Biz Islom ummatining[1] deyarli oxir zamon vakillaridanmiz. Biz shu ummatning bir bo‘lagi sifatida, biz uchun qayg‘urgan, buning uchun umrini bag‘ishlagan, joni chiqar holida ham ummatining ahvoli tashvishi bilan bo‘lgan Zotga jonimizni qo‘ying mayli, muhabbatimiz qanchalik?
Payg‘ambar alayhissalomni hammadan ortiq ko‘rishimizning boisi, Payg‘ambar alayhissalom butun payg‘ambarliklari davrida ummat qayg‘usi bilan yashadilar, ummatni haq yo‘lga boshladilar. Hatto jonlari chiqayotganda ham ummatlarini o‘yladilar.
Rivoyat qilinadiki, “Rasululloh sollallohu alayhi va sallam o‘lim onlarida Jabroil alayhissalomdan: “Mendan so‘ng ummatimning ahvoli nima bo‘ladi?” deb so‘radilar. Shunda Alloh taolo Jabroil alayhissalomga vahiy etdi: Habibimga xushxabar ber, ummati ichida uni uyaltirmayman. Hashr kunida u qabrdan eng oldin chiqadiganlardan bo‘ladi va Mahshargohda to‘planganlarning sayyidi qilinadi. To uning ummati kirmagunicha boshqa ummatlarga jannatga kirish haromdir”.
“Ana endi ko‘zim quvonchga to‘ldi”, dedilar Rasululloh sollallohu alayhi va sallam” (Imom Tabaroniy rivoyati).
Kunlarning birida Rasululloh sollallohu alayhi vasallam yig‘ladilar. Buni ko‘rgan sahobalar: “Yo Rasululloh! Sizni nima yig‘latdi?”, deb so‘rashdi. U zot esa: “Birodarlarimni sog‘indim!”, deb javob berdilar. Sahobalar: “Bizlar birodarlaringiz emasmizmi, yo Rasululloh?”, deyishdi. Shunda u zot alayhissalom: “Yo‘q. Sizlar as'hoblarimsiz. Birodarlarim mendan keyin keladilar, meni ko‘rmasdan turib menga imon keltiradilar!”, dedilar.
Mana shuning uchun ham Alloh elchisini sevish komil imon ramziga aylandi. Anas ibn Molik roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: Rasululloh sollallohu alayhi va sallam:
لآ يُؤْمِنُ أحدُكم حتّي أحبَّ إليه مِن والده و ولدِه و الناس أجمعين
«Men unga ota-onasidan, farzandidan va odamlarning barchasidan suyukli bo‘lmagunimcha u komil mo‘min bo‘la olmaysiz», deganlar” (Imom Muslim rivoyati).
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamni yaxshi ko‘rishda sahobalarga teng keladigani yo‘q edi. Bular ichida esa Abu Bakr roziyallohu anhuning oldiga hech kim tusha olmasdi[2].
Makka fathi kuni Abu Bakr Siddiq roziyallohu anhuning otalari Abu Quhofa musulmon bo‘ldi. Ko‘zi ojiz bo‘lib qolgan bu qariyaning musulmon bo‘lishi ancha kechikkan edi. Abu Bakr Siddiq otalari Islomga kirganini aytib, bay’at qildirish uchun u kishini Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning huzurlariga olib bordilar. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Ey Abu Bakr! Keksa otangizni uyda qoldirsangiz bo‘lar edi. Oldilariga o‘zimiz borardik», dedilar. Shunda Abu Bakr Siddiq: «Ey Allohning Rasuli, bunga siz haqliroqsiz», dedilar. O‘sha kunlarda Abu Bakr ko‘p yig‘ladilar. Shunda odamlar: «Eng xursand bo‘ladigan kunda ham yig‘laysizmi? Axir otangiz musulmon bo‘lib, do‘zaxdan najot topdi-ku?» deyishdi.
Abu Bakrning javoblariga e’tibor bering.
«Hozir otam Nabiy sollallohu alayhi vasallamga bay’at qilganidan ko‘ra Abu Tolib bay’at qilsa, ko‘proq xursand bo‘lar edim. Chunki bundan Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ko‘proq xursand bo‘lardilar» (Imom Ahmad va Tabaroniy rivoyati).
Bu zotlar o‘z xursadchiligidan Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning xursandchiligini ustun qo‘yganlar. Shuning uchun bu ummatning ustuni bo‘lishgan.
Biz nima qilmog‘imiz kerak?
