Sayt test holatida ishlamoqda!
03 Iyul, 2025   |   8 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:10
Quyosh
04:55
Peshin
12:32
Asr
17:42
Shom
20:04
Xufton
21:40
Bismillah
03 Iyul, 2025, 8 Muharram, 1447

DAYUS KIM?

23.08.2019   27131   2 min.
DAYUS KIM?

Nabiy sollallohu alayhi vasallam: «Uch kimsa borki, Alloh azza va jalla qiyomat kuni ularga (rahmat nazari ila) qaramaydi: ota-onasiga oqq bo‘lgan kimsaga, erkakshoda ayolga, dayusga. Va uch kishi jannatga kirmaydi: ota-onasiga oqq bo‘lgan kimsa, aroq ichishga mukkasidan ketgan kimsa, berganini minnat qiluvchi kimsa» dedilar. Imom Ahmad va Nasoiy rivoyat qilishgan.

Imom Ahmadning rivoyatlarida bunday kelgan: «Uch kishi borki, Alloh taolo ularga jannatni harom qilgan: aroqqa mukkasidan ketgan, oqq bo‘lgan, ahlida iflos ish (zino) sodir bo‘lishiga rozi bo‘lgan kimsa».

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Uch kishi hech qachon jannatga kirmaydi: erkaklardan dayus, ayollardan erkakshoda va xamr (aroq)ga mukkasidan ketgan kimsa» dedilar. Sahobalar: «Ey Allohning Rasuli, xamr (aroq)ga mukkasidan ketgan kimsani tushundik. Ammo erkaklardan dayus kim?» deb so‘rashdi. Ul zot sollallohu alayhi vasallam: «Ahli (xotini)ning oldiga kimlar kirishiga parvo qilmaydigan kimsa» dedilar. Biz: «Ayollardan erkakshodasi kim?» deb so‘radik. Shunda u zot sollallohu alayhi vasallam: «O‘zini erkaklarga o‘xshatgan ayol» deb javob berdilar.

Demak, kengroq olib qaraydigan bo‘lsak, dayus:

  • o‘ziga qarashli ayollarning oldiga kimlar kirayotganiga parvo qilmaydigan «erkak»;
  • ayoli, qizi, singlisi, nabirasi telefonda, smsda, internetda kimlar bilan gaplashayotganiga e’tibor bermaydigan «erkak»;
  • ayoli, qizi, singlisi, nabirasi ko‘chada, bozorda kimlar ila yurgani bilan ishi bo‘lmaydigan «erkak»;
  • ayoli, qizi, singlisi, nabirasi Turkiya, Qorasuv, Dubayga «tovar opkelaman» deb, mahramsiz ketsa indamay dovdirga o‘xshab o‘tiradigan, xotini, qizi, singlisi, nabirasining u yoqlarda nimalar qilayotganiga parvo qilmaydigan «erkak»;
  • to‘ylarda erkaklar oldida ayoli, qizi, singlisi, nabirasi raqsga tushsa, «O‘tir joyingga, yana bir marta likillaganingni ko‘rsam oyog‘ingni urib sindiraman, meni dayus bo‘lishimni, jannatdan mahrum bo‘lib, do‘zaxga kirishimni istayapsanmi?» deyish o‘rniga, tirjayib o‘tiradigan, borib pul qistiradigan «erkak»;
  • ayoli, singlisi, qizi va nabirasi avratlari ochiq holda ko‘chaga chiqsa, ularni tergash, tanbeh berish, bu behayolikdan qaytarish o‘rniga, og‘ziga talqon solgandek indamaydigan «erkaklar»dir.

Demak, Alloh taolo qiyomat kuni dayusga rahmat nazari ila boqmas ekan.

Demak, Alloh taolo dayusni jannatga kiritmas ekan.

Demak, Alloh taolo dayusga jannatni harom qilib qo‘ygan ekan.

Mahramimiz bo‘lgan ayollarning yurish-turishlarini, kiyinishlarini, gap-so‘zlarini, qayerga borib, kimlar bilan ko‘rishayotganlarini nazoratga olaylik!

Alloh taolo barchamizni dayuslikdan asrab, hamiyat, rashk, qizg‘onish tuyg‘ularimizni mustahkam qilsin!

 

Nozimjon Hoshimjon tayyorladi

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Ixtiloflar yechimi

02.07.2025   2413   1 min.
Ixtiloflar yechimi

Ulamolar dinda ixtilof chiqarayotganlardan saqlanish uchun mazhab ahkomlarida mahkam turish, mutaassib g‘oyalarga berilmaslik zarurligini ta’kidlaydi va ixtilofchilarning jamiyatga buzg‘unchi ta’siridan saqlanishda quyidagilarni tavsiya qiladi:

– Ahli sunna val jamoa yo‘lidan yurish;

– Dinni o‘rganishda solih ajdodlar izidan borish;

– Tizimli va ishonchli manbalar asosida ilm o‘rganish;

– Ulamolarni hurmat qilish va ularga ergashish;

– Farzand tarbiyasiga alohida e’tibor qaratish;

– Turli toifa, firqa va guruhlarning chaqiriqlariga uchmaslik;

– Kishilar o‘rtasida ahil-inoqlik va do‘stlikni mustahkamlash;

– Din, Vatan va xalq foydasi uchun xizmat qilish;

– Ixtiloflardan chetda bo‘lish.

Tarixdan ma’lumki, qaysi xalq yoki jamiyatda ixtilof va o‘zaro nizolar avj olsa, u yerlarda katta fitnalar urchib, o‘lkalar zaiflashgan, oxir-oqibat muqarrar tanazzulga yo‘l tutgan. Aksincha, oshkora va maxfiy fitna va ixtiloflarga qarshi ilm, adolat va birdamlik bilan qarshi turgan yurtlar barqaror rivojlanib, dunyo hamjamiyatida o‘zining munosib o‘rnini egallagan.

Shu nuqtayi nazardan, musulmonlarimiz aqida, shariat va diniy amallarni bajarish masalalarida ulamolarimizga ergashishlari, jamoadan ajralmasligi, o‘zlarini buzg‘unchi toifalar ta’siriga tushib, diniy mavzularda nizo va tortishuv chiqarishdan tiyishlari, ixtilofli masalalarning yechimini jumhur ulamolarning Qur’on va sunnat, moturidiya aqidasi, to‘rt mo‘tabar fiqhiy mazhablar asosida yozilgan asarlardagi hujjat-dalillardan topishlari to‘g‘ri yechim hisoblanadi.

Mingbuloq tumani “Toptiq Aziz” jome masjidi

imom-xatibi Mirzohid Umirzoqov

Manba: @Softalimotlar

MAQOLA