Qirg‘izistonda COVID –19 karonavirusi aniqlanmadi. Shunday bo‘lsada mamlakat bosh vaziri Muhammadkali Abilgaziyev virus tarqalib ketishining oldini olish maqsadida ayrim cheklovlar o‘rnatilishini ma’lum qildi: “Infeksiyani oldini olishning iloji yo‘q. Virus qo‘shni davlatlarda paydo bo‘lgan. Mamlakatda qattiq karantin choralari joriy etiladi. Maktab va universitetlarda darslar bekor qilinadi. Ommaviy tadbirlar taqiqlanadi. Chet elliklar kirishi uchun chegaralar yopiladi”.
Shu munosabat bilan Qirg‘iziston bosh muftiysi Maqsat hoji Toktomushev musulmonlarga murojaat bilan chiqdi. Unda jumladan bunday deyiladi: “Islom dini qiyinchilikka emas, yengillikka asoslangan. Qur’oni karimda marhamat qilinadi: “Alloh sizlarga yengillikni xohlaydi va sizlarga qiyinchilikni xohlamaydi” (Baqara, 185-oyat). Boshqa oyati karimada: “...o‘z qo‘llaring bilan o‘zlaringni halokatga tashlamanglar...” (Baqara surasi, 195-oyat), deyilgan.
Payg‘ambarimiz (sollolohu alayhi va sallam) rivoyat qilingan bir-necha hadislarda musulmon kishi o‘ziga ham, o‘zgaga ham ziyon bermasligi aytilgan. Demak, inson o‘zi va boshqalarga ziyon bo‘luvchi narsalardan uzoq bo‘lishi zarur ekan. Shu bois dunyodagi musulmon mamlakatlari diniy fatvolarini hisobga olib, karonavirusning odamlar govjum joylarda tarqalishining oldini olish uchun Qirg‘iziston musulmonlari idorasi tegishli yechimlarni qabul qildi”.
Ushbu fatvoga ko‘ra, endilikda Qirg‘izistonda holat barqarorlashguncha masjidlarda juma namozlari o‘qilmaydi, balki uning o‘rniga peshin namozlari uylarda o‘qiladi. Masjidlar yopilmaydi, ammo namoz vaqtlarini bildirish uchun masjidlarda azon aytilib turadi. Masjidlarda da’vat ishlari vaqtincha to‘xtatiladi. Janoza namozlari marhumning yaqin qarindoshlari ishtirokida uylarda o‘qiladi.
“Bunday qiyin vaziyatlarda Qirg‘iziston diniy boshqarmasi Yaratgan Alloh taologa yuzlanib, gunohlarga kechirim so‘rab, tovba qilib, duo qilishga chaqiradi. Elimiz xavfsizligini saqlash uchun Qirg‘iziston hukumati tomonidan qabul qilingan charalarga amal qilish har bir kishining burchi, elimiz boshiga kelgan qiyinchilikdan foydalanib, kundalik oziq-ovqat va boshqa turli narsalarning narx-navolarni ataylab ko‘tarish orqali sodir bo‘ladigan katta gunoh ishlarga yo‘l bermasligimiz kerak”, deyiladi murojaat yakunida.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati
Har yangi kunning tongini ko‘rganingizda qalbingizni zikr ila to‘ldiring. Iymon zikrlariga quloq tutar ekansiz, borliq Yaratgan Zot sari talpinayotganini his qilasiz. Alloh taolo aytadi: «...Mavjud bo‘lgan barcha narsa hamd bilan Unga tasbeh aytur...»[1]. Balki uyda, balki ko‘chada, qayerda bo‘lsangiz-da, Allohning zikriga shoshiling. Zikrlarni ko‘paytirganingiz sari Allohga bo‘lgan muhabbatingiz ortib boradi, osmonlaru yerning Xoliqi bo‘lgan Alloh taolodek buyuk Zot suyanchig‘ingiz ekanini anglaysiz...
Ushbu misralarni doim yodda tuting:
Gar ersa qalblar Xoliqin zikridin mosuvo,
Alar jasad ichidin joy olgan tosh kabi go‘yo.
Qalbingizni zabonsiz toshga aylantirib qo‘ymang.
