Bugun dunyoda shiddat bilan tarqalayotgan yuqumli kasallikdan xabaringiz bor. Shubhasiz, bu narsalarning barchasi Alloh taoloning buyuk hikmatidan, cheksiz qudratidan dalolatdir. Bu jarayon bandalar Allohga qaytishi uchun bir imtihon va sinovdir. Alloh taolo Kalomi majidida “Biz, albatta, sizlarni qo‘rquv, ochlik bilan, mol-jon va mevalarga nuqson yetkazish bilan sinab ko‘ramiz”, deb bayon qilgan. Bandaning vazifasi doimo Alloh taolo bilan bog‘liq bo‘lishdir. Chunki foyda yetkazuvchi ham, zararni daf qiluvchi ham u Zot subhanahu va taolodir. Shuning uchun insonlar Alloh taologa bo‘lgan ishonchlari mustahkam bo‘lishi, Uning qazo va qadariga imon keltirishi, doimo Uning o‘ziga tazarruda bo‘lishi, O‘ziga tavakkal qilishi kerak. Yana bu dardu vabolarni musulmonlardan uzoq qilishini so‘rab Uning o‘ziga duo qilish lozim.
Saudiya Arabistoni Podshohligi, ikki masjid xodimi podshoh hazratlari, valiy ahd janoblari boshchiliklarida bu yomon kasalliklar bu yurtlarda va boshqa musulmon o‘lkalarda tarqalishining oldini olish yo‘lida ehtiyot choralarini ko‘rdi. Shubhasiz, bu tadbirlar ehtiyot choralari bo‘lib, muborak yurt hukumatining Ikki Haram, umrachi va ziyoratchilar xizmatiga bo‘lgan katta e’tibor namunasidir. Alloh taoloning taqdiriga imon keltirgan holda, bosiqlik bilan xavotir va qo‘rquvga berilmasdan, faqat Alloh taoloning rizoligidan umidvor bo‘lib, ehtiyot chorasini qo‘lladi. Zero, sabablarni amalga oshirish shariatimizda kelgan amaldir.
Bu mamlakat tomonidan amalga oshirilgan ehtiyot choralari, shariat qoidalariga muvofiqdir. Jumladan, “amallar niyatlarga ko‘radir”, “qiyinchilik yengillatishni olib keladi”, “zararni daf qilish”, “buzg‘unchilikning oldini olish va kamaytirish”, “manfaatlarni jalb qilish va mukammal qilish”, “yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan muammo eshigini yopish”, “daf qilish yuzaga kelgandan keyin bartaraf qilishdan afzal”, “oldini olish davolashdan afzal” kabi mashhur qoidalarga muvofiqdir.
Ushbu butun dunyoda tarqalib ketgan vaboning oldini olish, yo‘lini to‘sish maqsadida joriy qilingan muborak chora-tadbirlar doirasida vaqtinchalik Harami sharifni dezinfeksiya qilish va tozalash uchun kechasi yopishga qaror qilindi va tavof maydoniga tushish hamda sa’y yo‘laklaridan foydalanish to‘xtatildi.
Bu tadbirlar vaqtincha, Allohga hamd bo‘lsin, tez kunlarda insha Alloh barcha ishlar o‘z yo‘liga tushib ketadi. Bu ehtiyot choralarini Islom shariati ham taqozo qiladi. Zero, Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam sabablarni joriy qilishga buyurganlar. Jang vaqtida sovutlarini kiyganlar. Yana aytganlarki, “Agar biror joyda vabo bor ekanini eshitgan bo‘lsangiz, u yerga kirmangiz. Agar vabo siz turgan joyga kelib qolsa, u yerdan chiqmangiz”, deb buyurganlar. U zot sollallohu alayhi va sallam moxov tekkan odamdan xuddi sherdan qochgandek qochishga amr etganlar. Demak, tibbiy karantin va ehtiyot choralari shariatda kelgan ishlardan ekan. Ushbu muborak mamlakat aqida va shariat, Ikki Haram xizmati davlatidir. Shuning uchun bu davlat o‘sha kasallikning muborak Haramda va haram ziyoratchilariga tarqalishining oldini olish, ehtiyot choralarini ko‘rishi bag‘oyat o‘rinlidir. Umid qilamizki, bu uzoqqa cho‘zilmaydi.
Masjid al-Harom va Masjid an-Nabaviy ishlari bosh hay’ati xavfsizlik, sog‘liqni saqlash tashkilotlari bilan hamkorlikda ehtiyot choralarini ko‘rish bo‘yicha bir qancha xayrli ishlarni amalga oshirdi. Shuning uchun muhtaram musulmon qardoshlar, Allohning marhamati bilan bu dardning tarqalishining oldini olish, ehtiyotkorlik choralari samarasini oshirish uchun biz mas’ul tashkilotlar bilan o‘zaro hamkorlik qilishimiz, rahbariyatdan berilayotgan ko‘rsatmalarga amal qilishimiz zarur. Bu ko‘rsatmalar rahbariyatning bizga bo‘lgan e’tibori va g‘amxo‘rligidandir. Alloh ularni musulmonlar manfaatiga, xususan Alloh taoloning umrachi, ziyoratchi mehmonlari manfaatiga xizmat qilishga muvaffaq etsin.
