O‘tgan yili qozog‘istonliklarning haj safariga harajatlari 4200 AQSH dollarini tashkil etgan bo‘lsa, joriy yilda 3200 nafar ziyoratchilarning haj amallarini bajarish uchun 4800 AQSH dollarini to‘lashlariga to‘g‘ri kelmoqda.
Qozog‘iston bosh muftiysi Serikbay hoji Oraz Zakon.kz saytiga bergan intervyusida bu yilgi haj narxlarining oshishini izohlab berdi. Uning aytishicha, bo‘lajak hojilarga xizmat ko‘rsatadigan turkompaniyalar ularning har biridan o‘z xizmatlari uchun taxminan 50 ming tangadan olishadi.
“Turkompaniyalar uchta paket: Standart/ekonom, Komfort/luks va VIP paketlari bo‘yicha xizmatlarni taklif etishadi. Tanlangan paketga qarab, hajning narxi belgilanadi. Qolgan barcha harajatlar haj safariga borganlarning aviaqatnovlari, Saudiya Arabistonida ko‘rsatiladigan transport xizmatlari, zamonaviy, barcha qulayliklarga ega mehmonxonalarga joylashtirish, ovqatlanish, ziyoratgohlarga ekskursiya uyushtirish, haj amallarini bajarishga yordam berishlariga sarflanadi.
Avvallari Saudiya Arabistoni Standart/ekonom paketi borganlardan pul olmasdi, endi esa ulardan ham 300 AQSH dollaridan olmoqda. Oxirgi yillarda Nur-Sulton, Olma-Ota, Chimkent va Oqtov shaharlaridan Saudiya Arabistoniga to‘g‘ridan to‘g‘ri aviaqatnovlar yo‘lga qo‘yildi. Oldinlari fuqarolarimiz hajga Istanbul, Sharja, Dubay orqali borishar, bu ko‘p vaqt olar va asablanishlarga sabab bo‘lar edi.
Bizning ziyoratchilarimizga xizmat ko‘rsatadigan «Fly Nas» Saudiya aviakompaniyasi ularni olib ketish uchun bo‘sh uchib keladi. Bu ham narxga ta’sir qiladi”, - deydi bosh muftiy.
Uning bildirishicha, bundan tashqari, Saudiya Arabistonidagi transport xarajatlarining narxi uch marotabaga ko‘tarildi, shunga yarasha xizmat sifati ham oshdi.
“Qo‘shni mamlakat fuqarolari uchun haj safarlari arzon tushayapti, degan gaplarga xizmat ko‘rsatishning sifati nuqtayi nazaridan baho berish kerak. Qirg‘izistonlik ziyoratchilar 90-yillardan beri Saudiya xayriya jamg‘armalari hisobidan bepul mehmonxonalar bilan ta’minlanadi. Ammo ushbu mehmonxonalar Makkadagi al-Haram masjididan ancha uzoqda joylashgan. Bu esa ushbu masjidga ziyoratchilarning yetib kelishi uchun ancha qiyinchilik tug‘diradi. O‘zbekistondagi haj xarajatlari esa biznikidan unchalik katta farq qilmaydi”, - o‘z so‘zini yakunladi Serikbay hoji Oraz.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati
Uchrashuv avvalida yuqori martabali mehmon davlatimiz rahbariga Saudiya Arabistoni Podshohi Salmon Ol Saud hamda Valiahd, mamlakat Bosh vaziri Muhammad bin Salmon Ol Saudning salomi va samimiy tilaklarini yetkazdi. Shuningdek, vazir Prezidentimizga Podshohning ko‘p millatli O‘zbekiston xalqiga hadyasi – muqaddas Ka’ba yopinchig‘i –Kisvaning bir parchasini topshirdi.
Davlatimiz rahbari topshirig‘iga ko‘ra, Kisva parchasining ostida Saudiya Arabistoni Podshohi Salmon bin Abdulaziz bin Abdurrahmon Ol Saudning ko‘p millatli O‘zbekiston xalqiga sovg‘asi degan ma’nodagi izoh bo‘ladi.
