Sayt test holatida ishlamoqda!
24 May, 2025   |   26 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:18
Quyosh
04:57
Peshin
12:25
Asr
17:29
Shom
19:46
Xufton
21:19
Bismillah
24 May, 2025, 26 Zulqa`da, 1446

Ramazon oyida bo‘lgan tarixiy voqealar

16.05.2019   41534   2 min.
Ramazon oyida bo‘lgan tarixiy voqealar

Ramazon oyida juda katta tarixiy voqealar sodir bo‘lgan.  Bu voqealar Islom dinining nimalarga qodir ekanligini ko‘rsatadi. Bu o‘rinda o‘sha muhim voqealarning ba’zilarini sanab o‘tmoqchimiz:

  • Milodiy 610 yili, hazrati Muhammad sollallohu alayhi va sallamga qirq yoshlarida Ramazonning Qadr kechasida Makka yaqinidagi Hiro g‘orida ilk vahiy – Qur’oni karimning Alaq surasidan dastlabki besh oyat nozil bo‘ldi.
  • Ramazon sharifda Payg‘ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi va sallamga mab’us (payg‘ambarlik) maqomi berildi.
  • Buyuk Badr g‘azoti. Bu g‘azot Islomda “furqon”, ya’ni, “Haq bilan botilni ayirguvchi” deb nomlanadi. Bu urush musulmonlarning ustunligi bilan hijratning ikkinchi yili 17-ramazon, juma kunida sodir bo‘lgan. Islomning ashaddiy dushmani bo‘lgan Abu Jahl shu urushda halok bo‘lgan.
  • Hijriy 2 yili Ramazon ro‘zasini tutish va zakot berish farz qilindi.
  • Makka fathi. Hijratning sakkizinchi yili Ramazon oyining 10-kuni Makka ozod etildi. Butparastlikka chek qo‘yildi. Ka’badagi butlarning barchasi yer bilan yakson etildi.
  • Rasululloh sallallohu alayhi va sallam to Ramazon oyi tugagunigacha kechalari hazrati Jabroil alayhissalom bilan uchrashib, Qur’oni karimni tilovat qilib berar, shu tarzda o‘zlarini imtihon qildirar edilar.
  • Hijratning to‘qqizinchi yili Ramazon oyida Tabuk g‘azotining bir qismi bo‘lib o‘tdi.
  • Hijratning to‘qqizinchi yili Ramazon oyida Toifdagi Soqif qabilasi Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam huzurlariga kelib Islomga kirganini e’lon qildi.
  • Hijratning o‘ninchi yili Ramazon oyida Yamanga Islom keng ko‘lamda kirib keldi.
  • Ispaniyaning fathi. Hijratning to‘qson ikkinchi yili Ramazon oyining 28-kuni (milodiy 711 yili iyul oyining 19 kuni) Toriq ibn Ziyod rahbarligidagi shiddatli urushda kofirlar rahbari bo‘lgan Ruzrik ustidan g‘alaba qozonildi. So‘ngra Kurtaba, G‘urnata va Ispaniyaning poytaxti bo‘lgan Tulaytiliya fath etildi.

Manbalar asosida

Munira ABUBAKIROVA

O‘zbekiston musulmonlari idorasi mutaxassisi

Ramazon-2019
Boshqa maqolalar

Ehromda vazelin ishlatish

19.05.2025   6157   2 min.
Ehromda vazelin ishlatish

Cavol: Issiq havoda ko‘p yurish natijasida ayrim odamlarda ikki oyog‘i orasi qizarib, achishadi. Ehromda shunday holatda malham, vazelin kabi narsalar surtsa bo‘ladimi?


Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym.

Ehromdagi kishi siz aytgandek holatga tushib qolganda yoki tovoni yorilganda xushbo‘y bo‘lmagan malhamlardan foydalanishi mumkin. Bunda hech qanday jarima lozim bo‘lmaydi. Agar xushbo‘y malham yoki vazelindan foydalansa, bunda sadaqa qilishi lozim bo‘ladi. Agar ko‘p marta surtsa, jonliq so‘yish vojib bo‘ladi. Shuning uchun bunday kasallikka duchor bo‘lgan inson imkon qadar xushbo‘y bo‘lmagan malhamlardan foydalanishi maqsadga muvofiq bo‘ladi. Bu haqida fuqaholarimiz bunday deydilar:

وَلَوْ دَاوَى بِهِ جُرْحَهُ أَوْ شُقُوقَ رِجْلَيْهِ فَلَا كَفَّارَةَ عَلَيْهِ ؛ لِأَنَّهُ لَيْسَ بِطِيبٍ فِي نَفْسِهِ إنَّمَا هُوَ أَصْلُ الطِّيبِ أَوْ طِيبٌ مِنْ وَجْهِ فَيُشْتَرَطُ اسْتِعْمَالُهُ عَلَى وَجْهِ التَّطَيُّبِ.

“Ehromdagi kishi jarohat, oyoq yoriqlarini zaytun yog‘i bilan yog‘lasa, zimmasiga hech narsa vojib bo‘lmaydi. Chunki u xushbo‘ylik emas, balki xushbo‘ylik olinadigan narsa yoki bir jihatdangina xushbo‘ylik xolos. Kafforat vojib bo‘lishligi uchun uni xushbo‘ylanish uchun iste’mol qilgan bo‘lishi shart” (“Hidoya” kitobi).

Alloma Kamol Ibn Humom rahimahulloh aytadilar: “Ehromdagi inson yog‘ yoki sirkani yesa, jarohati yoki tovonidagi yoriqlariga surtsa yo qulog‘iga tomizsa, unga hech qanday jarima lozim bo‘lmaydi” (“Fathul Qodir” kitobi).

 

Mulla Ali al-Qoriy rahimahulloh aytadilar:

 ولو تداوى بالطيب او بدواء فيه طيب غالب ولم يكن مطبوخا فألزقه بجراحته يلزمه صدقة اذا كان موضع الجراحة لم يستوعب عضوا

“Agar xushbo‘y narsa bilan yoki xushbo‘ylik g‘olib bo‘lgan narsa bilan davolansa va ular olovda pishirilgan bo‘lmasa, so‘ng uni jarohatiga yopishtirsa va jarohat bir to‘liq a’zoni tashkil qilmagan bo‘lsa, sadaqa lozim bo‘ladi”. Vallohu a’lam.


O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.