Alloh taolodan go‘zal ismlari, oliy sifatlari ila so‘raymiz, yurtlarimizni, musulmonlar yurtlarini har qanday bedavo dardlar va kasalliklardan O‘z fazli va karami bilan panohida asrasin. Alloh taolodan so‘raymiz, bizdan qimmatchilik, vabo va oshkoru maxfiy fitnalarni ko‘tarsin. Bizlarni pesdan, telbalikdan, moxovdan, korona va yomon kasalliklardan saqlasin. Zero, U buni berishga loyiq va qodir zotdir. Alloh taolodan xotirjamlik, omonlik va barqarorlikni davomli qilishini so‘raymiz.
Muhtaram musulmonlar bu barcha ehtiyot choralari sizlarning salomatligingiz va xavfsizligingiz uchundir. Islom shariati dinni saqlash, jon, aql, mol va obro‘ni saqlashga buyurgan. Shaksiz, musulmonlar jonini saqlash, ularning tanlarini asrash musaffo Islom shariatining talablaridandir.
Biz bu choralarga amal qilishimiz, aslo xavotirga tushmasligimiz, to Alloh taolo yengillik berguniga qadar, sobit turishimiz lozim.
Shu o‘rinda hammamiz bilishimiz va esda tutishimiz kerak bo‘lgan bir masala bor. U ham bo‘lsa, hech jazavaga tushmaslik, hecham xavotirga berilmaslik, balki xotirjam bo‘lishimiz lozim. Chunki, musulmonlar ikki Haramda butun bir uyg‘unlik, rohatda, xotirjamlikda yashamoqdalar, Allohga hamd bo‘lsin! Bularning barchasi avvalo Allohning fazlidan, qolaversa, to‘g‘ri yo‘ldan yuruvchi rahbariyatning dono tadbirlari natijasidir. Bu tadbirlar bu muborak diyorlarda, ziyoratchilarga bunday yomon kasallik va vabolar tarqalmasligi uchun ko‘rilmoqda.
Biz ma’lumotlarni to‘g‘ri manbalardan olishimiz kerak. Ba’za badniyatlar tarqatayotgan turli mish-mish, yolg‘on, uydirma va vahimalarga quloq solmasligimiz kerak. Alloh taolo biz va sizlarga o‘zining ne’matlarini davomli qilsin, O‘zining fazli bilan bizdan turli fitnalar va yomonliklarni daf qilsin. U buni berishga loyiq va qodir zotdir. Ey Alloh, Sendan biz va barcha musulmonlardan har qanday dard, balo, yomonlik va qo‘rqinchni ko‘tarishingni so‘raymiz, yo Zal-jalol val-ikrom, ey quvvat va qudrat sohibi! Va axiru da’vana anil-hamdu lillahi rabbil-olamin. Va sallallohu va sallama va baraka ala sayyidina Muhammadin va ala alihi va as'habihi ajma’iyn.
Vassalamu alaykum va rahmatullohi va barakotuh!
Makka shahridagi Harami sharif masjidi imom-xatibi Abdurahmon as-Sudaysning 2020 yil 8 mart kungi hufton namozidan so‘ng nutqini arab tilidan Abduhakim Aripov tarjima qildi.
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Sulaymon ibn Surad roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: «Ikki kishi Nabiy sollallohu alayhi vasallamning huzurlarida so‘kishib qoldi. Ikkisidan birining ko‘zlari qizarib, tomirlari bo‘rtib chiqa boshladi. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Men agar u aytsa, undagi bu narsa ketadigan kalimani bilaman. U “A’uzu billahi minash-shaytonir rojiym”dir», dedilar. Bas, u: «Menda jinnilik bor deb o‘ylaysanmi?» dedi» (To‘rtovlari rivoyat qilishgan).
G‘azabi chiqishining oldini olish niyatida bo‘lgan odam «A’uzu billahi minash-shaytonir rojiym»ni aytib yurmog‘i lozim. Abu Zarr roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bizga: “Sizlardan kimda-kim g‘azablansa, tik turgan bo‘lsa, o‘tirib olsin, g‘azabi ketsa ketdi, bo‘lmasa yonboshlasin”, dedilar (Abu Dovud va Ahmad rivoyati).
Albatta, bu ishlarning g‘azabni so‘ndirishi tajribada ham sobit bo‘lgan.
Imom Abu Dovud Abu Voil Ossdan quyidagi rivoyatni keltiradi: «Urva ibn Muhammad Sa’diyning oldiga kirgan edik. Bir odam gapirib, uning g‘azabini qo‘zg‘adi. Shunda u o‘rnidan turib, tahorat qildi. So‘ngra: “Otam menga bobom Atiyya roziyallohu anhudan ushbu rivoyatni aytib bergan edi”, deb quyidagilarni aytdi: Atiyya Sa’diy roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “G‘azab shaytondandir. Shayton esa olovdan yaratilgandir. Olov suv bilan o‘chiriladi. Kimning g‘azabi kelsa, tahorat qilib olsin”, dedilar (Abu Dovud rivoyati).
Albatta, mazkur va shunga o‘xshash choralar g‘azabni qaytarish uchun qo‘llaniladigan yordamchi choralardir. G‘azabning asosiy chorasi esa Allohga bo‘lgan iymon, qiyomatdan umidvorlikdir. G‘azabi chiqqan odam darhol Alloh taoloni eslashi, U Zot har bir narsani ko‘rib-bilib turganini va hamma narsani hisob-kitob qilishi shubhasizligini yodga olishi zarur.
Shuningdek, g‘azabni ishga solib yomonlik qilsa, qanday jazo olishini, g‘azabini yutib ortga qaytsa, qanday savoblar olishini o‘ylashi lozim.
“Ruhiy tarbiya” kitobi asosida tayyorlandi