Journal of Hospital Infection nomli tibbiy jurnalda soqolni doim o‘tkir tig‘li asbob bilan qirib olishning zararlari haqida yangi tadqiqot xulosasi e’lon qilindi.
Unda aytilishicha, soqolni qirib olish yuzda ko‘rinar-ko‘rinmas jarohatlar paydo bo‘lishiga olib kelar ekan. Bunga sabab soqol orasidagi bakteriyalarning olingan tuk teshiklari orqali teri ostiga kirishidir.
Soqollilar va soqoli olinganlar ustida olib borilgan bu tajribaning ko‘rsatishicha, doim soqolni o‘sitirib yuradigan kishilar soqolini olib yuradiganlarga nisbatan bakteriya zarariga kamroq ro‘baro‘ bo‘lar ekanlar.
Ushbu rasmda soqol tuklari orasida tabiiy ravishda yashovchi bakteriya va viruslar ko‘k va sariq rangda berilgan. O‘tkir tig‘li ustara bilan soqolni olish esa ushbu viruslarning teri ostiga kirib olishiga, bu esa surunkali teri yaralari, toshmalar, husnbuzarlar va so‘gallarning ko‘payishiga olib kelishi mumkin ekan. Shu bois shifokorlar soqolni kamroq olishni, agar iloji bo‘lsa, soqolni olmay, qo‘yib yurishni maslahat bermoqdalar.
Tadqiqotchilar yana shunday xulosalarga ham kelishdiki, soqol kishining jozibali, hurmatli va viqorli ko‘rinishiga sabab bo‘lar ekan.
Shuningdek, “Neyshnl geografik” kanalida o‘tkazilgan tajribada soqol kishining ishonchliroq ko‘rinishiga ham sabab bo‘lishi aytilgan.
Ba’zilar o‘ylaganidek, soqol bakteriyalar uyasi emas.
Yuzini kun davomida bir necha marta yuvadigan odamning soqoli orasida zararli bakteriyalar bo‘lmaydi, qolaversa, yuz soqol sababli viruslar hujumidan himoyalangan holda bo‘ladi.
Biz musulmonlar kun davomida tahorat asnosida yuzimizni bir necha bor yuvamiz. Bu esa turli zararlardan himoyalanashimizga bois bo‘ladi.
Ha, aytgandek, soqol yuzni ultrabinafsha nurlar ta’siridan ham himoya qilib, teri saratonining oldini oladi.
Bundan tashqari soqol astma, allergiya kasalliklarining mikroblari og‘iz bo‘shlig‘iga tushib, o‘pkaga yetib borishining ham oldini oladi.
Qolaversa, qishning qahraton sovug‘ida soqol o‘ziga xos izolator vazifasini bajarib, yuz, jag‘ va og‘iz bo‘shlig‘ini sovuqda muzlashdan yoki sovuq urishidan himoyalanishiga sabab bo‘ladi.
Alloh taolo Qur’oni Karimda shunday marhamat qilgan:
وَمَا آتَاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَاكُمْ عَنْهُ فَانتَهُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ
“Payg‘ambar sizga nimani bersa, o‘shani olinglar va nimadan qaytarsa, o‘shandan qaytinglar. Allohdan qo‘rqinglar” (Hashr surasi, 7-oyat).
Alloh taolo bu oyati karimada biz bandalarini Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamga itoat qilishga, u zot alayhissalom bergan, tavsiya qilgan narsalarini olib, qaytarganlaridan qaytishimizni va bu borada O‘zidan qo‘rqishimizni amr qilmoqda.
Barchamizga yaxshi ma’lumki, soqol qo‘yish Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning doimiy sunnatlaridandir. Bizning hanafiy mazhabimizda soqol qo‘yish vojib amal hisoblanadi. U zot sollallohu alayhi vasallam biz ummatlarini soqol qo‘yishga buyurganlar.
Ibn Umar raziyallohu anhu rivoyat qiladilar: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam: «Mo‘ylabni qisqartirib, soqolni mo‘l qo‘yinglar!» — dedilar». Imom Buxoriy rivoyati.
Boshqa bir hadisda esa Nabiy sollallohu alayhi vasallam o‘nta narsa fitratdan (insonning tabiiy qiladigan ishlaridan) deb, shularning orasida soqol qo‘yib, mo‘ylabni qisqartirishni ham zikr qilganlar.
Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam bizga yaxshiligi, foydalari bor amallarni qilishimizni amr etib, yomonligi, zararlari bor narsalarni qilishimizdan qaytarganlar. Shuning o‘ziyoq u zotning haq Payg‘ambar ekanliklariga yaqqol dalildir.
Abduddoim Kahel maqolasi va internet ma’lumotlari asosida Nozimjon Hoshimjon tayyorladi
Vafot etishingiz bilan dastlab nomingiz odamlar yodidan ko‘tariladi. G‘assol kelsa: “Mayit qayerda” – deydi. Mansabingizni ham, nasabingizni ham va hatto ismingizni ham so‘ramaydi. Janozangizni o‘qishdan oldin Imom: “Marhumning yoshi nechchida edi?” – deydi. Mansabingiz ham, nasabingiz ham va hatto nomingiz ham zikr qilinmaydi. Keyin: “Tobutni ko‘taringlar!” – deyiladi. Bunda ham na mansabingiz, na nasabingiz va na nomingiz eslanadi. Hayotda tez unutilasiz, shunchaki xotiraga aylanasiz. Esingizdan chiqarmang, hamma narsa o‘tkinchi sizdan faqat yaxshilik qoladi xalos..!
Xulosa shuki, bugun sizu bizga ALLOH tomonidan umr berildi. Bugun yangi tong otdi. Siz uyg‘ondingiz, buning uchun ALLOHga hamd aytishni unutmang. Dunyoning qaysidir burchagida qanchadan-qancha odam bugun uyg‘onmadi.
Avvalo, yoningizda bo‘lishsa, ota-onangizning hollaridan xabar oling, yoningizda bo‘lishmasa telefon orqali avhol so‘rang. Har kuni ko‘chaga chiqishingizdan avval ALLOH nomini zikr qiling, hamd aytib, ota-onangizni duolarini oling. ALLOH kasbingizga molingizga rizqingizga, albatta, baraka beradi, inshaalloh. Agar bu olamdan o‘tgan bo‘lsalar haqlariga ko‘p-ko‘p duolar qiling. Shunda ham ularning haqlarini ado eta olmaysiz.
ALLOH bergan va berayotgan barcha ne’matlarni qadriga yetaylik!
Akbarshoh RASULOV