Barchamiz yaxshi bilamizki, Qadr kechasi yilning eng ulug‘ kechasidir. Bu kecha eng ulug‘ oy ichiga yashirilgan. U kechada qilingan ibodatlar, duolar, zikrlar Qadr kechasi mavjud bo‘lmagan boshqa ming oydan yaxshiroqdir. Bu haqida Qur’onda ochiq aytib qo‘yilgan. Alloh taolo shunday marhamat qiladi:
لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِّنْ أَلْفِ شَهْرٍ
“Laylatul Qadr ming oydin yaxshiroqdir” (Qadr surasi, 3-oyat).
Qur’on nozil bo‘lgan bu kechada duolar ijobat bo‘ladi, amallarning savobi juda ulug‘ bo‘ladi. Bu kechada qilinadigan duo haqida hadisi shariflarda kelgan.
عن عائِشةَ رَضِيَ اللهُ عنها قالت: قلتُ: يا رسولَ اللهِ، أرأيتَ إنْ عَلِمْتُ أيُّ ليلةٍ ليلةُ القَدرِ، ما أقولُ فيها؟ قال: قُولي: اللَّهُمَّ، إنِكَّ عَفُوٌّ تُحِبُّ العَفوَ فاعْفُ عَنِّي
Oisha roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi, u kishi aytdilar: «Ey Rasululloh, agar Qadr kechasi qaysi kecha ekanini bilsam (ya’ni, qadr kechasini topishga muvaffaq bo‘lsam), unda nima deb duo qilay?» dedim. U zot: «Allohumma innaka Afuvvun tuhibbul afva fa’fu ’anniy» deb ayt!» dedilar». Imom Ahmad, Termiziy, Ibn Moja, Nasoiy, Hokim, Bayhaqiy rivoyat qilishgan.
Duoning ma’nosi: «Yo Alloh, albatta, Sen Afuvvsan (gunohlarni kechiruvchi, afv qiluvchisan), kechirishni yaxshi ko‘rasan, meni afv qilgin, kechirgin».
Ulug‘ kechada Oisha onamizga tavsiya qilinayotgan duoni ko‘ryapsizmi?
Oisha onamiz barcha onalarimiz ichida eng yoshi bo‘lganlar.
Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam ayollari ichidan faqat u kishiga bokira hollarida uylanganlar.
Onamizga bo‘hton qilishganda Alloh taoloning O‘zi oyatlar nozil qilib, onamizning pokliklarini e’lon qilgan. Bu oyatlar qiyomatga qadar tilovat qilinadi.
Nabiy sollallohu alayhi vasallam umrlari oxirida betob bo‘lganlarida Oisha onamizning uylarida qolishga boshqa onalarimizdan ruxsat olganlar.
Sevikli Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning qabrlari ham Oisha onamiz roziyallohu anhoning hujralarida bo‘ldi.
Odamlar Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan kimni ko‘proq yaxshi ko‘rishlari haqida so‘rashganida u zot alayhissalom “Oishani” deganlar. “Erkaklardanchi?” deyishganda, “Uning otasini” deb javob berganlar.
Mana shu aytilganlar onamizning fazilatlari naqadar ulug‘ligini ko‘rsatadi. Mana shunday maqomdagi kishiga Qadr kechasida Alloh taolodan afv, kechirim so‘rash buyurilmoqda.
Endi biz ko‘zimizni kattaroq ochaylik! Qadr kechasini g‘animat bilib, bu kechada ko‘proq ibodat qilishga, Robbimizdan ko‘proq mag‘firat so‘rashga harakat qilaylik! Zero, har bir inson xatokordir. Xato qiluvchilarning yaxshisi esa tavba qiluvchilardir.
Alloh taolo bizga rahm qilsin! Gunohlarimizni kechirsin! Qadr kechasida ixlos bilan ibodat qilib, gunohlarimiz kechirilishini nasib etsin!
Nozimjon Iminjonov tayyorladi
Yig‘ilishda Kengash a’zolari, Ishchi guruh rahbarlari va yetakchi olimlar – O‘zRFA vitse-prezidenti, Abu Rayhon Beruniy nomidagi Sharqshunoslik instituti direktori, professor Bahrom Abduhalimov, tarix fanlari doktori, professor Jannat Ismoilova, O‘zbekiston tasviriy san’ati akademigi Akbar Hakimov hamda markaz rahbariyati va xodimlari ishtirok etdi.
Yig‘ilishda markaz ekspozitsiyasining 6 asosiy yo‘nalishi bo‘yicha amalga oshirilayotgan ishlar muhokama qilindi. Jumladan:
Shu bilan birga, xorijiy muzeylarda saqlanayotgan va O‘zbekistonga daxldor bo‘lgan 350 ga yaqin eksponat ko‘rib chiqildi va ularni tanlab olish ishlari boshlab yuborildi.
Markaz rahbari Firdavs Abduxoliqov o‘z chiqishida bunday ta’kidladi:
— Hurmatli Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev tashabbusi bilan barpo etilayotgan ushbu markaz ekspozitsiyasini boyitish maqsadida xorij muzeylari va kutubxonalarida saqlanayotgan yurtimizga oid artefaktlarni olib kelish bo‘yicha ishlar olib borilmoqda. Bir qator eksponatlar markazning ochilish marosimiga tayyor holatda bo‘ladi. Shuningdek, respublikadagi muzeylar ham 20 tadan eng noyob eksponat taqdim etishi rejalashtirilgan.
Yig‘ilishda "Islomdan avvalgi davr" ekspozitsiyasi bo‘yicha olib borilayotgan ishlar haqida ekspozitsiya koordinatori Anvar Matniyazov ma’lumot berdi:
— Bu ekspozitsiyaga vaqt devori orqali kiriladi. U 6 ta sektordan iborat bo‘lib, Baqtriyadan boshlanadi. Turkiyalik dizaynerlar bilan hamkorlikda ish olib borilyapti. Mulyajlar, faksimilelar va qo‘lyozmalar bo‘yicha kelishuvlarga erishilgan. Shuningdek, yurtimizdagi 60 ta tarixiy qal’a o‘lchamlari to‘planib, sistemalashtirildi.
Qadimgi Xorazm, So‘g‘d, Choch sivilizatsiyalariga oid tasviriy san’at, haykalchalar, tangalar va uy-ro‘zg‘or buyumlari xalqaro ko‘rgazmada namoyish etilishi rejalashtirilmoqda.
Vaqt devori kompozitsiyasida sharq miniatyuralari ham taqdim qilindi. Bu kompozitsiya turli davrlardagi siyosiy va ijtimoiy voqealarni badiiy tasvirlar orqali namoyon etadi:
O‘zbekiston xalq rassomi Bahodir Jalolov rahbarligidagi ijodiy guruh ushbu yo‘nalishda faoliyat yuritmoqda.
Yig‘ilish yakunida O‘zbekiston Kinematografiya agentligi tomonidan tayyorlangan olimlar hayoti va merosiga bag‘ishlangan videoroliklar namoyish etildi. Ilmiy kengash a’zolari ushbu videomateriallar mazmunan va vizual jihatdan zamonaviy talablarga mos bo‘lishi zarurligini ta’kidlashdi.
cisc.uz