ألحمد لله على كل حال
Bu kalimaning ma’no-mazmunini endi tushunib yetyapman. Bu kalima haqida tafakkur qiladigan bo‘lsak, biz bilmagan, tasavvur ham qila olmaydigan darajada ko‘plab ma’nolari bor ekan. Har qanday holatda Alloh taologa hamd aytish kerakligi, Alloh taolo biz aqlimizga sig‘dira olmaydigan darajada bizlarga buyuk ne’matlarni ato etgani, biz esa ularning birortasini anglab yetmaganimizni tushunyapman.
Har kuni uyimizdan xotirjam chiqishimiz, tashqariga chiqqan vaqtimizda toza havodan erkin nafas olishimiz, jamoat joylarida bemalol xavfsiramasdan yura olishimiz bizlarga berilgan katta ne’matlardan ekan. Masjidlarda besh vaqt namoz o‘qilishi, juma xutbalari qilinishi, ilm toliblarining ilm olishlari uchun har kuni ilm dargohlariga borishlari –barcha-barchasi bizlarga berilgan katta ne’matlardan ekan. Lekin shuncha ne’matlar ichra yashagan bo‘lsakda, shukronasini ado eta olmabmiz. Hayotimizda uchraydigan kichkina kamchiliklar va noqisliklar uchun hayotimizdan nolibmiz. Ularni o‘zimizga yetgan musibat deb bildik. Endi anglayapmiz musibat aslida qanaqa bo‘lishini, biz shuncha ne’matlar ichida ko‘milib yashaganimizni, bizga berilgan ne’matlar uchun Allohga shukrona aytmaganimizni, o‘z vaqtida bo‘lmasada anglab yetdik.
Alloh taolo Qur’oni karimda marhamat qiladi:
“Agar Allohning ne’matlarini sanasangiz, sanog‘iga yeta olmassizlar. Albatta, inson o‘ta zolim va noshukrdir”
(“Ibrohim” surasi, 34-oyat).
Besh vaqt namozning masjidlarda o‘qilishi eng buyuk ne’matlardan ekanini, masjidlar jamoatsiz bo‘shab qolgandagina anglab yetdik.
Tashqariga chiqqanimizda, erkin nafas ololmayotganimizda, xotirjam nafas olish ne’mat ekanligini anglab yetdik.
Ne’matlarni sanasak adog‘iga yetolmaymiz.
Koronavirusni ham biz uchun berilgan bir sinov deb bilishimiz kerak. Bu sinovga chiroyli sabr qilishimiz kerak.
Alloh taolo Qur’oni karimda marhamat qiladi:
“Bas, sabr qil. Albatta, Allohning va’dasi haqdir. Gunohing uchun irstig‘for ayt. Ertayu kech Robbingga hamd ila tasbeh ayt”
(“G‘ofir” surasi, 55-oyat).
Bu vabo bizlarga ko‘p narsalarni eslatdi. Avvalambor, nematlarga shukr qilish kerakligini, har qanday holatda Alloh azza va jallaga hamd aytish kerakligini eslatdi.
Biz - barcha musulmonlarni bir nuqtada jamladi. Musulmonlarning safi ko‘payishiga sababchi bo‘ldi. Oramizda namozni haligacha boshlamaganlarning namozxon bo‘lishiga, Qur’oniy duolarni o‘rganishimizga va ularni doimiy aytib yurishimizga sababchi bo‘ldi. Nabaviy sunnat bilan hayot kechirishimiz kerak ekanini bizlarga bildirdi. Juda ko‘plab Qur’on xatmlari qilishimizga, istig‘forlar va salavotlar aytishimizga sababchi bo‘ldi. Barcha musulmonlarni gunohlardan to‘sib, Allohga yuzlantirdi, inshaAlloh. Alloh taolo bizlarga in’om qilgan ne’matlarni eslatdi. Alloh taologa qanday banda bo‘lish kerakligi, U Zotga qanday ibodat qilinishi kerakligini bildirdi. Biz barcha holatlarda Alloh taologa muhtoj ekanimizni, bir lahza ham uning zikridan to‘silmasligimiz kerakligini bildirdi. Ilm-fan qancha rivojlanmasin, Alloh taoloning Qudrati oldida barcha narsa ojiz ekanini butun olamga ko‘rsatdi. Mana shu kichkina virus orqali Alloh taolo bizlarga ko‘p narsalarni bildirdi.
Eslab ko‘ringaa!!! Shu vaqtgacha musulmonlarning barchasi jamlanib, Qur’on xatmlari qilib, istig‘forlaru salavotlar aytishganmidi? Gunohlari ustida bosh qotirib, gunohlaridan to‘silishganmidi? Qanchadan-qancha sunnatlarini tark etganlarini va to‘g‘ri yo‘ldan adashganlarini bilisharmidi?
Yo‘q! Ishonch bilan ayta olamanki, bu narsalar haqida bosh qotirgan taqdirlarida ham hayotlariga to‘laligicha tatbiq qilishmasdi.
Oldinda ta’kidlab o‘tganimiz kabi koronavirus ham biz uchun bir sinov. Allohga qaytishimiz uchun bir eslatma. Hozirgi holatimizda ham Allohga hamd aytishimiz kerak. Alloh taolo bizlarni bu balo bilan balolantirmagani va bizlarni bu balodan saqlaganligi uchun U Zotga cheksiz hamdu sanolar aytishimiz kerak. Shuning uchun ham duolarda bardavom bo‘lib, Alloh taolodan ofiyat so‘raymiz. Alloh taolo butun olamga bu balodan ofiyat bersin. Alloh azza va jalla barchalarimizni O‘zining muqarrab bandalaridan qilsin. Amin...
Barcha holatlarda Allohga hamd bo‘lsin!!!
M.Sa’dullayeva
Mir Arab oliy madrasasi talabasi
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
عَنْ أَبِي عُبَيْدَةَ رَضِي اللهُ عَنْهُ قَالَ: وَصَفَ لَنَا رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ الدَّجَّالَ ثُمَّ قَالَ: «لَعَلَّهُ سَيُدْرِكُهُ مَنْ قَدْ رَآنِي أَوْ سَمِعَ كَلَامِي»، قَالُوا: يَا رَسُولَ اللهِ، كَيْفَ قُلُوبُنَا يَوْمَئِذٍ أَمِثْلَهَا الْيَوْمَ؟ قَالَ: «أَوْ خَيْرٌ». رَوَاهُ أَبُو دَاوُدَ وَالتِّرْمِذِيُّ.
Abu Ubayda roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:
Abu Dovud va Termiziy rivoyat qilganlar.
Sharh: Chunki ular iymoni komil zotlardir.
وَلِلتِّرْمِذِيِّ وَمُسْلِمٍ: «تَعْلَمُونَ أَنَّهُ لَنْ يَرَى أَحَدٌ مِنْكُمْ رَبَّهُ حَتَّى يَمُوتَ وَإِنَّ الدَّجَّالَ مَكْتُوبٌ بَيْنَ عَيْنَيْهِ كَافِرٌ يَقْرَؤُهُ مَنْ كَرِهَ عَمَلَهُ».
Termiziy va Muslimning rivoyatida:
وَلِأَبِي دَاوُدَ: «مَنْ سَمِعَ بِالدَّجَّالِ فَلْيَنْأَ عَنْهُ فَوَاللهِ إِنَّ الرَّجُلَ لَيَأْتِيهِ وَهُوَ يَحْسِبُ أَنَّهُ مُؤْمِنٌ فَيَتَّبِعُهُ مِمَّا يُبْعَثُ بِهِ مِنَ الشُّبُهَاتِ أَوْ لِمَا يَبْعَثُ بِهِ مِنَ الشُّبُهَاتِ».
Abu Dovudning rivoyatida:
Sharh: Dajjolga berilgan sehr mo‘jizasi, ba’zi odamlarni o‘ldirib, boshqalarini tiriltirish kabi mo‘jizalar odamlarni aldab qo‘yishi mumkin. Shuning uchun uning chiqqanini eshitgan har bir mo‘min unga yo‘liqmaslikka harakat qilmog‘i kerak.
عَنْ أَبِي الدَّهْمَاءِ وَأَبِي قَتَادَةَ رَضِي اللهُ عَنْهُ قَالُوا: كُنَّا نَمُرُّ عَلَى هِشَامِ بْنِ عَامِرٍ فَنَأْتِي عِمْرَانَ بْنَ حُصَيْنٍ فَقَالَ ذَاتَ يَوْمٍ: إِنَّكُمْ لَتُجَاوِزُونِي إِلَى رِجَالٍ مَا كَانُوا بِأَحْضَرَ لِرَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مِنِّي وَلَا أَعْلَمَ بِحَدِيثِهِ مِنِّي سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ: «مَا بَيْنَ خَلْقِ آدَمَ إِلَى قِيَامِ السَّاعَةِ أَمْرٌ أَكْبَرُ مِنَ الدَّجَّالِ». رَوَاهُ مُسْلِمٌ.
