So‘nggi yillarda mamlakatimizda barcha sohalar qatori diniy-ma’rifiy yo‘nalishda ham olamshumul islohotlar, ulkan bunyodkorlik ishlari amalga oshirilmoqda.
Imom Buxoriy, Imom Termiziy xalqaro ilmiy tadqiqot markazlarining ochilgani, O‘zbekistondagi islom sivilizatsiyasi markazi, O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasining tashkil etilishi tom ma’noda sohada tub burilish yasadi.
O‘z navbatida, diniy soha vakillariga qaratilayotgan e’tibor yildan-yilga ortib bormoqda. Soha xodimlarini bilim va malakalarini oshirish maqsadida O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi huzurida Malaka oshirish markazi tashkil etildi hamda hududlarda filiallari o‘z faoliyatini boshladi.
Shuningdek, soha vakillarining nufuzli xorijiy ilmiy-tadqiqot markazlari va oliygohlari bilan o‘zaro tajriba almashish borasida muddatli o‘quvlar tashkil etildi. Jumladan, Misrning Al-Azhar majmuasi bilan bu boradagi ishlar o‘zining ijobiy samarasini bermoqda.
Diniy soha vakillariga berilayotgan e’tibor haqida gap ketganda, albatta, muhtaram Prezidentimiz Farmoni bilan “Vaqf” xayriya jamoat fondiga 150 milliard so‘m miqdorida mablag‘ o‘tkazilganini mamnuniyat bilan qayd etish lozim. Bu, shubhasiz, soha faoliyati va xodimlarni har jihatdan qo‘llab-quvvatlash va o‘z navbatida, yuksak e’tibor namunasidir.
Hayot bor ekan, sinov bor, qiyinchilik bor. Bu haqiqatni shu kunlarda yanada chuqur his etmoqdamiz. Barcha yurtdoshlarimiz yanada jipslashib, ne’matlarga shukr qilib hamda tartib-intizomni saqlagan holda yuksak onglilik va mas’uliyat ko‘rsatib, sabr-matonat bilan bu sinovdan eson-omon o‘tamiz, deb ishonaman.
Musulmon, avvalo, Islom dini qonun-qoidalariga muvofiq, har bir inson hayotini muhofaza qilish mas’uliyatiga ega. Shunday ekan, har birimiz yurtdoshlarimizni, dindoshlarimizning hayotini, salomatligini saqlashga mas’ulmiz.
Alloh taolo: «Yaxshilik va taqvo yo‘lida hamkorlik qiling, gunoh va haddan oshish yo‘lida hamkorlik qilmang!» (Moida surasi, 2-oyat), deb marhamat qilgan.
Karantin choralariga rioya qilish yaxshilik va taqvo yo‘lida hamkorlik qilishning aynan o‘zginasidir. Shuningdek, bunda shariat buyurganidek avval Alloh taologa tavakkal qilib, keyin sabablarni qidirish ham bor gap.
Hazrat Payg‘ambarimiz sollollohu alayhi va sallam dedilar: «Ikki ne’mat bor, insonlar ularning qadriga aslo yetishmaydi. Bular: xotirjamlik va sihat-salomatlik» (Imom Buxoriy rivoyati).
Bu hadis juda ko‘p takrorlanadi, lekin uning mohiyatini ko‘p ham his qilavermaymiz. Bugun xotirjamlik, sihat-salomatlik nima ekanini barchamiz teranroq anglab yetdik. Demak, uylarimizda qolib, koronavirus infksiyasi tufayli joriy etilgan karantin qoidalariga qat’iy rioya qilishimiz zarur.
Mirzamaqsud ALIMOV,
Andijon viloyati bosh imom-xatibi
2025 yil 10 iyul kuni Qur’oni Karim xodimi, ustoz, shayx Alijon qori Fayzulloh Maxdum boshchiligida «Qur’on va tajvidni o‘rgatish» bo‘limi xodimlari O‘zbekiston musulmonlari idorasi kutubxonasiga tashrif buyurishdi.
Ma’lumki, kutubxonada turli mavzudagi nodir qo‘lyozma asarlar, Qur’oni Karim qo‘lyozma nusxalarining namunalari saqlanadi. Mana shunday nodir manbalardan biri Hazrati Usmon mus'hafi hisoblanadi. Qur’oni Karimning ushbu noyob va qadimiy qo‘lyozma nusxasi tadqiqotchilar va keng jamoatchilikning doimiy e’tiborida bo‘lib kelgan.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev rahbarligida 2023 yil 22 dekabr kuni o‘tkazilgan Respublika ma’naviyat va ma’rifat kengashining kengaytirilgan yig‘ilishida muzeylar faoliyatini takomillashtirish bo‘yicha yetti yillik dastur qabul qilinishi e’lon qilindi. Ushbu yig‘ilish davomida berilgan topshiriqlar bo‘yicha 50-son Bayonnomaning 47-bandida Muqaddas kitob – Usmon Qur’oni sahifalarining konservatsiya va restavratsiya qilinishini ta’minlash belgilangan. Mazkur dasturni amalga oshirish maqsadida O‘zbekiston Madaniyat va san’atni rivojlantirish jamg‘armasi qo‘llab quvvatlovi ostida xorijlik mutaxassislar, jumladan, Kembrij universitetidan Kristine Rose, fransiyalik restavratorlar Aksell Deleau va Koraliye Barbe, Istanbul qo‘lyozmalar ustaxonasi va arxiv bo‘limi mudiri Nil Baydar Usmon mus'hafini bosqichma-bosqich ta’mirlash rejasini ishlab chiqib, kelgusida muhofaza qilish bo‘yicha tavsiyalarni berdilar. Jumladan, «yengil restavratsiya ishlari»ni amalga oshirishdan avval Hazrati Usmon Qur’oni sahifalarini skaner qilish va matnini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha yo‘nalishlar belgilab olindi.
Ushbu xayrli ishlarning davomi sifatida O‘zbekiston musulmonlari idorasi kutubxonasida Hazrati Usmon Mus'hafi matnini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha muhim yig‘ilish bo‘lib o‘tdi. Unda «Qur’on va tajvidni o‘rgatish» bo‘limi mudiri shayx Alijon qori Fayzulloh va Kutubxona mudiri Kamoliddin Mahkamov boshchiligida bo‘lim xodimlari ishtirok etishdi. Yig‘ilishda «Mo‘yi muborak» madrasa-muzeyida saqlanayotgan Hazrati Usmon Mus'hafining tarixi va bugungi kundagi ahamiyati haqida so‘z yuritilib, uni kelajak avlodlar asrab-avaylashga xizmat qiladigan muhim masalalar muhokama qilindi. Jumladan, Hazrati Usmon Qur’oni sahifalari va fondda saqlanayotgan 1905 yilda Sankt-Peterburgda olingan nusxasini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha taklif va mulohazalar bildirilib, kelgusida qilinadigan ishlar rejalashtirildi.
AlQuranuz