So‘nggi vaqtlarda Internet tarmoqlarida ayrim noxushliklarni islom shiorlariga bog‘lash – “imom unday bo‘ldi”, “masjid bunday bo‘ldi” deyish holatlari uchrayotgani ijobiy hodisa emas. Avvalroq “Denovda hamshahriga marixuana bergan masjid noibi qo‘lga olindi”, “Uyi tomsiz qolgan imomga yordam beraylik”, “Dahshatli alangadan mo‘jiza tufayli omon qolgan imom zudlik bilan operatsiya qilinishi zarur” kabi maqolalar e’lon qilingan edi. Bulardan maqsad nima? Shunday noxolis yo‘l orqali ommaning e’tiborini jalb qilish yo nashr reytingini oshirishmi?
O‘tgan kuni esa “Qo‘qonda imom yordamchisi giyohvand moddalar bilan qo‘lga tushdi” sarlavhali xabarda kosibchilik bilan shug‘ullanib, shu bilan birga, Qo‘qon shahridagi masjidlardan birida imomga yordamchilik qilib kelgan bir shaxs giyohvand moddalar bilan qo‘lga tushib, jazo tayinlangani haqidagi xabar e’lon qilindi.
Shu o‘rinda bir mulohaza, asosiy kasbi kosibchilik bo‘lgan insonning imomga yordamchilik qilganini (“yordamchi” degan shtat yo‘q) sarlavhaga olib chiqishdan maqsad nima? Nega sarlavha «Kosib giyohvand moddalar bilan qo‘lga tushdi» shaklida emas?.. Boz ustiga mazkur shaxs o‘tgan yili ishdan bo‘shab ketganiga nima deysiz?..
Jinoyat qilgan odamning dinga munosabati, masjidga aloqasi oldingi planga olib chiqilmasligi lozim. Bu odam jinoyat qilgan ekan, qonuniy jazosini oldi. Biroq har qanday imkoniyatdan foydalanish ilinjida diniy idora, masjid yo imom umuman, islom shiorlarini yomonotliq qilishga urinish durust emas, balki gunohdir.
Internetdagi betizgin erkinlik sababli ba’zilar hurmat-ehtirom kabi insoniy tuyg‘ularga, qonun-qoida kabi me’yorlarga rioya qilmayotgani ham ko‘zga tashlanmoqda. Alloh taolo Qur’oni karimda: “U (inson) biron so‘zni talaffuz qilmas, magar (talaffuz qilsa) uning oldida hoziru nozir bo‘lgan bir kuzatuvchi (farishta u so‘zni yozib olur)”, deb bayon qilgan (Qof surasi, 18-oyat).
Ushbu oyati karimadan jurnalistlarning ham aytganlari va yozganlarini muakkal farishtalar yozib borishi, vaqti yetib daftar ko‘tarilganda bugun yozganlarimiz ertaga o‘zimizning foydamiz yoki zararimizga hujjat bo‘lishi ayon bo‘lmoqda. Shunday ekan, yozgan materiallarimizni odamlarni hayratga soladigan qilish uchun Islom shiorlariga bog‘lashdan saqlanaylik!
Hammani lol qoldiradigan material yozaman, deya arzon shuhratga uchib, Islom shiorlariga zarar yetkazish – jurnalistika etikasiga ham, millatimiz axloqiga ham, dinimiz ta’limotiga ham mutlaqo to‘g‘ri kelmaydi.
Har bir so‘zimizni yozishga chog‘lanar ekanmiz, ongimizda Alloh taolo va Uning Rasulining bizni ogohlantirgan kalomlari, ajdodlarimiz ibrati, Islom dini qadr-qimmati paydo bo‘lsa, so‘z aytish mas’uliyatini yanada teranroq anglagan bo‘lar edik.
Zotan, qalam ahllarining sharafli kasbida qo‘lga kiritadigan yutuqlarini ta’min etuvchi muhim omil ham shu emasmi, o‘zi!
Umuman olganda, o‘sha jinoyatchining asl kasbi qolib, imomga yordamchi ekanining sarlavhaga chiqarilishining ham o‘ziga yarasha sabablari bor:
dindor odam jinoyatchi bo‘lmaydi;
dindor odam og‘ufurushlik bilan shug‘ullanmaydi;
dindor odamning bu kabi qabihlik bilan shug‘ullanishi boshqalarnikidan ikki chandon dahshatli hodisa sanaladi;
kosib – hunarmand, imomlik esa peshvolik...
Maqolaga sarlavha qo‘yilganda ana shu jihatlarga e’tibor qaratilgan. Biroq o‘quvchini qiziqtirish, jinoyatning ko‘lamini bo‘rttirib ko‘rsatish uchun qo‘lga tushgan jinoyatchilarning namoz-niyozi borini dinga bog‘layverish odamlarda din va dindorlarga nisbatan salbiy fikrni shakllantirishga, ulardan hadiksirashga sabab bo‘lib qolishi mumkin.
Ana shundan ehtiyot bo‘lgan ma’qul, azizlar.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati
Muhtaram vatandoshlar!
Siz, azizlarni, barcha mo‘min-musulmon yurtdoshlarimizni, butun xalqimizni ulug‘ va mo‘tabar ayyom – Qurbon hayiti bilan chin qalbimdan samimiy muborakbod etib, o‘zimning yuksak hurmatim va ezgu tilaklarimni bildirishdan g‘oyat mamnunman.
Jamiki islom ummati uchun qadrli bo‘lgan ushbu shukuhli bayram – Iyd al-Adhoni el-yurtimiz bilan birgalikda tinch va osoyishta muhitda kutib olayotganimiz uchun, avvalo, mehribon va qudratli Alloh taologa behisob shukronalar aytamiz.
