Sayt test holatida ishlamoqda!
30 Aprel, 2025   |   2 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:53
Quyosh
05:22
Peshin
12:25
Asr
17:16
Shom
19:22
Xufton
20:45
Bismillah
30 Aprel, 2025, 2 Zulqa`da, 1446

Fuat Sezgin: Dunyo xaritalarini birinchi boʼlib musulmonlar chizgan

18.07.2024   2534   2 min.
Fuat Sezgin: Dunyo xaritalarini birinchi boʼlib musulmonlar chizgan

Aтоқли турк олими Фуат Сезгин Aфрика, Осиё ва Европа хариталари дастлаб мусулмонлар томонидан тузилгани, уларнинг муаллифлари европаликлар деган фикр нотўғри эканини таъкидлади, деб ёзади “Aнадолу” агентлиги.

26 йил давомида бу масалани ўрганган олим шундай деди: “Мен тадқиқотни бошлаганимда, биздаги барча хариталарни европаликлар яратган деб ўйладим... Бу фикр Европада ҳам, ислом оламида ҳам кенг тарқалган.     Бироқ, биз бу қанчалик қийинлигини унутдик. Географик координаталарни акс эттирувчи аниқ харитани яратиш жуда узоқ ишдир. Масалан, инглизлар 18-19-асрларда Aвстралия харитасини чизишни бошладилар.

Ular oʼz flotining barcha imkoniyatlaridan foydalangan, ammo bu ishni bajarish uchun ularga taxminan 200 yil kerak boʼlgan. Ushbu muammolarni muhokama qilayotgan tadqiqotchilar hech qachon bunday qiyinchiliklarni hisobga olishmagan. Biroq, ular Oʼrta yer dengizi yoki Qora dengizning xaritalarini tuzish juda jiddiy bilim talab qilishini taʼkidlamaydilar, buning uchun kenglik va uzunlikni bilish kerak edi va buni hisoblash juda qiyin”.

Olim Amerikaga aynan musulmonlar birinchi tashrif buyurganiga ishonch hosil qildi: “Geografiya, kenglik va uzunlik tarixchisi sifatida men uchun xaritalar muhim, men ularga tayanaman. Amerikaga musulmonlar yetib kelganiga toʼliq aminman. Ular bir necha yuz yil davomida dunyoning bu qismini xaritalash ustida ishlaganlar”.

Vasko da Gama musulmon xaritalari tufayli Hindistonga ham yetib bora olganini taʼkidlagan Fuat Sezgin buni oʼzi ham isbotlashi mumkinligini taʼkidladi: “Vasko da Gama Portugaliyaga qaytganidan soʼng Afrika va Hind okeanining zamonaviy xaritasi chop etildi. Endi uni Vasko da Gama maʼlumotlariga asoslanib 2-3 oy ichida portugal geograflari chizgan deb daʼvo qilinmoqda... Buni aytadigan odamlarning kartografiyadan bilimlari yoʼq. Bunday xaritalarni 500 yildan keyin ham yaratib boʼlmaydi. Va bu notoʼgʼri maʼlumot butun dunyoga tarqaldi”.

 

Oʼzbekiston musulmonlari idorasi matbuot xizmati

Dunyo yangiliklari
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

“Haj – 2025” ishchi guruhiga katta mas’uliyat yuklandi

29.04.2025   5315   2 min.
“Haj – 2025” ishchi guruhiga katta mas’uliyat yuklandi

Kecha, 28 aprel kuni O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari ishtiroklarida “Haj – 2025” mavsumini yuqori darajada o‘tkazish bo‘yicha videoselektor yig‘ilishi bo‘lib o‘tdi. Unda haj delegatsiyasi vakillari, ishchi guruhi a’zolari, mingboshilar va shifokorlar jamoasi ishtirok etdi.

Majlis avvalida Muftiy hazratlari haj qiluvchi inson Haq taoloning mehmoni ekani, shu bois haj amalini bajarayotgan kishiga ko‘mak bergan, uning og‘irini yengil qilgan inson ulug‘ ajru savoblarga noil bo‘lishi haqida so‘zladilar. Shuningdek, har bir ishchi guruhi a’zosi ana shunday ulug‘ darajalarni maqsad qilib, Rahmonning mehmonlariga O‘zi rozi bo‘ladigan darajada sidqidildan xizmat qilishi lozimligini alohida qayd etdilar.

Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari yig‘ilish davomida muborak safarga qadar ziyoratchilar bilan muntazam suhbatlar tashkil etish va ularda hajning tartib-qoidalari, farz, vojib va sunnatlari, o‘ziga xos mashaqqatlarini tushuntirish va zikru duolar qilish va yurtdoshlarimizning barcha savollariga batafsil javob berish zarurligini ta’kidladilar. Shuningdek, muborak zaminlarda har bir daqiqani g‘animat bilish, toatu ibodat ila o‘tkazish masalalariga alohida e’tibor qilishga urg‘u qaratdilar.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari Obidjon Qodirov, Din ishlari bo‘yicha qo‘mita Ziyorat turizmini rivojlantirish bo‘limi boshlig‘i Bobomurod Rustamov va Shifokorlar guruhi rahbari Alisher Saatov kabilar so‘zga chiqib, tashkiliy ishlar, tibbiy jihatlar, xat-hujjatlar, jamoaviy tartib-intizomga rioya etish, qonun-qoidalarga amal qilish, hojilar xavfsizlini ta’minlash va ogohlikga oid muhim tavsiyalarni berdilar.

Shuningdek, joriy mavsumda “Haj – 2025” ishchi guruhi va shifokorlar zimmasiga juda katta mas’uliyat yuklangani, shu bois har kim o‘z vazifasini vijdonan to‘la bajarishi zarurligi ta’kidlandi.

Tadbir yakunida Haq taolodan bu yilgi haj mavsumi muvaffaqiyatli o‘tishini so‘rab xayrli duolar qilindi. 

O‘zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati

“Haj – 2025” ishchi guruhiga katta mas’uliyat yuklandi “Haj – 2025” ishchi guruhiga katta mas’uliyat yuklandi “Haj – 2025” ishchi guruhiga katta mas’uliyat yuklandi “Haj – 2025” ishchi guruhiga katta mas’uliyat yuklandi “Haj – 2025” ishchi guruhiga katta mas’uliyat yuklandi “Haj – 2025” ishchi guruhiga katta mas’uliyat yuklandi “Haj – 2025” ishchi guruhiga katta mas’uliyat yuklandi “Haj – 2025” ishchi guruhiga katta mas’uliyat yuklandi “Haj – 2025” ishchi guruhiga katta mas’uliyat yuklandi
O'zbekiston yangiliklari