– Ka’ba yopinchig‘i – Kisva parchasini Islom sivilizatsiyasi markaziga joylashtirish haqidagi Prezidentimizning topshirig‘i biz uchun tom ma’noda tarixiy va sharafli voqea bo‘ldi, – deydi Markaz direktori Firdavs Abduxoliqov. – Bu hadya Islom dinining ulug‘ allomalari yetishib chiqqan yurtimiz, xalqimiz va Prezidentimizga bo‘lgan yuksak hurmat va e’tiborning yorqin namunasidir. Biz shu kunning o‘zidayoq Markaz jamoasi ishtirokida o‘tkazilgan yig‘ilishda bu xushxabarni e’lon qildik. Markaz olimlari va ijodiy xodimlar bunday shukuhli xabarni mamnuniyat bilan qabul qilib, davlatimiz rahbarining bizga ko‘rsatayotgan yuksak e’tibori uchun tashakkur bildirdi. Hamkorlarimiz hurmatli Prezidentimiz orqali bizga yetib kelgan bunday tabarruk sovg‘a bilan bizni tabriklamoqda. Albatta, muqaddas Ka’ba yopinchig‘i – kisva parchasi Markazdagi eng qadrli eksponatlardan biri bo‘lib qoladi. Bunday bebaho hadya uchun hurmatli Prezidentimizga yana bir bor samimiy minnatdorlik bildiramiz.
Saudiya Arabistoni Podshohligi haj va umra vaziri O‘zbekiston Prezidenti tashabbusi bilan bunyod etilayotgan megaloyiha – O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markaziga ham tashrif buyurdi va Markaz tomonidan amalga oshirilayotgan loyihalar bilan tanishdi.
Mehmonlar O‘zbekiston Prezidentining tashabbusi va g‘oyasi asosida bunyod etilayotgan ushbu Markaz nafaqat yurtimiz, balki Markaziy Osiyo hamda butun Islom olamining eng jozibali va ibratli ma’naviy maskanlaridan biriga aylanishini alohida ta’kidlashdi.
– Taassurotlarim ajoyib! Prezident Shavkat Mirziyoyev tashabbusi bilan amalga oshirilayotgan O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi chin ma’noda o‘xshashi yo‘q loyiha. Bino va uning mahobati tahsinga sazovor. Uni yanada rivojlantirish uchun oz bo‘lsa-da, ko‘magimiz tegsa, mamnun bo‘lamiz. Islom sivilizatsiyasi markazi aynan shunday ko‘rinishda bo‘lishini tasavvur qilar edim. Uni o‘z ko‘zim bilan ko‘rgach, qoyil qoldim. Ulkan ish qilingani va buning ortida katta mehnat yotgani ko‘rinib turibdi, – dedi Tavfiq bin Favzon ar-Rabia.
Podshohlikning Haj va umra vazirligi hamda O‘zITSM o‘rtasidagi hamkorlikka bag‘ishlangan muzokaralarda O‘zbekistonda Haj va umraning tarixi, buguniga bag‘ishlangan hujjatli film yaratishga kelishib olindi. Filmda Islom dini diyorimizga yoyilishining ilk davridan boshlab yaqin o‘tmishgacha o‘zbekistonlik musulmonlarning Haj va Umra ziyoratini amalga oshirishida duch kelingan to‘siqlar, qiyinchiliklar va Yangi O‘zbekistonda bu boradagi keng imkoniyatlar ko‘rsatib beriladi. Bundan tashqari, filmda o‘zbekistonlik ziyoratchilar uchun yaratilayotgan qulay sharoitlar, O‘zbekiston va Saudiya Arabistoni o‘rtasidagi do‘stona munosabatlar ham aks ettiriladi.
Uchrashuv so‘ngida O‘zbekiston Prezidenti tashabbusi bilan Markaz tomonidan nashr etilgan Katta Langar Qur’onining faksimilesi va xattot Habibullo Solih ko‘chirgan Payg‘ambarimiz Muhammad alayhissalomning maktublaridan birining nusxasi mehmonlarga hadya qilindi.
Rustam JABBOROV,
O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi ilmiy kotibi.
O‘zA