Toshda na mehr va na his bor. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Robbini zikr qiladigan bilan zikrdan yiroqda bo‘lgan kishi xuddi tirik bilan o‘lik kabidir” [2], deganlar.
Yana Nabiy alayhissalom: “Sizlarga amallaringizning eng xayrlisi va Sultoningiz huzurida eng pokiza, darajangizni yuqorilatadigan, sizlar uchun tillo-kumushlarni ehson qilgandan-da, dushmaningizga yo‘liqib, uning boshini tanasidan judo qilishingiz, u ham sizning kallangizni bo‘yningizdan uzib tashlashidan-da yaxshiroq amal qaysi ekanini bildirib qo‘yaymi?!” – dedilar. Sahobalar: ”Ha, ey Allohning Rasuli”, deyishdi. U zot: U Allohning zikridir”,3] dedilar.
Ubayd ibn Umayr aytadilar: “Mo‘minning amal daftaridagi hamd ila tasbeh – u bilan dunyo tog‘laricha tillo sudralib yurishidan xayrlidir”.
Nabiy alayhissalom yana boshqa bir hadisda: «Alloh taoloning fazilat izlab kezib yuruvchi farishtalari bo‘lib, ular zikr aytib o‘tirilgan davralarni izlab yurishadi. Shu asnoda zikr bo‘layotgan davrani topishsa, farishtalar zikr halqasidagilar bilan birgalikda o‘tirishadi va bir-birlarini qanotlari bilan o‘rab olishadi, shu tarzda zikrdagi kishilar bilan dunyo osmonining orasi farishtalar bilan to‘lib ketadi. Zikr halqasidagi kishilar tarqalib ketishsa, farishtalar osmonga ko‘tarilib ketishadi.
Keyin Alloh taolo hammasini bilib turgani holda, ulardan: “Qayerdan keldinglar? – deb so‘raydi. Ular: “Biz yerdagi bandalaring oldidan keldik. Ular Senga tasbeh aytyaptilar, takbir, tahlil aytib, Senga maqtov yo‘llayaptilar va O‘zingdan so‘rashyapti”, deb javob qaytarishadi.
Alloh taolo: “Ular Mendan nimani so‘rayapti?” – deydi. Farishtalar javoban: “Sendan jannatingni so‘rashyapti”, deyishadi. Alloh taolo: “Ular jannatimni ko‘rishganmi?” – deya farishtalardan yana savol so‘raydi. Farishtalar javob berib: “Yo‘q! Ey Yaratgan Zot!” – deyishadi. Alloh subhanahu va taolo yana: “Mabodo ular jannatimni ko‘radigan bo‘lsalar, holat qanday bo‘ladi-ya?” – deydi. Farishtalar: “Ular yana Sendan panoh tilashyapti”, deyishadi. Alloh taolo savol tariqasida: “Nimadan panoh berishimni so‘rashyapti?” – deydi.
Ular: “Jahannamingdan, ey Yaratgan Zot!” – deb javob qaytarishadi. “Ular do‘zaximni ko‘rganmi?” – deb so‘raydi Alloh taolo. Javob qaytarib: “Yo‘q!” – deyishadi ular.
Alloh taolo: “Ular do‘zaximni ko‘rishsa qanday bo‘larkin?” – deydi.
Farishtalar: “Ular yana Sendan mag‘firat qilishingni so‘rashyapti”, deyishadi.
Alloh taolo: “So‘zsiz ularning gunohlarini kechirdim, ularga so‘rovlarini ato etdim va panoh tilagan narsalaridan ularni O‘z panohimga oldim”, deydi.
Farishtalar: “Ey Yaratgan Zot! Ular orasida falonchi, o‘ta xatokor qul ham bor. U o‘tib keta turib ularning oldiga o‘tirib oldi”, deyishadi. Alloh taolo shunday deya marhamat qiladi: “Uni ham kechirdim! Ular hammajlislari badbaxt bo‘lmaydigan kishilardir”, deydi»[4], dedilar.
[1] Isro surasi, 44-oyat.
[2] Imom Muslim rivoyati.
[3] Imom Termiziy rivoyati.
[4] Imom Muslim rivoyati.