Aтоқли турк олими Фуат Сезгин Aфрика, Осиё ва Европа хариталари дастлаб мусулмонлар томонидан тузилгани, уларнинг муаллифлари европаликлар деган фикр нотўғри эканини таъкидлади, деб ёзади “Aнадолу” агентлиги.
26 йил давомида бу масалани ўрганган олим шундай деди: “Мен тадқиқотни бошлаганимда, биздаги барча хариталарни европаликлар яратган деб ўйладим... Бу фикр Европада ҳам, ислом оламида ҳам кенг тарқалган. Бироқ, биз бу қанчалик қийинлигини унутдик. Географик координаталарни акс эттирувчи аниқ харитани яратиш жуда узоқ ишдир. Масалан, инглизлар 18-19-асрларда Aвстралия харитасини чизишни бошладилар.
Ular oʼz flotining barcha imkoniyatlaridan foydalangan, ammo bu ishni bajarish uchun ularga taxminan 200 yil kerak boʼlgan. Ushbu muammolarni muhokama qilayotgan tadqiqotchilar hech qachon bunday qiyinchiliklarni hisobga olishmagan. Biroq, ular Oʼrta yer dengizi yoki Qora dengizning xaritalarini tuzish juda jiddiy bilim talab qilishini taʼkidlamaydilar, buning uchun kenglik va uzunlikni bilish kerak edi va buni hisoblash juda qiyin”.
Olim Amerikaga aynan musulmonlar birinchi tashrif buyurganiga ishonch hosil qildi: “Geografiya, kenglik va uzunlik tarixchisi sifatida men uchun xaritalar muhim, men ularga tayanaman. Amerikaga musulmonlar yetib kelganiga toʼliq aminman. Ular bir necha yuz yil davomida dunyoning bu qismini xaritalash ustida ishlaganlar”.
Vasko da Gama musulmon xaritalari tufayli Hindistonga ham yetib bora olganini taʼkidlagan Fuat Sezgin buni oʼzi ham isbotlashi mumkinligini taʼkidladi: “Vasko da Gama Portugaliyaga qaytganidan soʼng Afrika va Hind okeanining zamonaviy xaritasi chop etildi. Endi uni Vasko da Gama maʼlumotlariga asoslanib 2-3 oy ichida portugal geograflari chizgan deb daʼvo qilinmoqda... Buni aytadigan odamlarning kartografiyadan bilimlari yoʼq. Bunday xaritalarni 500 yildan keyin ham yaratib boʼlmaydi. Va bu notoʼgʼri maʼlumot butun dunyoga tarqaldi”.
Oʼzbekiston musulmonlari idorasi matbuot xizmati
Bugun O‘zbekiston musulmonlari idorasida 27 iyun – “Matbuot va ommaviy axborot vositalari xodimlari kuni” munosabati bilan ma’rifiy tadbir o‘tkazildi. Unda matbuot, televideniye, radio, internet saytlari vakillari, blogerlar ishtirok etdi. Shuningdek, Diniy idoraning hududiy vakilliklari Matbuot xizmati xodimlari Zoom dasturi orqali masofadan turib qatnashdi.
Ta’kidlash joizki, davlatimiz Rahbari matbuot va ommaviy axborot vositalari xodimlarining mashaqqatli mehnatlarini har jihatdan qo‘llab-quvvatlashlari barobarida ularga yuksak e’tibor qaratib kelayotganlari quvonarli hol albatta.
Tadbir Qur’oni karim tilovati va ezgu duolar bilan boshlandi. Shundan so‘ng O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisining birinchi o‘rinbosari Homidjon domla Ishmatbekov jurnalistlarga Muftiy hazratlarining tabriklarini yetkazish barobarida xalqimiz manfaati, din g‘ami va Vatan taqdirini yuragidan o‘tkazib ishlaydigan ijod ahlining da’vatkor so‘zi, ibratli faoliyati tahsinga loyiq ekanini bildirib o‘tdi.
Shuningdek, O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari Muhammadolim domla Muhammadsiddiqov hamda O‘zbekiston Milliy teleradiokompaniyasi raisi o‘rinbosari, “O‘zbekiston 24” teleradiokanali Ijodiy birlashmasi Bosh direktori Madamin Safarov so‘zga chiqib, diniy-ma’rifiy ishlarni xalqimizga to‘laqonli yetkazishda ijod ahlining o‘rnini alohida qayd etishdi. Xususan, ommaviy axborot vositalari xodimlari bilan qilinayotgan hamkorliklar tufayli teleradio va matbuotdagi chiqishlar salmog‘i yil sayin ortib borayotganini ta’kidlashdi.
Bayram tadbiri yakunida o‘ttizdan ziyod hamkor OAV vakillariga O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlarining tashakkurnomalari va esdalik hadyalar taqdim etildi.
Fursatdan foydalanib Muslim.uz jamoasi barcha matbuot va ommaviy axborot vositalari xodimlarini kasb bayramlari bilan tabriklab qoladi!
FOTOLAVHALAR
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati
MUSLIM.UZ (http://muslim.uz/) GA OBUNA BO'LING (https://t.me/+PSOPDevNs2Va-wt7) VA ULASHING (https://telegram.me/share/url?url=https://t.me/muslimuzportal)
YouTube (https://www.youtube.com/@Muslimuzz/featured) | Instagram (https://www.instagram.com/muslimuzportali/) | Facebook (https://www.facebook.com/muslimuzportal)
#xabar #27_iyun #matbuot #axborot