Sayt test holatida ishlamoqda!
13 Iyun, 2025   |   17 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:04
Quyosh
04:49
Peshin
12:28
Asr
17:38
Shom
20:00
Xufton
21:38
Bismillah
13 Iyun, 2025, 17 Zulhijja, 1446

2. BAQARA (sigir) SURASI. 21-22 OYATLAR

11.07.2020   4062   4 min.
2. BAQARA (sigir) SURASI. 21-22 OYATLAR

يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ ٱعۡبُدُواْ رَبَّكُمُ ٱلَّذِي خَلَقَكُمۡ وَٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تَتَّقُونَ٢١

  1. Ey insonlar, sizlarni va sizdan oldin o‘tganlarni yaratgan Parvardigoringizga ibodat qilinglar, shundagina taqvolilardan bo‘lasizlar.

Insonlar hech qanday sherigi bo‘lmagan, o‘zlari va oldin o‘tgan barcha ajdodlarining yagona yaratuvchisi Alloh taoloning O‘zigagina ibodat qilishga buyurilishgan. Bu bejiz emas, chunki Janobi Haqning uluhiyatida va yuksak sifatlarida sherigi bo‘lsaydi, u ham iloh sanalishi uchun ikki-uch iloh paydo bo‘lur edi. Oqibatda bu ilohlar bir-biri bilan ixtilof va kelishmovchiliklarga borar, ishlar sansolarga tushar, natijada butun dunyo nizomi buzilib, chegarasidan chiqib ketgan bo‘lur edi. Shu bois, uluhiyat va yaratuvchilik sifati Qodiru Zuljalol Alloh taoloning O‘zigagina xosdir. Bu haqda Qur’oni karim bunday deydi: "(Ey Muhammad), agar ulardan: «Osmonlaru Yerni yaratgan, quyosh va oyni bo‘ysundirgan kim?» deb so‘rasangiz, «Alloh», deyishadi. Unda qayoqqa o‘girilib ketishyapti?" (Ankabut, 61); "Sengagina ibodat qilamiz va Sendangina yordam so‘raymiz" (Fotiha, 4); "Parvardigoriga ibodatda hech kimni sherik qilmasin" (Kahf, 110). Alloh taolo yuqoridagi oyatlarda uch toifaning ahvolini bayon etadi. Birinchisi mo‘minlar, ikkinchisi kofirlar, uchinchisi munofiqlarki, ular musulmon bo‘lib ko‘rinishsa-da, asli dillarida dinni inkor qilishadi. So‘nggi oyat bilan Alloh taolo butun insonlarga xitob qilib deydi: "Ey insonlar, butun olamlarning va ulardagi barcha maxluqotning egasi bo‘lgan Parvardigorga ibodat qilinglar, Unga boshqani aslo sherik qilmanglar, chunki sizlarga ma’lumki, Allohning tengi va sherigi yo‘qdir". Alqama aytadi: "Ey insonlar..." deb boshlanadigan har bir oyat makkiydir (ya’ni Makkada tushgandir), "Ey imon keltirganlar..." deb boshlanadigan har bir oyat esa madaniydir. Ya’ni, "Ey insonlar" Makka ahliga, "Ey imon keltirganlar" Madina ahliga xitobdir. Shu jumladan, yuqoridagi oyatda ham, quyida keluvchi 22-24-oyatlarda ham Makka mushriklariga xitob qilinyapti".

ٱلَّذِي جَعَلَ لَكُمُ ٱلۡأَرۡضَ فِرَٰشٗا وَٱلسَّمَآءَ بِنَآءٗ وَأَنزَلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَأَخۡرَجَ بِهِۦ مِنَ ٱلثَّمَرَٰتِ رِزۡقٗا لَّكُمۡۖ فَلَا تَجۡعَلُواْ لِلَّهِ أَندَادٗا وَأَنتُمۡ تَعۡلَمُونَ٢٢

  1. U sizlarga Yerni to‘shab, osmonni shift qilib berdi va osmondan suv tushirib, sizlarga rizq sifatida turli mevalarni undirdi. Bilib turib ham, endi Allohga hech kimni sherik qilmanglar.

