Sayt test holatida ishlamoqda!
23 Aprel, 2025   |   25 Shavvol, 1446

Toshkent shahri
Tong
04:05
Quyosh
05:32
Peshin
12:26
Asr
17:11
Shom
19:15
Xufton
20:35
Bismillah
23 Aprel, 2025, 25 Shavvol, 1446

Ramazon oyida Payg‘ambarimizning amallari qanday bo‘lgan ?

29.05.2019   39581   4 min.
Ramazon oyida Payg‘ambarimizning amallari qanday bo‘lgan ?

Tanlovga! 

Har qanday musulmon borki, Payg‘ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi vasallamning siyratlariga ergashishga va unga to‘liq amal qilishga urinadi. Chunki, Alloh taolo o‘z oyati karimasida u zotni maqtab shunday deydi: 

لَّقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِّمَن كَانَ يَرْجُو اللَّهَ وَالْيَوْمَ الْآخِرَ وَذَكَرَ اللَّهَ كَثِيرًا

Batahqiq, sizlar uchun–Allohdan va oxirat kunidan umidvor bo‘lganlar uchun va Allohni ko‘p zikr qilganlar uchun Rasulullohda go‘zal o‘rnak bor edi. (Ahzob surasi 21-oyat).

Biz siz azizlarga Rosululloh sollallohu alayhi vasallam Ramazon oyini qanday o‘tkazganliklarini qisqacha keltirib o‘tmoqni niyat qildik.

Xo‘p, bu oyda Payg‘ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi vasallam qanday amallar bilan mashg‘ul bo‘lganlar?

Quyida sizga u zotning bu oyda qilgan amallarning ba’zilarini keltirib o‘tamiz:  

- Saharlikni ohirgi vaqtigacha kechiktirar, iftorlikni tezlashtirar edilar. Sahobalarni ham shunday qilishga buyurar edilar. Ya’ni iftorlikni Quyosh botishi bilan qilar edilar.  Lekin ba’zi musulmonlarda iftorlikni shom namozidan keyin hatto, hufton namozigacha kechiktirib xatoga yo‘l qo‘yadilar. Huddi shuningdek, Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam sahobalarni saharlik qilishga undar edilar.

   - Quyomul Layl ( tungi namoz)ni ko‘paytirar edilar.

   - Qur’on qiroat qilishni ziyoda qilar edilar. Har Ramazon oyida Qur’oni Karimni Jabroil alayhissalomga bir marotaba o‘qib berar edilar.

   - Alloh yo‘lida ko‘plab Xayr-ehson qilar edilar. Vaholanki, Rosululloh sollallohu alayhi vasallam insonlarning eng saxiysi edilar. Lekin u zotning saxiyliklari bu oyda yana ham ziyoda bo‘lar edi.

   - Fitr sadaqasini iyd namoziga chiqishdan oldin berar va sahobalarni ham shunga buyurar edilar.

عَن ابْنِ عُمَرَ رضي الله عنهما قَالَ: "فَرَضَ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ زَكَاةَ الْفِطْرِ مِنْ رَمَضَانَ صَاعًا مِنْ تَمْرٍ، أَوْ صَاعًا مِنْ شَعِيرٍ عَلَى الْعَبْدِ وَالْحُرِّ، وَالذَّكَرِ وَالْأُنْثَى، وَالصَّغِيرِ وَالْكَبِيرِ مِنَ الْمُسْلِمِينَ". رَوَاهُ البخاري

Ibn Umar roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Rosululloh sollallohu alayhi vasallam fitr sadaqasini qulga ham, hur insonga ham, erkak-ayol, katta-kichik musulmonlarga bir so hurmo va arpadan berishni  farz qildilar”.( Imom Buxoriy rivoyati).

   - oxirgi o‘n kunlikni ko‘proq ibodat bilan o‘tkazar edilar. 

عَنْ عَائِشَةَ رَضِيَ اللهُ عَنْهَا قَالَتْ: "كَانَ رَسُولُ اللهِ ﷺ إِذَا دَخَلَ العَشْرُ أَحْيَى اللَّيْلَ، وَأَيْقَظَ أَهْلَهُ، وَشَدَّ المِئْزَرَ"  

Oyisha roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Ramazonning ohirgi o‘n kunligi kirganda kechalarni bedor o‘tkazar, ahllarini ham uyg‘otar va izorlarini shimarar edilar”. (Imom Muslim rivoyati).

 Ba’zilar hadisdagi «izorlarini shimarar edilar » degan gapni, ibodatga ko‘proq vaqt bo‘lishi uchun ayollaridan tiyilar edilar deb tafsir qilishgan. Ba’zilar esa ibodatga qattiq kirishganlaridan kinoya tarzda keltirilyapti deganlar.

   - Oxirgi o‘n kunligida e’tikof o‘tirar edilar. Bu payt ayollardan va barcha ishlardan uzoqlashib, vaqtlarini zikr, tavba va ibodatlar bilan o‘tkazar edilar.

 Alloh taolo barchamizni Rosululloh sollallohu alayhi vasallamning siyratlariga mukammal tarzda ergashuvchi va qiyomatda shafoatlariga sazovor bo‘luvchi bandalardan qilsin.

 

Internet ma’lumotlari asosida tayyorlandi.

