Sayt test holatida ishlamoqda!
15 Mart, 2025   |   15 Ramazon, 1446

Toshkent shahri
Tong
05:17
Quyosh
06:35
Peshin
12:37
Asr
16:43
Shom
18:33
Xufton
19:45
Bismillah
15 Mart, 2025, 15 Ramazon, 1446

Islomda ayolning qadrini ko‘rsatuvchi omillar

10.07.2019   3616   2 min.
Islomda ayolning qadrini ko‘rsatuvchi omillar

 

Qur’oni Karimda “Niso” (“Ayollar”) degan sura bor.

 

*****

Ayol kishining iltimosi tufayli bir sura nozil bo‘ldi. Bu Mujodala surasidir.

 

*****

Oisha onamizning pokliklarini ta’kidlab oyatlar nozil bo‘ldi.

 

*****

Agar erkak ikkita xotinga uylanib, ularning orasida adolat qilmasa, qiyomat kuni yarmi shol holda tiriladi.

 

*****

Agar er xotiniga belgilangan mahrni bermasa, u zaifaning molini o‘zlashtirgan o‘g‘ri hisoblanadi.

 

*****

Agar er xotinini taloq qilsa ham, unga bergan mahrni qaytarib olishga haqqi yo‘q.

 

*****

Agar erkak opa-singlisi, buvisi, ayoli va qizlarining merosdagi ulushini tortib olsa, Alloh taoloning belgilab qo‘ygan chegarasidan oshib o‘tgan bo‘ladi. Kim shunday qilsa, o‘ziga ko‘p zulm qilgan bo‘ladi.

 

*****

Agar er ayolini ursa yoki xo‘rlasa, pastkash kimsa, agar ikrom qilsa, oliyjanob kishi hisoblanadi.

 

*****

Agar er ayolini yomon ko‘rsa ham sabr qilsin, Alloh taolo o‘sha ayolda ko‘p yaxshiliklarni paydo qiladi.

 

*****

Agar er ayoli bilan ajrashsa ham o‘rtadagi nikoh, birga yashaganlik e’tiboridan uni haqorat qilmasin, g‘iybat qilmasin, odamlarga yomonlamasin.

 

*****

Agar er ayoli bilan ajrashsa ham undan ko‘rgan farzandlariga nafaqasini berish majburiyatida qolaveradi. Bu nafaqa otaning zimmasidan hech qachon soqit bo‘lmaydi.

 

*****

Agar ayolning shaxsiy mulki bo‘lsa, u shu mulkini o‘zi istagandek tasarruf qilish haqqiga ega. Er bu mulkni tortib olishga aslo haqli emas.

 

*****

Er ayolining taomi, ichimligi, libosi, uyi, ta’limi va dori-darmonlariga mas’uldir.

 

*****

Ayolini himoya qila turib vafot etgan erga shahidlik hukmi beriladi.

 

*****

Kishi oxiratda jannatga kirishi uchun otasi bilan birga onasini rozi qilishi kerak.

 

*****

Qizlarini, singillarini tarbiya qilib, odobli, iffatli o‘stirgan otaga va akaga jannatga kirish va do‘zaxdan qutulib qolish imkoni berildi.

 

*****

Islom dini ayol kishiga ana shunday haqlarni berdi va uning qadrini ko‘tarib qo‘ydi.

 

Nozimjon Hoshimjon tarjimasi

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Alloh bergan ne’matlariga javob bunday bo‘lmaydi

14.03.2025   2110   3 min.
Alloh bergan ne’matlariga javob bunday bo‘lmaydi

Alloh taolo sizga ato etgan ne’matlarini ich-ichingizdan e’tirof eting. Alloh taoloning ne’matlarini tilga chiqarish orqali unga shukr qiling. Bu Zuho surasining 11-oyatida o‘z tasdig‘ini topgan: «Parvardigoringizning (sizga ato etgan barcha) ne’mati haqida esa (odamlarga) so‘zlang!».

Allohga bo‘lgan muhabbatingizni yangilab turing! Bu ne’matlarni ato etgan Zot xush ko‘rmagan yo‘llarga sarflamang. Tilingizga Allohning zikrini, a’zolaringizga esa toatlarini joriy qiling. Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Kim shu “Allohumma maa asbaha biy min ne’matin fa minka vahdak, laa shariyka lak, fa lakal hamdu va lakash shukr” degan duoni tong otgan paytda aytsa, shu kunning shukrini ado etibdi. Kechda ham shuni aytib duo qilsa, o‘sha kechning shukrini ado etibdi”, deya ko‘p bora takrorlaganlar. Ushbu ne’matlarni Allohga ma’siyat bo‘ladigan yo‘lda ishlatmang.

Ibn Munkadir bir qizning boshini aylantirib turgan yigitning oldidan o‘ta turib: “Ey o‘g‘lim, Alloh senga bergan ne’matlariga javob bunday bo‘lmaydi?” – dedilar.

Alloh taolo sizga sog‘ligu yoshlik ne’matini berib, sizni shu ne’mat bilan siylasa-yu, siz U Zotga ma’siyat, gunoh bilan javob qaytarasizmi?! Bir o‘ylab ko‘rgin-chi, siz haqiqiy shukr qiluvchi bandamisiz?! Siz Allohga muhabbat qo‘yguvchimisiz?! Siz Allohning ne’matlarini e’tirof etguvchimisiz?! Shukrning ta’siri sizning qalbingiz va a’zolaringizda aks etadimi? Yana muomalangiz hamda xulq-atvoringizda namoyon bo‘ladimi?!

Imom Mubarrad aytadilar:

Ne’matga shukr etsam, bu ham bir ne’mat,
Shukrga shukrona vojibdir asli.
Hech kimsa topmagay o‘zicha, albat,
Yetgan shukrona ham Allohning fazli.

Bu to‘rtlikning ma’nosi quyidagicha: Alloh taoloni maqtash faqat O‘zining tavfiqi orqaligina bo‘ladi. Sizni O‘ziga shukr qilishdek ishga muvaffaq aylagani uchun ham Alloh taologa maqtov yo‘llashingiz zarur.  Birinchi hamd uchun hamd aytish vojib bo‘lganidek, ikkinchisi uchun  ham hamd aytish lozim bo‘ladi. Bu esa nihoyasiz davom etaveradi.

Abul Atohiya juda chiroyli bir gap aytgan ekanlar:

Shukring ziyoda bo‘lmasa har ne’mati birla,
O‘zingni aslo shokirlardan deb bilma!

Alloh taolo Ibrohim surasining 7-oyatida aytadi: «...Qasamki, agar sizlar (bergan ne’matlarimga) shukr qilsangiz, albatta, (ularni yanada) ziyoda qilurman...».

Ulug‘lardan biri: “Qalblar tabiatan kim unga yaxshilik qilsa, o‘shani yaxshi ko‘radigan qilib yaratilgan. Allohnigina muhsin ekanini bilgan kishi naqadar ajablanarli, nima sababdan u o‘shal Zot tarafiga butun vujudi bilan intilmaydi?!”.

Umar ibn Abdulaziz rahimahulloh duolarida bunday der edilar: “Robbim! Men Sening ne’matlaringni kufrga almashtirib qo‘yishim, ne’matlaringni tanigach, unga nonko‘rlik qilishim yoki ularni unutib, maqtamay qo‘yishimdan panoh so‘rayman”.


Hasson Shamsiy Poshoning “Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.