Buning uchun axloqimizni Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning axloqlari kabi xulqlantirishimiz, hayotimiz, turmush tarzimiz, oilamizga U Zot sollallohu alayhi va sallamning sunnatlarini joriy qilishimiz va Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning o‘gitlari asosida umr o‘tkazishimiz kerak. Bularni o‘rganish uchun Rasululloh sollallohu alayhi va sallamni tanishimiz zarur. Ko‘rishmaganmiz-ku, deyishimiz mumkin. U Zotni tanishimiz siyratlari, hayot yo‘llari va shamoillarini o‘qib, o‘rganish orqali bo‘ladi. Yana salavotlarni ko‘paytirish ham muhabbatning belgilaridan.
Vaqtni qo‘ldan boy bermang! Siz ilm olish yoki yetkazish uchun ilk qadamni tashlang, baraka Allohdan!
Allohumma solli a’laa sayyidinaa Muhammad va a’laa aali sayyidinaa Muhammad!
Nodirbek NISHONOV,
Farg‘ona shahar “Muhammad avliyo” masjid imom-noibi
Manba: Fargonaziyo
Biror kishi bilan tortishib qolib, u bilan aloqani uzib yubormoqchi bo‘lsangiz Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning “U ikkisining eng yaxshisi “Salom” bilan gaplashishni boshlab yuborganidir”[1] degan so‘zlarini yodga oling.
Husayn roziyallohu anhu bilan u kishining ota bir ukasi Muhammad ibnul Hanafiyning orasidagi munosabatlarga dars ketadi. Bo‘lib o‘tgan ishga ikki kun o‘tmay Ibnul Hanafiy Husayn roziyallohu anhuga maktub yuboradi. Maktubda shunday deb yozilgan edi: “Bizning otamiz bir. Bu borada birortamiz boshqamizga faxrlanmaymiz. Ammo sizning onangiz Fotima roziyallohu anhodir, sizning onangiz qayoqda-yu, mening onam qayoqda. Sizni Rasulullohning o‘zlari katta qilgan va tarbiyalaganlar, men esa bundayin buyuk martabadan ancha pastdaman. Ushbu maktubim sizga yetib borishi bilan darhol men tomonga shoshiling va orani isloh qiling. Chunki Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “U ikkisining eng yaxshisi “Salom” bilan gaplashishni boshlab yuborganidir”, deganlar. Siz mendan yaxshiroqsiz. Aytadigan gapim shu”.
Birodarini ustun qo‘yishning ulkan ko‘rinishiga e’tibor bering. Ibnul Hanafiyning Husayn roziyallohu anhudan avval bu savobga erishishi mumkin edi. Lekin u kishi birodari Husayn roziyallohu anhuni o‘zidan ustun ko‘rdi. Husayn roziyallohu anhuning u kishidan ko‘ra yaxshiroq ekanini eslatdi, bu ishi esa u zotning o‘rtani isloh qilishga bo‘lgan g‘ayrati va himmatini qo‘zg‘ash uchun edi. Chunki yaxshilar doim yaxshilik sari intiladilar.
Va’da qilingan ajr jannat bo‘lsa, boshqalarni o‘zidan ustun qo‘yish odamlar orasida juda kam uchraydi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning sahobalari dushmanga qarshi jang bobida musobaqalashar edi, hatto ota-bolalar o‘rtasida ham shu kabi holat kuzatilardi. Masalan, ota-bolaning har ikkisi birvarakayiga jangga borish imkoni bo‘lmasa qur’a tashlashardi, qur’a bolaga chiqsa, otasi unga: “Men chiqay, bolam, sen qolaver, axir otangman-ku. Meni o‘zingdan ustun qo‘y”, der edi, bunga javob berar ekan o‘g‘ilning ko‘zlari yoshga to‘lib: “Otajon, uning mukofoti jannat-da... Agarda jannatdan boshqa narsa bo‘lganida ham, Xudo haqqi, sizni o‘tkazib yuborardim”, derdi.
Shubhasiz, siz ham barcha musulmonlarning jannatga kirishlarini orzu qilasiz. Biroq jannat musobaqasi kuchayib ketganida, u faqatgina eng g‘ayratli va unga eng ishtiyoqmandlargagina nasib etadi. Odamlarga yaxshilikni ilining, faqat o‘zingizni o‘ylayvermang!
Shoir Abul A’lo Ma’arriy bunday satrlarni yozgan ekan:
Abadiy qolmoq imkoni bo‘lsa gar so‘qqabosh holim,
Boqiy qolish istagin suymadim yolg‘iz o‘zim.
Menga ham, yerimga ham yog‘masin yomg‘ir,
Modomiki qamrab olmas ekan butun qavmim.
Xudbinlik (egoizm) sizning ustingizdan hukmronlik qilishiga hech ham imkon bermang! Doimo Alloh taolodan barcha musulmonlarga yaxshilik va xayr-baraka so‘rab duo qiling va shu jumlalarni ham ayting: “Ey Yaratgan Zot! Mening duolarim orasiga barcha musulmonlarni ham qo‘shib qo‘y”.
Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.
[1] Imom Buxoriy rivoyati.