Toshkent Islom instituti 2- kurs talabasi

Muhammad Ali Muhyiddin.

Ramazon-2019
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Tijoratni Alloh bilan qilgan inson

23.04.2025   720   4 min.
Tijoratni Alloh bilan qilgan inson

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

 

Bu insonni Misrda hamma taniydi, u shunchalik boyki, sepgan atirini hidiga oshiq bo‘lmay iloji yo‘q. Yonimizdan o‘tsa atir hidi boshqalarga ham o‘rnashib qolarli edi.

E’tikofda o‘tirgan vaqtimiz, o‘sha inson yonimga kelib, "Sizga savolim bor", dedi.

Men ham bajonidil savol javobga tayyorligimni aytdim, ancha suhbatlashdik.

Keyin u insonga o‘zimni qiziqtirgan bir ikki savollarimni berdim:

E’tikofda necha kun bo‘lasiz, ya’ni sizni ishingiz juda ko‘p, ishlaringiz bois kirib chiqib turasizmi?

Yo‘q, o‘n kun o‘tiraman.

Ha, demak telefon orqali boshqaruv qilsangiz bo‘lar ekan-da, sababi biz bilishimiz-cha sizda katta bizneslar va ularni boshqarish bor.

U odam esa bir past sukut qilgach, yig‘lab yubordi.. Masjidga telefonsiz kelganman…

Noo‘rin savol berganimdan xijolat bo‘lib, uzr so‘radim, shunda qarshimdagi inson o‘z o‘tmishidagi voqeani bayon qildi.

Bundan bir necha yil oldin, 3-4 kishi sherikchilikda, ya’ni ulardan pul olib bir ish boshlagandim, kutilmaganda ishimiz o‘xshamay, inqirozga uchradi.

Keyin qo‘l telefonimga ertalab soat 8:00 da mahkamaga borib, 8000 misr funtini to‘lashim kerakligini, yo‘qsa qamalishim haqida xabarnoma keldi.

Shunchalik tushkunlikka tushdimki, bir ahvolda uyga kirdim. Ayolim meni ko‘rib «nima bo‘ldi» dedi, men indamay yotog‘imga kirib yotdim.

Ayolim soliha, u menga ortiqcha savol bermadi, har gal tushkunlikka tushsam bilamanki, ayolim o‘sha zahoti tahorat olib, ikki rakat namoz o‘qib uzoq-uzoq duo qiladi.

Shu yotishda shiftni bir nuqtasiga termildim, bir payt turay desam orqam go‘yo yerga yopishib qolgandek og‘irlashib ketibman.

Tursam fajrga yarim soat qolibdi. Es hushimni yig‘dim-da, taxorat olib ikki rakat namozga kirishdim. Sajdada shunchalik qattiq Allohga yolvorib yig‘ladimki, nafasim chiqmay qolish darajasida edim.

Bir payt nazarimda xuddi Alloh o‘z qo‘li bilan yelkamga turtib «Bo‘ldi Muhammad», degan ishorani sezdim. To‘xtab qoldim, qalbim qandaydir osuda va tinch bo‘lib qoldi.

Bomdodni o‘qib duolarni qilib kirdim-da, o‘rnimga yonboshladim.

Ko‘zimni ochsam peshinga azon chaqiryapti…

Boshim qattiq og‘rigan, mahkamaga esa vaqt o‘tib ketgan.

Imom aytadi: «O‘rnida men bo‘lsam nima qilardim. Turibla mahkamaga choparmidim, holatni tushuntirib, uzr xol aytarmidim...».

Peshin azonini eshitib, masjidga oshiqdim. Jamoa bilan namozni ado qilgach, duolar qildim, hammadan keyin chiqib oyoq kiyimimni kiyayotsam, chetroqda bir kishi menga qarab turganini payqadim. Atrofga qarasam hamma ketib bo‘lgan.

Menga qarab turibsizmi? deb savol berdim.

Ha, sizni kutib turgan edim. Yonimga keldi, salom-alikdan keyin:

«Meni tanimasangiz ham kerak, falon yili siz va yana boshqalar bilan o‘rtada tijorat boshlagandik, keyin kasod bo‘ldik, pulni qanchadir qismini men to‘lashim kerak bo‘lgan. Holatimni bilgach, siz oradan chiqavering, o‘zim o‘rningizga to‘layman, degansiz. Keyin meni ham ishlarim yaxshi bo‘lib ketdi va hozir o‘sha haqni 10.000 funt olib keldim».

Hayratdan qotib qoldim!

Imomga aytilgan bu voqeadan ta’sirlanmay iloji yo‘q.

Agar siz va bizning boshimizga shunday sinov kelsa nima qilardik.

Avvalo telefon orqali tanish bilishdan najot axtarib, mahkamaga tishi o‘tuvchilarni qidirarmidik.

Yoki najotni ikki rakat namoz bilan boshlab, azon chaqirig‘iga labbay dermidik?

Bir haqiqat bor!

Tijoratni Alloh bilan qilgan inson boy bo‘lmaslikning iloji yo‘q! Chunki u eng og‘ir vaziyatda ham O‘ziga yuzlanadi. O‘zi uchun atagan haqlarni ado qiladi…

Sizning tijoratingiz kim bilan...?

Internet manbalari asosida tayyorlandi

Maqolalar