Hech shubhasiz, keyingi yillarda Yangi O‘zbekistonda ijtimoiy, xalqchil davlat barpo etish, uning ma’naviy asoslarini mustahkamlash va ta’sirchanligini oshirishda muqaddas islom dini, uning asosiy bayramlaridan biri bo‘lgan Qurbon hayiti ham muhim rol o‘ynamoqda.
Ayniqsa, bu bayramning insonparvarlik, ahillik, saxovat va olijanoblik kabi fazilatlari yurtimizda “Inson qadri uchun, inson baxti uchun” degan ezgu g‘oya asosida amalga oshirilayotgan keng ko‘lamli islohotlarga uyg‘un va hamohang bo‘lib, aholining ehtiyojmand qatlamlarini qo‘llab-quvvatlash, keksalar, yoshlar va xotin-qizlar haqida alohida g‘amxo‘rlik ko‘rsatish, kambag‘allikni qisqartirishga qaratilgan dasturlarimiz samarasini oshirishga xizmat qilayotganini alohida ta’kidlash o‘rinlidir.
Aziz do‘stlar!
Bugungi kunda mamlakatimizda turli millatlar va diniy konfessiyalar o‘rtasidagi hamjihatlikni mustahkamlash, vijdon erkinligini ta’minlash, diniy-ma’rifiy merosimizni asrab-avaylash, yosh avlodni milliy va umumbashariy qadriyatlar ruhida tarbiyalash bo‘yicha ulkan ishlar amalga oshirilmoqda.
Bu haqda so‘z yuritganda, islom dinining ezgu tamoyillarini chuqur o‘rganish, buyuk tariximiz va madaniyatimiz durdonalarini, mashhur allomalarimizning boy merosini to‘plash va keng targ‘ib etishga alohida e’tibor qaratilayotganini ta’kidlash lozim. Jumladan, ko‘hna Sharq mo‘jizasi – Samarqand shahri 2025 yilda islom madaniyati poytaxti, deb e’lon qilindi, ulug‘ vatandoshimiz Imom Moturidiyning 1155 yillik tavallud sanasi yurtimiz bo‘ylab keng nishonlanmoqda, Imom Buxoriy, Imom Moturidiy va Imom Termiziy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazlari qatoriga, shu yil Buxoro shahrida o‘z faoliyatini boshlaydigan Bahouddin Naqshband ilmiy-tadqiqot markazi ham qo‘shildi.
Poytaxtimiz Toshkent shahrida bunyod etilayotgan Islom sivilizatsiyasi markazi ilmiy-ma’naviy yo‘nalishdagi ulkan va noyob loyiha sifatida el-yurtimiz va xalqaro jamoatchilikda katta qiziqish uyg‘otmoqda. Bu muazzam maskan ko‘p ming yillik qadimiy tariximiz, boy va betakror milliy madaniyatimizning yorqin timsoli sifatida Yangi O‘zbekiston hayotidagi g‘oyat muhim voqeaga aylanadi, deb ishonaman.
Hurmatli yurtdoshlar!
Shu saodatli kunlarda 15 ming nafar vatandoshimiz muqaddas haj ziyoratini ado etmoqda. Ezgu duo va niyatlar ijobat bo‘ladigan mana shunday munavvar lahzalarda ularni ham Qurbon hayiti bilan samimiy qutlab, Yaratgandan yurtimizga sog‘-omon qaytib kelishlarini so‘raymiz.
Umid qilamizki, muhtaram hojilarimiz jamiyatimizda birdamlik, oila va mahallalarimizda mehr-oqibat muhitini yanada mustahkamlash, yoshlarimiz tarbiyasini kuchaytirish, ularni ilm-ma’rifatga, zamonaviy kasb-hunarlarni egallashga, Vatan himoyachisi bo‘lishga targ‘ib etish, muhtoj insonlarga ko‘mak berishda alohida ibrat va namuna ko‘rsatadilar.
Qalblarimiz quvonchga to‘lgan ushbu fayzli kunlarda xorijiy davlatlarda bo‘lib turgan vatandoshlarimizni ham bugungi ulug‘ ayyom bilan chin dildan qutlab, ularga sog‘lik-omonlik, baxt va omad tilaymiz.
Jahonning uzoq-yaqin o‘lkalaridagi musulmon ummatini ham qizg‘in tabriklab, ularning xalqlari va mamlakatlariga tinchlik, ravnaq va farovonlik tilab qolamiz.
Aziz va muhtaram vatandoshlar!
Hozirgi kunda dunyo naqadar murakkab va tahlikali bo‘lib borayotganini barchamiz ko‘rib turibmiz. Bunday keskin sharoitda yurtimizda tinchlik, o‘zaro hurmat va totuvlik muhitini saqlab, barcha soha va tarmoqlarda fidokorona mehnat qilib ko‘zlagan yuksak maqsadlarimizga yeta olamiz.
Albatta, o‘z tarixida ne-ne sinov va mashaqqatlardan munosib o‘tgan mard va olijanob xalqimiz bunga har tomonlama qodir.
Bu yo‘lda el-yurtimizga mansub mehr-oqibat, o‘zaro birlik va jipslik biz uchun beqiyos kuch-qudrat manbai bo‘lib xizmat qiladi, deb ishonaman.
Siz, azizlarni muqaddas Qurbon hayiti bilan yana bir bor chin dildan tabriklab, barchangizga tinchlik-xotirjamlik, sihat-salomatlik, xonadonlaringizga fayzu baraka tilayman.
Qutlug‘ ayyom barchamizga muborak bo‘lsin!
Shavkat Mirziyoyev,
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti