Inson, uning hayoti, sha’ni, qadr-qimmati, huquq va erkinliklari oliy qadriyat hisoblanadi. Mamlakatimiz Konstitutsiyasida umume’tirof etilgan xalqaro huquq-normalariga muvofiq, bu qoida kafolatlanganligi belgilab qo‘yilgan. Ta’kidlash joizki, konstitutsiya xalqimiz qo‘lga kiritgan ulkan muvaffaqiyatlar, mamlakatimizning barqaror taraqqiyot yo‘liga chiqib olishida mustahkam zamin bo‘lmoqda. Unda belgilangan qonun ustuvorligi prinsipi jamiyatimizda inson huquq va erkinliklarini ta’minlash, barcha islohotlarni samarali amalga oshirishning muhim kafolati bo‘lib xizmat qilmoqda.
Hadis ilmi maktabida joriy yilning 7 dekabrida O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi qabul qilinganining 27 yilligi munosabati bilan “Konstitutsiya – inson huquq va erkinliklari kafolati” mavzusida davra suhbati tashkil etildi.
Unda O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Davlat boshqaruvi akademiyasi katta o‘qituvchisi M.Yunusov ma’ruza bilan ishtirok etdi.
Davra suhbatida O‘zbekiston Konstitutsiyasining g‘oya va normalarida xalqimizning ko‘p asrlik tajriba va ma’naviy qadriyatlari, boy tarixiy-huquqiy merosi aks ettirilgani uning hayotiyligining kafolati ekani, Konstitutsiya – barcha iqtisodiy, siyosiy, huquqiy islohotlarning ham, ma’naviy islohotlarning ham tamal toshi bo‘lib xizmat qilishi, Konstitutsiyaning qabul qilinishi orqali xalqimiz jahon hamjamiyatiga o‘zining umuminsoniy qadriyatlarga sodiq ekanligini namoyon qilgani ta’kidlandi.
Jumladan, bosh qomusimizning yaratilish tarixi, unga kiritilgan o‘zgartirish va qo‘shimchalar haqida bo‘libgina qolmasdan, balki konstitutsiyamizning jamiyatdagi muhim o‘rni va demokratik islohotlarning tayanchi ekanligi haqida keng va atroflicha fikr va mulohazalar yuritilishini aytib o‘tdi.
Shuningdek, tadbir davomida ma’ruzachi Hadis ilmi maktabi o‘qituvchilari va talabalari uchun 2019-2020 o‘quv yili davomida tashkil etiladigan ma’naviy-ma’rifiy uchrashuvlar rejasiga asosan “Jahon adabiyoti durdonalarini o‘rganishning ahamiyati” mavzusida ma’ruza qildi.
Tadbir yakunida ma’ruzalar bo‘yicha talabalar o‘zlarini qiziqtirgan savollariga atroflicha javob oldilar.
J.Akramov
Hadis ilmi maktabi
O‘quv-uslubiy bo‘lim boshlig‘i
Savol: Namozdan keyin imom «Oyatal kursiy»ni boshidan o‘qiganda jamoat qolganini ichida davom ettiradimi yoki boshidan boshlaydimi? Zikrlarni aytishdachi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Namozdan keyin oyatal kursiy va tasbehlarni aytish mustahab amal sanalib, ularni imom ham, jamoat ham o‘qishlari mandub, ya’ni go‘zal va savobli ish hisoblanadi. Shuning uchun imom boshlab berganidan keyin jamoatdagilar ham oyatal kursiyni boshidan o‘qiydilar.
Shuningdek, tasbehlarni 33 tadan aytadilar. Imom ularni ovoz chiqarib boshlab berishining sababi jamoatga aytiladigan zikrni eslatish uchundir.
Payg‘ambarimiz alayhissalom farz namozlardan keyin «Oyatal kursiy»ni o‘qishning fazilati haqida bunday deydilar: “Kim har bir farz namozidan keyin Oyatal kursiyni o‘qisa, keyingi namozgacha Alloh taoloning zimmasida bo‘ladi” (Imom Tabaroniy rivoyatlari).
Boshqa bir hadisi sharifda bunday deyiladi:
“Kim har bir farz namozning ortidan Oyatal kursiyni o‘qisa, uni jannatga kirishdan faqatgina o‘lim to‘sib turadi” (Imom Nasoiy rivoyati).
Namozdan keyin tasbehlarni aytish borasida Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kim har namozdan keyin o‘ttiz uch marta Allohga tasbeh aytsa, o‘ttiz uch marta Allohga hamd aytsa, o‘ttiz uch marta Allohu akbar”, desa hammasi to‘qson to‘qqiz bo‘ladi. Yuzinchisida “Laa ilaha illallohu vahdahu laa shariyka lahu lahul mulku va lahul hamdu va huva ala kulli shayin qodiyr”ni aytsa, uning gunohlari dengiz ko‘piklaricha bo‘lsa ham mag‘firat qilinadi”, deyilgan (Imom Muslim rivoyati).
Shunga ko‘ra imom domla “Subhanalloh”, “Alhamdulillah”, “Allohu akbar” deyishi o‘zi uchun hisobga o‘tadi. Jamoatdagi namozxonlar 33 tadan o‘zlari aytishlari kerak bo‘ladi. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.