Alloh taolo insonlarga behisob ne’mat va yaxshiliklarni ato etib qo‘ygan: Yerni yashashga qulay va mos qilib yoyiq holda to‘shagan, osmondan yog‘inlar (suv) yog‘dirib, yerdan buloq-chashmalar chiqarib qo‘ygan, bandalariga rizq qilib, meva, sabzavotlar, mazali go‘shtlar paydo qilgan. Agar bir-ikki oy yog‘in yog‘dirmay qo‘ysin-chi, odamlar bu ne’matlardan bahramand bo‘la olisharmikin? Alloh taolo aytadi: "U Yerni sizlarga beshik qilgan, unda sizlar uchun yo‘llar ochgan va osmondan suv tushirgan Zotdir. Biz u bilan turli o‘simliklar navlarini undirib chiqardik, toki yenglar va chorvalaringizni boqinglar. Bunda aql egalari uchun oyat-alomatlar bordir". (Toha, 53-54-oyatlar). Bu mo‘l-ko‘l rizq, behisob ne’matlarni berish evaziga Parvardigor insonlardan faqat bir narsani – O‘ziga toat-ibodatda bo‘lishni, O‘ziga hech kimni, hech narsani sherik qilmaslikni talab etadi. Ya’ni, bilaturib foyda ham, zarar ham bera olmaydigan butlaringiz bilan Allohga shirk keltirmangiz. Allohdan o‘zgasi sizlarga rizq bermasligini yaxshi bilib turibsizlar, shuningdek, Payg‘ambar da’vat etayotgan narsaning ham haq ekanini bilib turibsizlar. Shunday bo‘lgach, nega yana kufr va shirk yo‘lini tark etmayapsizlar?! Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhumo rivoyat qiladi: "Men Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan: "Qanday gunoh Alloh taolo dargohida eng og‘iri?" deb so‘radim. U zot: "O‘zingni yaratgan Alloh taologa shirk keltirish", dedilar. Men: "Haqiqatan, bu eng ulkan gunoh", dedim-da: "Undan keyin qaysisi?" deb so‘radim. U zot: "Ovqatimga sherik bo‘lmasin, deb o‘z bolangni o‘ldirishing", dedilar. "Haqiqatan, bu ulkan gunohlardan", dedim-da: "Undan keyin-chi?" deb so‘radim. U zot: "Qo‘shningning jufti haloli bilan zino qilishingdir", deya marhamat qildilar" (Buxoriy rivoyati).

Tafsiri irfon
Boshqa maqolalar
Maqolalar

O‘zbekiston hojilarining Prezident Shavkat Mirziyoyevga Qurbon hayiti munosabati bilan yo‘llagan tabrigi

05.06.2025   17906   4 min.
O‘zbekiston hojilarining Prezident Shavkat Mirziyoyevga Qurbon hayiti munosabati bilan yo‘llagan tabrigi

 

O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti

Shavkat Mirziyoyev Janobi Oliylariga

 

Bismillahir Rohmanir Rohim

Assalomu alaykum va rahmatullohi va barakotuh

Muhtaram Prezident Janobi Oliylari!

 

Alloh taologa behisob shukrki, Sizning bevosita tashabbuslaringiz va sa’y-harakatlaringiz bilan haj amallarini yuqori saviyada tashkil etishga muvaffaq bo‘lmoqdamiz.

Bunday e’tibor va ehtiromni biz hojilar chin yurakdan his etib, yaratilgan barcha qulayliklar uchun Sizga chuqur minnatdorlik izhor etamiz.

Hurmatli Prezident Sizni va Siz orqali yurtdoshlarimizni haj ibodatini ado etayotgan hamyurtlarimiz nomidan musulmon ummati uchun eng ulug‘ bayram – Qurbon hayiti bilan samimiy muborakbod etamiz.

Biz, o‘zbekistonlik hojilar shunday fayzli kunlar uchun shukronalar aytib, Haq taolodan jonajon yurtimizga qut-baraka, aziz xalqimizga farovonlik va farzandlarimizga barkamollik so‘rab ezgu duolar qilmoqdamiz.

Zero, Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi vasallam) “Duolarning eng yaxshisi arafa kuni qilingan duodir”, deb xushxabar berganlar.

Alloh taoloning bayti joylashgan muqaddas zaminda – Mino, Arafot kabi muborak manzillarda ulug‘ amallarni ixlos ila bajarmoqdamiz.

Sizni vaqt ajratib, muborak haj ziyorati uchun yaratilgan sharoitlar va salomatligimiz haqida so‘raganingiz hamda har kuni holimizdan xabardor bo‘lib turganingiz ibodat bilan yurgan biz hojilarni cheksiz darajada mamnun etdi.

Bunday e’tibor va ehtiromni Saudiya Arabistonining mutasaddilari ham yuqori baholab, Siz Janobi Oliylariga hurmat va duolarini izhor etmoqdalar.

Muborak maskanlarda har bir ziyoratchi Sizning g‘amxo‘rligingizni yurakdan his qilib, ko‘zlarida yosh bilan duolar qilayotganini alohida aytib o‘tmoqchiman.

