Hurmatli yurtdoshlar!
Allohga shukrki, mamlakatimizda koronavirus kasalligi bilan bog‘liq vaziyat ijobiy tomonga o‘zgarib borishi barobarida hududlarni «yashil», «sariq» va «qizil» toifaga ajratilgan holda karantin mezonlari yumshatib borilmoqda.
Xalqimiz pandemiya sharoitida mehnat qilish va yashash sharoitiga asta-sekin o‘rganmoqda. Respublika maxsus komissiyasi xabarida karantin talablariga amal qilish asosida ayrim faoliyat turlariga ruxsat berildi. Jumladan, masjidlar 2020 yil 8 iyundan boshlab faqat «yashil» hududlarda faoliyatini boshlashi, ushbu maskanlarda 5–8 iyun kunlari sanitar choralar ko‘rilishi e’lon qilindi.
Haqiqatan, barcha mo‘min-musulmonlarimiz masjidlarda namoz o‘qishni juda sog‘inishdi, buni ilhaqlik bilan kutayotgandilar. Alhamdulillah, masjidlar eshiklari mo‘min-musulmonlarimizga yana ochildi, karantin mezonlariga amal qilgan holda “yashil” hududlarda fayzli ibodatlarni boshlaymiz. Qolgan «sariq» va «qizil» hududlarda yana bir oz sabr qilsak, ushbu kasallik xavfi kamaysa, u yerlarda ham masjidlar faoliyatiga ruxsat etiladi, insha Alloh.
Respublika maxsus komissiyasi qaroriga muvofiq, O‘zbekiston musulmonlari idorasi tasarrufidagi masjidlar faoliyatini karantin davrida tashkil etish, masjid ish faoliyatini sanitariya-epidemiologik qoidalarga muvofiq yuritish va ibodatlarni ado etish uchun zarur shart-sharoitlarni hozirlash borasida quyidagi tavsiyalar ishlab chiqildi.
- masjidning kirish joyini dezinfeksion “to‘shak”lar bilan jihozlash, birlamchi dezinfeksiyalash vositalari bilan ta’minlash;
- har bir namozxon tibbiy niqobda bo‘lishi, masjidga kirishda qo‘llarini dezinfeksiyalash vositasidan foydalanishi;
- masjidga tashrif buyurgan har bir shaxsning kasallik alomatlarini tekshirish, tana harorati 37ºS va undan yuqori bo‘lgan holatda fuqarolarni alohidalash va 103 telefon raqami orqali tez tibbiy yordamga xabar berish;
- tahoratxonadan faqat zarur sharoitlar yaratilgan (bir martalik sochiq-salfetka, antiseptik vositalar, suyuq sovinlar bilan ta’minlash, qisqa muddatlarda dezinfeksiya qilish), ijtimoiy masofalanish saqlangan hollarda foydalanish;
- masjidda qo‘l berib yoki quchoqlashib salomlashish taqiqlanishi;
- masjid binolari va hududini har kuni dezinfeksiya qilish, xonalarni shamollatish;
- masjid hududida har qanday ko‘rinishdagi savdo-sotiqni tashkil etmaslik, hadya va sovg‘alar tarqatmaslik;
- rasman ruxsat berilgunga qadar juma namozlari tashkil etilmaydi;
- masjid xodimlari va ko‘ngilli namozxonlardan yordamchi guruhlar tuzilib, ular tomonidan masjid hududida karantin talablariga rioya etilishini nazorat qilish;
- masjidlar faoliyati joylardagi Sanitariya-epidemiologik osoyishtalik markazlari talablariga muvofiq tashkil etilishini ta’minlash kabi tavsiyalar joriy etiladi.
Respublika hududlarini «yashil», «sariq» va «qizil» toifaga ajratilishidagi o‘zgarishlar rasmiy matbuotda va O‘zbekiston musulmonlari idorasining muslim.uz saytida e’lon qilib boriladi.
Masjidlar faoliyati hududlar toifalari o‘zgarishiga qarab, muvofiqlashtirilib boriladi. Xususan, hududga “qizil” yoki “sariq” toifa berilishiga ko‘ra undagi masjidlar faoliyati vaqtinchalik to‘xtatiladi.
Qoraqalpog‘iston musulmonlari qoziyoti qozisi, Toshkent shahar va viloyatlar bosh imom-xatiblari ushbu tavsiyalarni amalga oshirilishini ta’minlaydi va belgilangan vazifalarning bajarilishiga masjid imom-xatibi mas’ul hisoblanadi.
Ma’lumki, hozirgi kunda butun dunyo ahli kabi biz ham koronavirus pandemiyasi bilan bog‘liq mushkul vaziyatni boshimizdan o‘tkazmoqdamiz. Hali xotirjamlikka o‘rin yo‘qligini ta’kidlagan holda “qizil” va “sariq” hududlarda karantin qoidalariga qat’iy amal qilish shartligini yana bir bor ta’kidlaymiz.
O‘z navbatida, yana bir haqiqatni eslatib o‘tishni zarur, deb bilamiz. Alloh taolo Qur’oni karimda insonlarni sinovli kunlarida sabr-qanoatli bo‘lishga da’vat etib, “Albatta, qiyinchilik bilan birga yengillik ham bordir”, deb marhamat qilgan.
Chindan ham, har qanday tashvish ortida yengillik va yorug‘lik bor. Muhtaram Prezidentimiz boshchiliklarida koronavirus kasalligining oldini olish borasida amalga oshirilgan chora-tadbirlar tufayli Haq taoloning yordami ila bu ofat jilovlanib, ommaviy yoyilib ketishining oldi olinyapti.
Shu ma’noda, bugungi qiyinchiliklar albatta o‘tib ketadi, hali masjidlarni to‘ldirib jamoatlar bo‘ladi, xatmi Qur’onlar o‘qiladi va ulug‘ ayyomlarni barchamiz birgalikda nishonlaymiz, insha Alloh.
Zero, Alloh taoloning uyida qilingan ibodatlar va duoyu tazarrular boisidan yurtga fayzu baraka kiradi va baloyu ofatlar uzoq bo‘ladi.
Vassalomu alaykum va rohmatullohi va barakotuhu.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi,
2020 yil 4 iyun, Toshkent shahri
Cavol: Dallollik kasbi joizmi? Agar joiz bo‘lsa, dallol ikki tomondan haq olsa bo‘ladimi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Dallol gohida sotuvchi tarafidan, gohida oluvchi tarafidan, gohida esa ikkisi tarafidan ham vakil bo‘ladi. Agar dallol yolg‘on, firib, aldov qilmasdan faoliyat yuritsa, bu uchun haq olishi joiz hisoblanadi.
Dallolning haq olishi va uning qaysi tomondan bo‘lishi urf-odatga ko‘ra bo‘ladi. Urfda sotuvchi, yoki xaridor, yo har ikki tomon dallol haqqini beradigan bo‘lsa, shundan kelib chiqib ish faoliyatini yuritishi joiz hisoblanadi ("Durarul hukkam" kitobi). Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.