Sayt test holatida ishlamoqda!
23 Dekabr, 2024   |   22 Jumadul soni, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:21
Quyosh
07:46
Peshin
12:27
Asr
15:17
Shom
17:01
Xufton
18:21
Bismillah
23 Dekabr, 2024, 22 Jumadul soni, 1446

Ramazon dasturxoni

22.05.2019   38991   3 min.
Ramazon dasturxoni

Ramazonda iftorlik va saharlik dasturxonini taomlar bilan bezash ayolu qizlarimiz, opa-singil va kelinlarimizning yumushlari sirasiga kiradi. Aslida bu oy kam taom yeyiladigan, ochlik va ochlar holi his qilinadigan mavsumdir. Ammo shu oyda ham taomni ko‘p yeyishga urinamiz. Ayollarimiz iftorlik dasturxoniga shunaqa ko‘p taom hozirlashadiki, uni qo‘ygani xontaxtada joy yetishmaydi. Qorin ochligi sabablimi yoki boshqami, juda ko‘p narsa pishiriladi. Bir necha xil taomlar, somsa, pechene, turli salatlar, sharbatlar va hokazo.

Kuni bo‘yi och yurgan tana birdaniga shuncha narsani yeb, uni hazm qilishga qiynaladi, oshqozonga yuk bo‘ladi, semirish, harakatning keskin kamayishi sodir bo‘ladi.

Ayol-qizlarimiz faqat yeyiladigan, kerakli miqdordagi taomlarni hozirlab, qolgan vaqtlarini oshxonada o‘tkazmasdan, Alloh taoloni zikr qilib, tanani oziqlantirishga bo‘lgan urinishlarini kamaytirib, ruhning ozuqasiga ko‘proq e’tibor qaratsalar oila a’zolari ko‘p ovqat yeb, qiynalish muammosidan qutulgan, kelinlar esa zikrning savobiga erishgan bo‘lardilar.

Ko‘p taom yegandan keyin uning ustidan ko‘p suv ichishga to‘g‘ri keladi. Bu esa tanani og‘irlashtirib, dangasa bo‘lishga, ibodat qilish, ilm o‘rganish va yana biror foydali ishlar bilan shug‘ullanishdan sustkashlik qilishga olib keladi.

Saharlikda ro‘za tutishga quvvat bo‘lsin deb ko‘proq taom yeymiz. Balki buni tushunsa bo‘lar. Ammo iftorlik dasturxonini me’yoridan oshirmaslik kerak.

Alloh taolo Qur’oni Karimda shunday marhamat qilgan:

“Yeb-iching va isrof qilmang. Chunki U zot isrof qiluvchilarni sevmas” (A’rof surasi, 31-oyat).

Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam hadisi sharifda “Ishlarning xayrlisi o‘rtachasidir” deganlar.

Ushbu oyat va hadisga amal qilib, taom yeyish borasida ham o‘rtacha yo‘lni tutsak, ham hadisga amal qilgan bo‘lamiz, ham o‘zimizni hazmda qiynalish muammosidan qutqargan bo‘lamiz. Zero, ulamolar mazkur oyatdagi “isrof qilmang” jumlasini “To‘ygandan keyin taom yemang” deb tafsir qilishgan.

Biz shuncha nozu ne’matlar bilan iftorlik qilayotganimizda, ro‘zamga quvvat bo‘lsin deb saharlikda ko‘p ovqat yeb o‘tirganimizda qo‘shnimizni eslab qo‘yaylik! Ular ham biz kabi saharlik va iftorlik qilishyaptimikin yoki ularning dasturxonida bizdagi taomning o‘ndan biri ham yo‘qmikin?!

Anas ibn Molik roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi «Nabiy sollallohu alayhi vasallam: «Sizlardan birortangiz o‘zi uchun yaxshi ko‘rgan narsani birodari uchun ham ravo ko‘rmaguncha mo‘min bo‘la olmaydi», dedilar». Beshovlaridan faqat Abu Dovud rivoyat qilmagan.

Iftorlikda ko‘p ovqat yeb, nafas olishga ham qiynalib turgan paytimizda ular yodimizga kelsin! Imkon qilib, ikki-uch xil taomimizning yarmini ularga olib chiqib bersak, qancha savobga erishamiz, iymonimiz komil bo‘ladi.

Aziz dindoshlar, taomlanishda me’yorga amal qilaylik! Ramazon oyida yashayotganimiz, ro‘za tutayotganimiz o‘zimizga bilinsin! Ochlik, tashnalikni his etaylik! Ana shunda biz bir oy davomida his qilgan holat yon qo‘shnimizning butun yil davomida his etadigan holati ekanini anglab yetamiz va ularga yordam berishga shoshilamiz!

Alloh taolo barchamizni isrofdan saqlanib, me’yorida taomlanishimizni va faqirlar holidan tez-tez xabar olib turishimizni nasib etsin!

 

Dovudxon domla mav’izalari asosida

Nozimjon Iminjonov tayyorladi  

Ramazon-2019
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Umar uning foydasiga hukm chiqardi

23.12.2024   29   2 min.
Umar uning foydasiga hukm chiqardi

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

Imom Molik Sa’id ibn Musayyibdan rivoyat qiladi:

«Bir musulmon va bir yahudiy xusumatlashib, Umar roziyallohu anhuning huzuriga kelishdi. Yahudiy haq bo‘lib chiqdi. Umar uning foydasiga hukm chiqardi. Shunda yahudiy unga:

«Allohga qasamki, haq ila hukm chiqarding», dedi.

«Sen qayerdan bilding?» dedi Umar, uni darra ila urib.

«Biz Tavrotda: «Qaysi qozi haq ila hukm chiqarsa, albatta, o‘ng tomonida bitta, chap tomonida bitta farishta uni quvvatlab turadi. Modomiki, u haqda ekan, ishini to‘g‘rilab ham turadilar. Qachon haqni tark qilsa, ular ham uni tark qilib, ko‘tariladilar», deyilganligini topamiz», dedi».

Umar ibn Xattob roziyallohu anhuning ilohiy adolat ummonidan suv ichgan adolatlarini ko‘rgandan keyin, undan bahramand bo‘lgandan keyin yahudiy ham erib ketib, musulmonlar xalifasini alqashga o‘tgan. U yahudiylarning boshqalardan berkitib yuradigan kitoblari, ya’ni Tavrotdagi haqiqatni Umar ibn Xattob roziyallohu anhuning hukmida ko‘rganligini e’tirof etgan.

Ha, hazrati Umar roziyallohu anhuning Islom jamiyati rahbari sifatida olib borgan ishlariga butun dunyo qoyil qolgan va haligacha qoyil qolib kelmoqda.

Umar ibn Xattob roziyallohu anhu bunga o‘xshash adolatli ishlarni tashviqot uchun qilmas edilar. Balki buni vazifa, Alloh taolo oldidagi burch, deb his etganlaridan qilar edilar. Kim bo‘lishidan qat’i nazar, har bir odam u kishi uchun Alloh taolo nozil qilgan shariat hukmi oldida barobar edi. Musulmonmi, zimmiymi yoki bosh­qami, hazrati Umar uchun baribir edi. Haq kim tarafda bo‘lsa, hukm o‘shaning foydasiga chiqarilar edi.

«Hadis va hayot» kitobining 23-juzidan olindi

Maqolalar