Talaba qushlarga oid ma’lumotlarni yaxshi o‘qib-o‘zlashtirgan edi. O‘quv yili oxirlab, imtihon yaqinlashganda, u zoologiya fanidan bo‘ladigan imtihonga yaxshi tayyorgarlik ko‘rib, qushlar haqidagi ma’lumotlarni yana takrorlab chiqdi. “Imtihondan muvaffaqiyatli o‘tsam kerak” deb o‘ylardi o‘zicha.
Lekin imtihon paytida ustoz unga qushlar haqidagi savolni umuman boshqacha tarzda berdi: talabaning oldiga bir surat qo‘ydi. Suratda bir necha qushlarning oyoq tasvirlari bor edi. Ustoz rasmni berar ekan, “Bu oyoqlar qaysi qushlarga tegishliligini, ularning nomini topishing kerak” dedi. Talaba rasmlarni ko‘rgach, javobni topa olmasligiga ishonch hosil qilib, biroz xijolat bo‘ldi. O‘rnidan turib, ustozning yoniga bordi va qo‘lidagi javob varaqasini bo‘sh holda uzatdi. Ustozning bunday uslubda savol berganidan xafa edi u. Ustoz esa sovuqqonlik bilan “Imtihonda yiqilding” dedi.
Domla javob qog‘ozini olar ekan, talabaga “Ismingni yozmabsan-ku! Isming nima?” deb so‘radi. (Aftidan ustoz darsga kelib, o‘z mavzusini o‘tib ketavergan, talabalarning ismlari bilan qiziqmagan). Shunda talaba achchig‘i kelib, shimining pochasini ko‘tardi-da, “Oyog‘imning shakliga qarab ismimni, kimligimni topib oling” dedi.
Hikmat: “Yaxshi javob olish uchun yaxshi savol bering!”
“Vaziyatlarni boshqarish san’ati” kitobi asosida
Nozimjon Hoshimjon tayyorladi
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam ta’lim berayotgan barcha duolarning tub maqsadi shuki, qay holatda, qanday ishda mashg‘ul bo‘lsangiz ham, qalbingiz faqat Alloh tomonga qarasin. Bu qalbni Alloh taolo O‘zi uchun yaratgan. Ko‘z, quloq, til va boshqa a’zolar dunyoviy ishlar uchun, ular orqali dunyoviy maqsadlarga erishiladi. Lekin qalbni Alloh taolo xolis O‘zi uchun yaratgan. Toki, unda Allohning tajalliysi (nuri) bo‘lsin, Allohning muhabbati ila yashnasin, Allohning zikri ila obod bo‘lsin.
Nabiy sollallohu alayhi vasallam: «Eng afzal amal bandaning tili Allohning zikri ila nam bo‘lishidir», dedilar.
Tilni Alloh taolo qalbga tushadigan zina qilgan. Til bilan zikr qilaversang, inshaAlloh, u zikr qalbga naqshlanib boraveradi. Alloh taoloning yodi va muhabbati shu darajada jo bo‘lsinki, qalb Alloh taoloning tajalliygohi (nuri tushadigan joy) bo‘lsin. Tariqat, tasavvuf va sulukning asl maqsadi ham shudir.
«Nasihatlar guldastasi» kitobidan