Sayt test holatida ishlamoqda!
15 Iyun, 2025   |   19 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:04
Quyosh
04:49
Peshin
12:29
Asr
17:39
Shom
20:01
Xufton
21:39
Bismillah
15 Iyun, 2025, 19 Zulhijja, 1446

Zikrlarning darajasi ulug‘i

06.07.2020   2863   3 min.
Zikrlarning darajasi ulug‘i

Gunohlaringiz kechirilishini, solih amallaringiz ko‘payishini va yuksak darajalarga erishishni xohlaysizmi? Sog‘-salomat, xotirjam bo‘lish, qalb halovatiga yetishishni istaysizmi? Solih farzandlar, halol mol-davlat va keng rizqni-chi? Kim ham istamaydi?.. Unda ko‘p istig‘for aytishni odat qiling. Zero, bu Alloh taoloning buyrug‘i: “Rabbingizdan mag‘firat (kechirim) so‘rang, so‘ngra Unga tavba qiling, shunda (U) sizlarni ma’lum muddat (ajallaringiz oxiri)­gacha chiroyli bahra bilan bahramand qilur...” (Hud, 3). Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) tavsiya etadilar: “Kim istig‘forni chinakamiga, doimiy aytsa, Alloh unga har bir torlikdan chiqishni, har bir g‘amdan qutulishni nasib qiladi. Uni o‘ylamagan joyidan rizqlantiradi” (Abu Dovud rivoyati).

Istig‘for aytish hamma vaqt joiz, gunoh ishlar qilinganida, vojib bo‘ladi. Solih amallardan so‘ng mustahab sanaladi. Masalan, namozdan keyin uch marotaba aytiladigan istig‘for kabi.

Istig‘for aytishning bir necha turlari bo‘lib, eng ulug‘i “Sayyidul istig‘for” duosidir. Shaddod ibn Avsdan (roziyallohu anhu) rivoyat qilinadi: «Nabiy (sollallohu alayhi va sallam): “Istig‘forning sayyidi “Allohumma, anta Robbiy. La ilaha illa anta. Xolaqtaniy va ana ’abduk. Va ana ’ala ahdika va va’dika, mastato’t. A’uzu bika min sharri ma sona’t. Abuu laka bini’matika ’alayya va abuu bi zanbiy. Fag‘firliy, fainnahu la yag‘firuz zunuba illa ant”, demog‘ingdir. Kim uni ishonch bilan nahorda aytsa-yu, o‘sha kuni kech kirishidan oldin o‘lsa, jannat ahlidan bo‘ladi. Kim uni ishonch bilan tunda aytsa-yu, o‘sha kechasi tong oti­shidan oldin o‘lsa, jannat ahlidan bo‘ladi”, dedilar».

Ushbu duoning ma’nosi bunday: “Yo Alloh, Sen Rabbimsan! Sendan o‘zga iloh yo‘q. Meni yaratding va men Sening bandangman. Qodir bo‘lganimcha Senga bergan ahdimda va va’damda turibman. Sendan qilmishlarimning yomonligidan panoh tilayman. Menga bergan ne’matingni e’tirof qilaman. Gunohlarimni ham tan olaman. Meni mag‘firat qil. Albatta, Sendan o‘zga gunohlarni mag‘firat qilguchi yo‘q”.

Istig‘for aytish uchun kishi gunoh qilgan bo‘lishi shart emas. Istig‘for marg‘ub amal bo‘lib, Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi va sallam) ma’sum bo‘lsalar ham, doim aytganlar. Ibn Umardan rivoyat qilingan hadisda: «Rasulullohning (sollallohu alayhi va sallam) bir majlisda yuz marta “Robbig‘firliy va tub ’alayya innaka antat Tavvabur Rohiym”,deb aytganlarini sanadik», deyiladi.

Istig‘for barcha mo‘minlar, xossatan, ayollar ko‘p aytishi lozim bo‘lgan ishlardandir. Chunki bir rivoyatda: «Nabiyning (sollallohu alayhi va sallam) ayollarga: “Ey ayollar jamoasi, sadaqa bering va istig‘for aytishni ko‘paytiring. Chunki do‘zax ahlining ko‘pchiligi ayollar ekanini ko‘rdim”, deganlari aytilgan. Shunda bir oqila ayol: “Nima uchun do‘zax ahlining ko‘pi biz ayollardan bo‘ladi?” deb so‘radi. Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam): “La’natni ko‘p aytasizlar va erlaringizga ko‘p noshukrlik qilasizlar. Men sizlardan ko‘ra aql va dinda noqis bo‘laturib, aqllilar ustidan g‘olib keluvchilarni ko‘rmadim”, deb javob berganlar. Haligi ayol: “Aqli va dini noqis deganingiz nima?” deb so‘raganida, u zot (sollallohu alayhi va sallam): “Ikki ayolning guvohligi bir erkak guvohligiga teng bo‘lishi aqli noqisligidir. Hayz va nifos qoni ko‘rganida namoz o‘qimasligi dini noqisligidir”, deb aytdilar».

