo'lsa, “Ey Alloh, meni g'azabini yashiruvchi, odamlarni kechirib yuboruvchilardan qilgin”, deb duo qiling.

Doktor Hasson Shamsi Poshoning Metin qoyalar kitobidan

G'iyosiddin Habibulloh, Ne'matulloh Isomov tarjimasi.

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Chatgpt dan diniy savollarga javob olish

13.06.2025   1009   2 min.
Chatgpt dan diniy savollarga javob olish

Savol: Chatgpt (sun’iy intellekt) orqali diniy savollarimizga javob olsak bo‘ladimi, shu javoblarga  amal qilsak bo‘ladimi? 

Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Yo‘q, bu joiz emas. To‘g‘ri, Chatgpt platformasi ayrim sohalarda insonlarga foyda bermoqda. Ammo diniy savollarga to‘g‘ri javob berishga ojizlik qiladi. Chunki u ham inson omili tomonidan ishlab chiqilgan bir mahsulot. Qolaversa, ba’zan savollarga taxminiy javoblar, hatto bu masala falon kitobda bor deb, arabiy iboralar ham berishi mumkin. Lekin u keltirgan iboralar na u aytgan kitobda va na boshqa fiqhiy manbalarda uchramaydi. Shu bois shar’iy masalalarga ahli ilm, mutaxassislarga murojaat qilish orqali yechim topish darkor. Alloh taolo oyati karimada bunday marhamat qilgan:


فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ

“Agar bilmaydigan bo‘lsangiz, zikr ahlidan so‘rangiz!” (Anbiyo surasi, 7-oyat).

Musulmon odam biror narsani bilmay qolsa, uni biladigan kishidan, o‘sha sohaning «zikr ahli»dan o‘rganishi lozim bo‘ladi. Shunday ekan, e’tiqod va dinu-diyonatga tegishli narsalarni ham shu sohaning bilimdonlaridan so‘rash talab etiladi. Buyuk tobeiy Ibn Sirin rahimahulloh bunday deganlar:


 ‌إن ‌هذا ‌العلم ‌دين فانظروا عمن تأخذون دينكم. رواه مسلم

“Albatta, bu ilm dindir. Bas, diningizni kimdan olayotganingizga qaranglar” (Imom Muslim rivoyati).
Mazkur iboraning sharhida Mulla Ali Qori rahimahulloh bunday deganlar:
“Bu ilm” so‘zidan murod Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ummatga olib kelgan Qur’oni karim va hadisi sharifdan iborat bo‘lgan ta’limotdir. Uni ishonchli va adolatli zotlardan olmoqdamisiz yoki yo‘q, shunga nazar solinglar, ya’ni qayerdan, kimdan ilm olayotgangizni aniq bilinglar”. (“Mirqotul mafotih” kitobi). Vallohu a’lam.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.