Sayt test holatida ishlamoqda!
14 Iyun, 2025   |   18 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:04
Quyosh
04:49
Peshin
12:28
Asr
17:39
Shom
20:01
Xufton
21:39
Bismillah
14 Iyun, 2025, 18 Zulhijja, 1446

MUNOSABAT: "ALLOHNING SO‘ZLARINI O‘ZGARTIRISH YO‘Q"

07.02.2020   5926   3 min.
MUNOSABAT:

Ta’kidlash joizki, O‘zbekiston aholisining 90 foizidan ortig‘i Islom diniga e’tiqod qiladi. Yurtimizda mo‘min-musulmonlar uchun diniy ahkomlarni ado etish uchun keng imkoniyat yaratilgan. So‘nggi yillarda ushbu sohada amalga oshirilayotgan ishlar nafaqat yurtimiz aholisi, balki butun musulmon dunyosi tomonidan e’tirof etilmoqda.

Taassufki, mo‘min-musulmonlarning haq-huquqlariga katta e’tibor berilayotgan bir davrda ularning e’tiqodlariga taalluqli masalalarda keng jamoatchilik orasida salbiy ruhdagi, keskin bahs va munozaralarga sabab bo‘ladigan fikr-mulohazalarni e’lon qilish holatlari bizni tashvishga solmoqda.

“Feysbuk” ijtimoiy tarmog‘idagi “Safar Kattaboyev” nomli profil egasi tomonidan O‘zbekistonda Qur’oni karimning ayrim oyat va suralarini taqiqlash kerakligi yuzasidan bildirgan qarashlari ommaviy muhokamaga sabab bo‘layotganidan xabaringiz bor.

Aslida, Islom dinining muqaddas manbai hisoblangan Qur’oni karimdagi oyatlar jamiyatda tinchlik va barqarorlikni asrab-avaylashga, odamlar orasida mehr-oqibatni mustahkamlashga, ilm-ma’rifat tarqatishga, ezgu va savobli ishlarga chaqiradi. Allohning kalomini anglagan kishi borki, ajdodlarimiz buyuk mutafakkir bo‘lib kamolga yetishishida Qur’oni karim asosiy manba bo‘lganiga amin bo‘ladi.

Qur’oni karim – Alloh taoloning muqaddas kitobi. Undagi sura va oyatlarni banda tomonidan ta’qiqlanishi mantiqsizlik. Qur’oni karimga nisbatan bunday fikr aytish ortida din dushmanlarining yashirin niyati bor. G‘arb davlatlaridagi shunday xatti-harakatlar oqibatida, noroziliklar kelib chiqib, talafotlar bo‘lgani barchaga ayon. Islom tarixida esa shunday ishlarning yakuni qanday ayanchli yakun topgani ko‘pchilikka ma’lum.
Qur’oni karimni ta’qiqlash da’vosini qiladiganlar tarix mobaynida ham har zamonda chiqib turgan. Bunday behuda harakat yangilik emas, vahiy zamonida ham bo‘lgan, ayni taklif vahiyni qabul qilib turgan Hazrati Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallamga ham berilgan va hamisha muvaffaqiyatsiz yakun topgan.

O‘zbekiston Respublikasining amaldagi qonun hujjatlarida millatlararo adovat uyg‘otish va fuqaroviy totuvlikni buzishda, vaziyatni beqarorlashtiruvchi ma’lumotlarni tarqatish uchun ham javobgarlik belgilanganligini sira unutmaslik kerak.

O‘z navbatida, O‘zbekiston musulmonlari idorasi tizimidagi diniy soha xodimlari tomonidan Islom dini ahkomlarini o‘z manfaati yo‘lida talqin qilayotgan, yomon niyatli kuchlarning fitnalaridan ogoh etuvchi tushuntirish ishlarini muntazam olib bormoqda.