Istig‘forning foydalari: shaytonni quvadi, Alloh roziligiga yetkazadi, g‘am-tashvish, mehrsizlik, shafqatsizlikni ketkazadi, xursandchilik keltiradi, yuzni nurli etadi, rizqni kengaytiradi, bandani Allohning muhabbatiga yetishtiradi, U zotga yaqin qiladi, qalbni poklaydi. Istig‘for yomonliklardan to‘sadi, qalbga xotirjamlik, qanoat baxsh qiladi, vaqtga baraka kirishiga sabab bo‘ladi.

O‘MI matbuot xizmati

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Jamoat namozini o‘tkazib yuborganning ta’ziyasi

13.06.2025   4254   2 min.
Jamoat namozini o‘tkazib yuborganning ta’ziyasi

O‘tgan solih zotlar jamoat bilan namoz o‘qiyolmay qolsalar, bir-birlariga ta’ziya izhor qilishar ekan. Shunday zotlardan biri Hotamul Asom aytadi: “Men jamoatga ulgurmay qoldim, shunda menga Abu Is'hoq Buxoriyning bir o‘zi ta’ziya bildirdi. Agarda o‘g‘lim o‘lib qolsa minglab odamlar ta’ziya izhor qilishadi. Buning sababi odamlar nazdida din musibati dunyo musibatlaridan ko‘ra arzimas sanalganidandir”.

Bugungi kunda oramizda qanchalab odamlar jamoat namozlarini o‘tkazib yuboradilar, jiddiy e’tibor qaratmaydilar. Ba’zida ish, g‘am-tashvishlarning ko‘pligini bahona qilamiz, to‘g‘rimi?! Yana ko‘plar tuni bilan uxlamasdan, bomdod namoziga yaqin uxlab qolishlari ham bor gap.

Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning “Zimis­tonda masjidlar sari odim tashlovchilarga qiyomat kunidagi tamomiy nurning xushxabarini beringlar”[1] deganlarini nahot eshitmagansiz?!

Shayton sizning ustingizdan g‘alabaga erishib, namozda xotirjamligingizni ketkazishiga imkon bermang!

Omir ibn Abdulloh o‘lim to‘shagida yotganlarida azon ovozini eshitib: “Meni qo‘limdan tutinglar”, dedilar. Omir ibn Abdullohga “Axir siz betobsiz-ku”, deyishganida: “Allohning chaqirig‘ini eshitib turib, unga rioya qilmaymanmi”, dedilar. Keyin  u kishini qo‘lidan ushlab turg‘izishdi. Masjidda imom bilan shom namozining bir rakatini o‘qidilar va jon taslim qildilar.

Yana bir misol: Sufyon ibn Uyayna azon aytilishidan ilgari namozga borishga ishtiyoqmand bo‘lganlar va doim: “Namozga azon aytilmagunicha masjidga kelib turmaydigan yomon qul bo‘lma. Chunki yomon qul chaqirmaguningcha kelmaydi”, der edilar.

Oisha roziyallohu anho onamiz aytadilar: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bilan suhbatlashib o‘tirardik, u zot ham biz bilan gaplashib o‘tirardilar. Bordi-yu, namoz vaqti kirib qolsa, bir-birimizni tanimaganday bo‘lib olardik”[2].

Shukrki, oramizda masjidda birinchi safga joylashish uchun g‘ayrat qiluvchilar ko‘payib bormoqda. Nabiy alayhissalom: “Agarda odamlar azonda va birinchi safda nimalar borligini bilishsa edi, unga erishish uchun qur’a tashlashdan boshqa chora bo‘lmasa, albatta, qur’a tashlagan bo‘lardilar”, deganlar.

 Said ibn Musayyab aytadi: “Men ellik yildan beri biror marta birinchi takbirni o‘tkazib yubormaganman. Ellik yildan buyon namozda birorta kishining boshining orqasiga qaragan emasman”.

 

Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.


[1]  Imom Termiziy va Imom  Abu Dovud rivoyati.
[2]  Mursal hadis. Iroqiyning “Ihyo”ga yozgan taxrijiga qarang (1, 205).