Abu Dahmo va Qatoda roziyallohu anhumolardan rivoyat qilinadi:
«Hishom ibn Omirning oldidan o‘tib, so‘ng Imron ibn Husoynning oldiga borardik. Bir kuni u shunday dedi: «Sizlar mening oldimdan o‘tib, shunday kishilar oldiga borasizlarki, ular Rasululloh alayhissalomning huzurlarida mendan ko‘p bo‘lishmagan, u zotning hadislarini mendan yaxshi bilishmaydi. Men Rasululloh alayhissalomning «Odamning yaratilishidan tortib to Qiyomat qoyim bo‘lguncha Dajjoldan kattaroq fitna yo‘q» deganlarini eshitganman».
Muslim rivoyat qilgan.
عَنْ أَبِي بَكْرَةَ رَضِي اللهُ عَنْهُ أَنَّ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: «يَمْكُثُ أَبُو الدَّجَّالِ وَأُمُّهُ ثَلَاثِينَ عَامًا لَا يُولَدُ لَهُمَا وَلَدٌ، ثُمَّ يُولَدُ لَهُمَا غُلَامٌ أَعْوَرُ، أَضَرُّ شَيْءٍ، وَأَقَلُّهُ مَنْفَعَةً، تَنَامُ عَيْنَاهُ، وَلَا يَنَامُ قَلْبُهُ»، ثُمَّ نَعَتَ لَنَا رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَبَوَيْهِ، فَقَالَ: «أَبُوهُ طِوَالٌ ضَرْبُ اللَّحْمِ كَأَنَّ أَنْفَهُ مِنْقَارٌ، وَأُمُّهُ فِرْضَاحِيَّةٌ طَوِيلَةُ الْيَدَيْنِ»، فَقَالَ أَبُو بَكْرَةَ: فَسَمِعْنَا بِمَوْلُودٍ فِي الْيَهُودِ بِالْمَدِينَةِ، فَذَهَبْتُ أَنَا وَالزُّبَيْرُ بْنُ الْعَوَّامِ حَتَّى دَخَلْنَا عَلَى أَبَوَيْهِ، فَإِذَا نَعْتُ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فِيهِمَا فَقُلْنَا: هَلْ لَكُمَا وَلَدٌ فَقَالَا: مَكَثْنَا ثَلَاثِينَ عَامًا لَا يُولَدُ لَنَا وَلَدٌ، ثُمَّ وُلِدَ لَنَا غُلَامٌ، أَضَرُّ شَيْءٍ، وَأَقَلُّهُ مَنْفَعَةً، تَنَامُ عَيْنَاهُ، وَلَا يَنَامُ قَلْبُهُ، قَالَ: فَخَرَجْنَا مِنْ عِنْدِهِمَا، فَإِذَا هُوَ مُنْجَدِلٌ فِي الشَّمْسِ فِي قَطِيفَةٍ لَهُ وَلَهُ هَمْهَمَةٌ، فَكَشَفَ عَنْ رَأْسِهِ، فَقَالَ: مَا قُلْتُمَا؟ قُلْنَا: وَهَلْ سَمِعْتَ مَا قُلْنَا؟ قَالَ: نَعَمْ، تَنَامُ عَيْنَايَ، وَلَا يَنَامُ قَلْبِي. رَوَاهُ التِّرْمِذِيُّ.
Abu Bakra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:
Keyin Madinada yahudiylardan bir bola tug‘ilganini eshitdik. Zubayr ibn Avvom bilan u yerga borib, ota-onasining oldiga kirdik. Qarasak, ikkovida ham Rasululloh alayhissalom aytgan sifatlar bor. «Bolangiz bormi?» dedik. «O‘ttiz yil farzand ko‘rmay o‘tdik, nihoyat, bir o‘g‘il tug‘ildi. Uning zarari ko‘p, manfaati yo‘q. Ko‘zi uxlaydiyu, qalbi uxlamaydi», deyishdi. Ularning oldidan chiqsak, uni bir qatiyfaga o‘rab, oftobga tashlab qo‘yishgan ekan. Undan tushunib bo‘lmaydigan ovoz chiqmoqda edi. U boshini ochdi-da, «Nima dedilaring?» dedi. «Biz aytgan gapni eshitdingmi?» dedik. «Ha. Mening ko‘zim uxlaydi, qalbim uxlamaydi», dedi».
Termiziy rivoyat qilgan.
«Fitnalar va Qiyomat alomatlari» kitobidan