Shu kunlarda ijtimoiy tarmoqlarda O‘zbekiston musulmonlari idorasi fatvosiga asosan Buxoro viloyati Kogon tumanidagi “Bahouddin Naqshband” ziyoratgohidan eski daraxt bo‘laklarini olib boshqa joyga qo‘yilganiga nisbatan turli fikr-mulohazalar bildirilmoqda.
2019 yil 7 may kunidagi O‘zbekiston musulmonlari idorasi xatida keltirilgan “Daraxt va tosh kabilarni muqaddas deb bilishning shirkligi to‘g‘risida”gi fatvosiga asosan ushbu qurigan daraxt qoldiqlari ziyoratgoh hududidan olib qo‘yildi. Ba’zi insonlarning bilimsizligi sabab, ulkan gunoh ishga sabab bo‘layotgan eski, qurigan daraxt boshqa joyga olib qo‘yilganiga juda ko‘p ijobiy munosabatlar bildirildi. Lekin ayrim toifa kishilar to‘g‘ri maqsadda qilingan bu ishni noto‘g‘ri, deb yoyishga intilmoqdalar.
“Bahouddin Naqshband” ziyoratgohidagi qurigan daraxtni ayrim kishilar muqaddas sanab, tavof, duo va ibodat markaziga aylantirib, undan hojatlarini so‘rash kabi shirk amallar avj olgani sababli Diniy idora uni majmua maydonidan boshqa joyga olish haqida fatvo bergan. Zero, xalqimizda “Qurigan daraxt xosiyat keltirmaydi!”, dergan o‘lmas naql ham bor.
Biroq, ijtimoiy tarmoqlardagi ayrim manbalar iddao qilayotganidek, O‘zbekiston musulmonlari idorasining Buxoro viloyati vakilligiga yuborilgan xatda eski daraxt qoldiqlarini yoqib yuborish kabi keskin harakatlarga undalmagan. Balki uni odamlar gavjum bo‘ladigan masjid yaqinidan, ziyoratgoh hududidan olib tashlash qayd etilgan. Shuningdek, ayrim noxolis manbalarda bo‘rttirib ko‘rsatilayotgandek, “ushbu tut daraxtining olib qo‘yilishi boshqa din vakillarining osori-atiqalarini ham yo‘q qilishga yetaklaydi”, degan mazmundagi gij-gijlovchi gaplar mutlaqo asossizdir. Islom doimo diniy bag‘rikenglik tamoyillarini qo‘llab-quvvatlaydi, o‘zga din vakillariga hurmatda bo‘ladi.
Yana bir muhim jihat, yurtimizda ziyorat turizmi rivojlanishi natijasida, musulmon mamlakatlaridan ham tashrif buyuruvchilar ko‘paydi. Ayniqsa, Bahouddin Naqshband ziyoratgohiga Hindiston, Pokiston, Turkiya, Malayziya va Indoneziya kabi davlatlardan bir necha minglab tariqat namoyondalari ham kelmoqda. Ushbu ziyoratgohdagi daraxtning atrofini aylanib, undan madad so‘rayotgan fuqarolarimizni chet-ellik mehmonlar kuzatib, qattiq taajjubga tushishmoqda. Bunday holat musulmon sayyohlarda diyorimiz haqida bid’at-xurofotlar avj olgan joylar ekan, degan noto‘g‘ri tasavvur shakllanishiga sabab bo‘lmoqda.
Xorijlik ziyoli sayyohlarning “Nahotki Imom Buxoriy, Imom Termiziy kabi ulug‘ allomalarning vorislari mana shunday gunoh ishlarga qo‘l ursa?”, degan mazmundagi fikrlarga ham guvoh bo‘lingan.
Qayd etish lozimki, yaxshi va to‘g‘ri maqsadda qilingan xayrli ishlarga ijtimoiy tarmoqlarda siyosiy tus berib, davlat va din munosabatlariga salbiy ta’sir etishga urinish yomon niyatli kimsalarning dushmanlik ishidir. Diniy idora O‘zbekiston Respublikasi huquqiy-demokratik davlat ekanini to‘la anglagan holda, ayrim noxolis manbalarning vaziyatni noto‘g‘ri talqin qilish yo‘lidagi xatti-harakatlarini mutlaqo asossiz, jamiyatda diniy omil sababidan fitna chiqarish va yurt tinchligiga rahna solish ekanini ta’kidlaydi.
Shuning barobarida ijtimoiy tarmoq yurituvchilariga Alloh taboraka va taolodan rushdu hidoyat tilab, har qanday savobli ishda yaqindan hamkorlik qilishdan mamnun ekanimizni bildiramiz.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati
Ikkita bir-biriga o‘xshash oyat, lekin Alloh taolo ularni ikki xil xulosa bilan yakunlagan:
وَإِن تَعُدُّوا نِعْمَتَ اللَّهِ لَا تُحْصُوهَا إِنَّ الْإِنسَانَ لَظَلُومٌ كَفَّارٌ (34)
"Va agar Allohning ne’matlarini sanashga urinsangiz, ularni sanab tugata olmaysiz. Albatta, inson zulmkor va noshukrdir" (Ibrohim surasi, 34-oyat).
وَإِن تَعُدُّوا نِعْمَةَ اللَّهِ لَا تُحْصُوهَا إِنَّ اللَّهَ لَغَفُورٌ رَّحِيمٌ (18)
"Va agar Allohning ne’matlarini sanashga urinsangiz, ularni sanab tugata olmaysiz. Albatta, Alloh mag‘firatli va marhamatlidir" (Nahl surasi, 18-oyat).
Birinchi oyatda: Insonning Allohga munosabati bilan tugatilgan!
Ikkinchi oyatda: Allohning bandaga munosabati bilan tugatilgan!
Alloh taolo naqadar buyuk Zot! Inson esa naqadar ojiz va nodon mavjudot.
Homidjon domla ISHMATBЕKOV