Sizga aytadigan yana bir xabarimiz, Saudiya Arabistonida bo‘lib turgan yurtimizning diniy soha vakillari hamda ziyoratchilari tomonidan mavsum davomida Qur’oni karim 10 ming marotaba xatm qilinib, yurtimizga tinchlik, xalqimizga farovonlik tilab duolar qilindi.

Hurmatli Prezident, Siz yaratib bergan imkoniyatlardan ruhlanib, o‘zbekistonlik hojilar yurtga qaytganimizdan keyin “Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari” degan ezgu tashabbusni bir ovozdan ilgari surib, Uchinchi renessans yaratuvchilarini tarbiyalashda Sizga ko‘makchi bo‘lmoqchimiz.

Siz boshchiligingizda yurtimizda tinchlikni mustahkamlash, xalqimizning ma’naviyatni yuksaltirish, ayniqsa yoshlarning sifatli ta’lim olishi, kasb-hunar egallashi, kerak bo‘lsa dunyoni egallashi kabi masalalar eng ustuvor vazifaga aylandi.

Shunday ekan, biz hojilar yurtimizga qaytgach, quyidagi ishlarni amalga oshirmoqchimiz:

– ona-Vatanimiz taraqqiyotiga xolis xizmat qilish, mahallalarda tinchlik va birdamlikni mustahkamlash, aholi orasida tinchlik-osoyishtalikni qadriga yetish, xalqimizni ma’nan yuksaltirish, jamiyatdagi islohotlarga daxldorlik hissini oshirish kabilarga targ‘ib etish;

– kitobxonlik madaniyatini yuksaltirish, ilmni qadrlash va ilm-ma’rifatga homiylikda namuna bo‘lish;

– to‘ylar, oilaviy tadbirlar va marosimlarda me’yoriylikka amal qilgan holda kamxarj va ixcham o‘tkazishda bosh-qosh bo‘lish;

– kiyinishda va muomalada oddiylik va kamtarinlikka amal qilish, dabdababozlik, isrofgarchilik, maishatbozlik kabi illatlardan yiroq bo‘lishni targ‘ib qilish;

– yoshlarni muvaffaqiyatlarga faqat o‘qib-o‘rganib, ilm bilan erishish mumkinligini o‘rgatish;

– ustozlar, o‘qituvchi va murabbiylarga doimo ehtirom ko‘rsatish, ularni moddiy qo‘llab-quvvatlash ishlariga ko‘mak berish;

– mahallalardagi notinch oilalar, shu jumladan tarbiyasida muammosi bor yoshlar o‘rtasida tushuntirish ishlarini olib borish;

– hududlardagi maktablarning ta’mirga muhtoj qismini joriy ta’mirlash ishlariga ko‘maklashish;

– xayriya, mehr-muruvvat va yordam ko‘rsatish ishlarini ko‘paytirish.

Barcha hojilarimiz yurtimizga qaytgandan so‘ng ushbu tashabbuslarni qat’iy amalga oshirishga va’da beramiz.

Zero, jonajon Vatanimiz kelajagi, xalqimiz farovonligi va yurtimiz shonu shuhrati Siz aytganingizdek yoshlarimiz qo‘lidadir. Ular ertaga O‘zbekistonni yanada kuchli, yuksak taraqqiy etgan davlatga aylantirish uchun o‘zlarining bor bilimi, iqtidori va kuch-g‘ayratini safarbar qilsa, ko‘zlagan barcha ezgu maqsadlarimizga, albatta erishamiz.

Yusuf Xos Hojib bobomiz aytganlaridek:

“Zakovat bor joyda ulug‘lik bo‘ladi,

Bilim bor joyda buyuklik bo‘ladi”.

 

 

Hurmatli Prezident Janobi Oliylari!

 

Biz, 15 ming hoji duolar ijobat bo‘ladigan Arafotda turib, Alloh taolodan Sizga mustahkam sog‘lik, uzoq umr va ulkan muvaffaqiyatlar tilab, olib borayotgan barcha ishlaringizda madadkor bo‘lishini so‘rab iltijolar qilyapmiz.

Alloh taolo butun dunyo mo‘min-musulmonlariga Qurbon hayitini muborak aylasin, tinchlik-xotirjamlik ato etsin, ibodatlarimizni O‘z dargohida husni qabul aylasin, ona Vatanimizni obod, xalqimiz hayotini yanada farovon qilsin!

Qurbon hayiti muborak bo‘lsin!

 

Hurmat va kamoli ehtirom ila,

 

O‘zbekiston hojilari,

Makka shahri Arafot vodiysi,

2025 yil 5 iyun

Maqolalar