Shu o‘rinda aytish kerakki, Qur’oni karimni Qiyomatga qadar o‘zgarishsiz saqlashni Alloh taolo o‘z zimmasiga olgan: «Albatta, bu zikrni (ya’ni Qur’onni) Biz o‘zimiz nozil qildik va uni O‘zimiz saqlaguvchimiz» (“Hijr” surasi, 9-oyat). Boshqa oyati karimada "Allohning so‘zlarini o‘zgartirish yo‘q" (Yunus, 64), deya ta’kidlangan. Demak, Alloh taoloning o‘zi Qur’oni karimni muhofaza qilar ekan, unga bandasi daxl qila olmasligini anglab yetish kerak.

Yana bir muhim jihatni yodda saqlash zarur. Biz Internet tarmoqlaridagi voqea-hodisalarga fikr-mulohaza bildirish asnosida ehtiroslarga berilmasdan, donishmandlarcha vazmin va og‘ir-bosiq bo‘lishimiz lozim. Mo‘min kishi bunday vaziyatda qalb va aql amri bilan ish tutadi. Hissiyot va fitnaga solmoqchi bo‘lganlarga imkon bermaydi. Hadisi sharifda aytilganidek “Mo‘min kishi oqil, ziyrak va hushyor bo‘ladi”.

So‘zimiz yakunida O‘zbekiston musulmonlari idorasi yurtimiz mo‘min-musulmonlarini Islom dinining mo‘tabar manbalari va qadriyatlariga taalluqli mavzularda salbiy bahs-munozaralar keltirib chiqaradigan fikrlarni tarqatishdan saqlanishga, bu kabi turli fitna va tushunmovchiliklarga sabab bo‘ladigan holatlarga aralashmaslikka chaqiradi. Zero, bu kabi holatlar yuzasidan tegishli tashkilotlar qonunchiligimizda belgilangan talablar asosida chora ko‘rishga vakolatlidir.


O‘zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Chatgpt dan diniy savollarga javob olish

13.06.2025   3356   2 min.
Chatgpt dan diniy savollarga javob olish

Savol: Chatgpt (sun’iy intellekt) orqali diniy savollarimizga javob olsak bo‘ladimi, shu javoblarga  amal qilsak bo‘ladimi? 

Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Yo‘q, bu joiz emas. To‘g‘ri, Chatgpt platformasi ayrim sohalarda insonlarga foyda bermoqda. Ammo diniy savollarga to‘g‘ri javob berishga ojizlik qiladi. Chunki u ham inson omili tomonidan ishlab chiqilgan bir mahsulot. Qolaversa, ba’zan savollarga taxminiy javoblar, hatto bu masala falon kitobda bor deb, arabiy iboralar ham berishi mumkin. Lekin u keltirgan iboralar na u aytgan kitobda va na boshqa fiqhiy manbalarda uchramaydi. Shu bois shar’iy masalalarga ahli ilm, mutaxassislarga murojaat qilish orqali yechim topish darkor. Alloh taolo oyati karimada bunday marhamat qilgan:


فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ

“Agar bilmaydigan bo‘lsangiz, zikr ahlidan so‘rangiz!” (Anbiyo surasi, 7-oyat).

Musulmon odam biror narsani bilmay qolsa, uni biladigan kishidan, o‘sha sohaning «zikr ahli»dan o‘rganishi lozim bo‘ladi. Shunday ekan, e’tiqod va dinu-diyonatga tegishli narsalarni ham shu sohaning bilimdonlaridan so‘rash talab etiladi. Buyuk tobeiy Ibn Sirin rahimahulloh bunday deganlar:


 ‌إن ‌هذا ‌العلم ‌دين فانظروا عمن تأخذون دينكم. رواه مسلم

“Albatta, bu ilm dindir. Bas, diningizni kimdan olayotganingizga qaranglar” (Imom Muslim rivoyati).
Mazkur iboraning sharhida Mulla Ali Qori rahimahulloh bunday deganlar:
“Bu ilm” so‘zidan murod Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ummatga olib kelgan Qur’oni karim va hadisi sharifdan iborat bo‘lgan ta’limotdir. Uni ishonchli va adolatli zotlardan olmoqdamisiz yoki yo‘q, shunga nazar solinglar, ya’ni qayerdan, kimdan ilm olayotgangizni aniq bilinglar”. (“Mirqotul mafotih” kitobi). Vallohu a’lam.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.