Nabiy sollallohu alayhi vasallam: «Uch kimsa borki, Alloh azza va jalla qiyomat kuni ularga (rahmat nazari ila) qaramaydi: ota-onasiga oqq bo‘lgan kimsaga, erkakshoda ayolga, dayusga. Va uch kishi jannatga kirmaydi: ota-onasiga oqq bo‘lgan kimsa, aroq ichishga mukkasidan ketgan kimsa, berganini minnat qiluvchi kimsa» dedilar. Imom Ahmad va Nasoiy rivoyat qilishgan.
Imom Ahmadning rivoyatlarida bunday kelgan: «Uch kishi borki, Alloh taolo ularga jannatni harom qilgan: aroqqa mukkasidan ketgan, oqq bo‘lgan, ahlida iflos ish (zino) sodir bo‘lishiga rozi bo‘lgan kimsa».
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Uch kishi hech qachon jannatga kirmaydi: erkaklardan dayus, ayollardan erkakshoda va xamr (aroq)ga mukkasidan ketgan kimsa» dedilar. Sahobalar: «Ey Allohning Rasuli, xamr (aroq)ga mukkasidan ketgan kimsani tushundik. Ammo erkaklardan dayus kim?» deb so‘rashdi. Ul zot sollallohu alayhi vasallam: «Ahli (xotini)ning oldiga kimlar kirishiga parvo qilmaydigan kimsa» dedilar. Biz: «Ayollardan erkakshodasi kim?» deb so‘radik. Shunda u zot sollallohu alayhi vasallam: «O‘zini erkaklarga o‘xshatgan ayol» deb javob berdilar.
Demak, kengroq olib qaraydigan bo‘lsak, dayus:
Demak, Alloh taolo qiyomat kuni dayusga rahmat nazari ila boqmas ekan.
Demak, Alloh taolo dayusni jannatga kiritmas ekan.
Demak, Alloh taolo dayusga jannatni harom qilib qo‘ygan ekan.
Mahramimiz bo‘lgan ayollarning yurish-turishlarini, kiyinishlarini, gap-so‘zlarini, qayerga borib, kimlar bilan ko‘rishayotganlarini nazoratga olaylik!
Alloh taolo barchamizni dayuslikdan asrab, hamiyat, rashk, qizg‘onish tuyg‘ularimizni mustahkam qilsin!
Nozimjon Hoshimjon tayyorladi
Ulamolar dinda ixtilof chiqarayotganlardan saqlanish uchun mazhab ahkomlarida mahkam turish, mutaassib g‘oyalarga berilmaslik zarurligini ta’kidlaydi va ixtilofchilarning jamiyatga buzg‘unchi ta’siridan saqlanishda quyidagilarni tavsiya qiladi:
– Ahli sunna val jamoa yo‘lidan yurish;
– Dinni o‘rganishda solih ajdodlar izidan borish;
– Tizimli va ishonchli manbalar asosida ilm o‘rganish;
– Ulamolarni hurmat qilish va ularga ergashish;
– Farzand tarbiyasiga alohida e’tibor qaratish;
– Turli toifa, firqa va guruhlarning chaqiriqlariga uchmaslik;
– Kishilar o‘rtasida ahil-inoqlik va do‘stlikni mustahkamlash;
– Din, Vatan va xalq foydasi uchun xizmat qilish;
– Ixtiloflardan chetda bo‘lish.
Tarixdan ma’lumki, qaysi xalq yoki jamiyatda ixtilof va o‘zaro nizolar avj olsa, u yerlarda katta fitnalar urchib, o‘lkalar zaiflashgan, oxir-oqibat muqarrar tanazzulga yo‘l tutgan. Aksincha, oshkora va maxfiy fitna va ixtiloflarga qarshi ilm, adolat va birdamlik bilan qarshi turgan yurtlar barqaror rivojlanib, dunyo hamjamiyatida o‘zining munosib o‘rnini egallagan.
Shu nuqtayi nazardan, musulmonlarimiz aqida, shariat va diniy amallarni bajarish masalalarida ulamolarimizga ergashishlari, jamoadan ajralmasligi, o‘zlarini buzg‘unchi toifalar ta’siriga tushib, diniy mavzularda nizo va tortishuv chiqarishdan tiyishlari, ixtilofli masalalarning yechimini jumhur ulamolarning Qur’on va sunnat, moturidiya aqidasi, to‘rt mo‘tabar fiqhiy mazhablar asosida yozilgan asarlardagi hujjat-dalillardan topishlari to‘g‘ri yechim hisoblanadi.
Mingbuloq tumani “Toptiq Aziz” jome masjidi
imom-xatibi Mirzohid Umirzoqov
Manba: @Softalimotlar