Sayt test holatida ishlamoqda!
13 Iyun, 2025   |   17 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:04
Quyosh
04:49
Peshin
12:28
Asr
17:38
Shom
20:00
Xufton
21:38
Bismillah
13 Iyun, 2025, 17 Zulhijja, 1446

“Tugun oshi”

29.04.2019   7052   3 min.
“Tugun oshi”

Nazira  kelin bo‘lib tushganiga  bir oycha bo‘lib qoldi. Chorshanba kuni tushlikka yaqin qo‘shni kelin kosada taom olib chiqib,  “Tugun oshi qilgan edik, Qur’on o‘qib yuborarsizlar. Tugunlarimiz yechilib ketsin” , deya chiqib ketdi.  Nazira ota-onasining  uyida bunday holatga duch kelmaganidan qaynonasidan  tugun oshi nima uchun qilinishini so‘radi. Qaynonasi  yon qo‘shnisi har oyda chorshanba kuni tugun oshi, payshanba holvaytar, cho‘zma qilib, qo‘shnilarga  tarqatishini, bu odat islom dini ko‘rsatmalarida  yo‘qligini  qo‘shni ayolga qancha tushintirmasin taomga e’tiqod qilishini  tashlamaganini aytib berdi.

Boshiga biror muammo tushganida folbinmi, yaqinlarimi bilib-bilmay “tugun oshi” qilib yuborishni maslahat berishadi. “Tugun oshi” qanday odat? Bu to‘g‘risida batafsil ma’lumot berishga harakat qilamiz.

Haqiqatan, ba’zi kimsalar chorshanba kuni  tugun oshi qilib, u orqali muammolar yechimini axtaradilar. Jumladan, ishi yurishmaganda, biron muammoga duch kelganida, o‘g‘il-qizlarining baxti ochilmaganida, kelini yoki qizining ko‘zi yorishi yaqinlashganida bunday ishlarni qilish omma xalq orasida urf bo‘lgan. Ammo buning shariatimizga hech qanday daxli yo‘q. Aslida o‘sha chuchvara, xolvaytar va boshqa taomlar pokiza holatda qilinsa, ularni “bismilloh” aytib yeyish mumkin. Biroq ular insonni biron muammodan qutqaradi, yo‘li ochilishiga sabab bo‘ladi, degan e’tiqodda bo‘lish noto‘g‘ri!

Alloh taolo Qur’oni karimda marhamat qiladi:

“Allohni qo‘yib, foyda ham, zarar ham yetkaza olmaydigan narsalarga iltijo qilmang! Agar qilsangiz, unda, albatta, Siz zolimlardandirsiz”.

“Agar Alloh Sizga biror zarar yetkazsa, bas, Uning O‘zidan boshqa uni ketkazadigan (kuch) yo‘qdir. Agar Sizga biror yaxshilik (yetkazish)ni istasa, Uning fazlini qaytaruvchi (kuch) ham yo‘qdir. Uni (fazlini) bandalaridan xohlaganiga yetkazur. U Kechirimli va Rahmlidir” (Yunus surasi, 106-107 oyatlar).

Tashvish va muammolardan qanday qutulish lozimligi haqida dinimizda boshqa ko‘rsatmalar kelgan. Jumladan, biron ishda ikkilanish bo‘lsa, istixora qilishga, muammolardan qutula olmay turgan bandaga ko‘p istig‘for aytishga, kelishi mumkin balolardan saqlanish uchun ixtiyoriy sadaqalar berishga targ‘ib qilingan. Biroq taom tayyorlab, Qur’on tilovat qilish va o‘sha taomga ishonib qolish musulmon bandaga to‘g‘ri kelmaydi. “Chorshanba murodbaxsh kun”, degan ishonch ham shu bilan bog‘liq bo‘lsa ajab emas.

Xullas, xalq orasida keng tarqalgan bu odatlar Islomga butunlay yotdir. Ular bid’at-xurofotdan boshqa narsa emas. Unutmaylikki, taom pishirish bilan tashvish arimaydi, shariatimizda taom ustida tilovat qilishga buyurilmagan yoki bu ishga targ‘ib ham qilinmagan...

 

Munira ABUBAKIROVA

O‘zbekiston musulmonlari idorasi mutaxassisi

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

O‘zbekistondagi megaloyiha ekspozitsiyasining 6 asosiy yo‘nalishi tahlil qilindi

10.06.2025   5362   3 min.
O‘zbekistondagi megaloyiha ekspozitsiyasining 6 asosiy yo‘nalishi tahlil qilindi

 Yig‘ilishda Kengash a’zolari, Ishchi guruh rahbarlari va yetakchi olimlar – O‘zRFA vitse-prezidenti, Abu Rayhon Beruniy nomidagi Sharqshunoslik instituti direktori, professor Bahrom Abduhalimov, tarix fanlari doktori, professor Jannat Ismoilova, O‘zbekiston tasviriy san’ati akademigi Akbar Hakimov hamda markaz rahbariyati va xodimlari ishtirok etdi.

   

Yig‘ilishda markaz ekspozitsiyasining 6 asosiy yo‘nalishi bo‘yicha amalga oshirilayotgan ishlar muhokama qilindi. Jumladan:

  • "Qur’oni karim" zali
  • "Islomdan avvalgi davr sivilizatsiyalari"
  • "Birinchi Renessans davri"
  • "Ikkinchi Renessans davri"
  • “Yangi O‘zbekiston – Uchinchi Renessans poydevori”

 

Shu bilan birga, xorijiy muzeylarda saqlanayotgan va O‘zbekistonga daxldor bo‘lgan 350 ga yaqin eksponat ko‘rib chiqildi va ularni tanlab olish ishlari boshlab yuborildi.

 

Markaz rahbari Firdavs Abduxoliqov o‘z chiqishida bunday ta’kidladi:

 

— Hurmatli Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev tashabbusi bilan barpo etilayotgan ushbu markaz ekspozitsiyasini boyitish maqsadida xorij muzeylari va kutubxonalarida saqlanayotgan yurtimizga oid artefaktlarni olib kelish bo‘yicha ishlar olib borilmoqda. Bir qator eksponatlar markazning ochilish marosimiga tayyor holatda bo‘ladi. Shuningdek, respublikadagi muzeylar ham 20 tadan eng noyob eksponat taqdim etishi rejalashtirilgan.

   

    Yig‘ilishda "Islomdan avvalgi davr" ekspozitsiyasi bo‘yicha olib borilayotgan ishlar haqida ekspozitsiya koordinatori Anvar Matniyazov ma’lumot berdi:

 

— Bu ekspozitsiyaga vaqt devori orqali kiriladi. U 6 ta sektordan iborat bo‘lib, Baqtriyadan boshlanadi. Turkiyalik dizaynerlar bilan hamkorlikda ish olib borilyapti. Mulyajlar, faksimilelar va qo‘lyozmalar bo‘yicha kelishuvlarga erishilgan. Shuningdek, yurtimizdagi 60 ta tarixiy qal’a o‘lchamlari to‘planib, sistemalashtirildi.

   

    Qadimgi Xorazm, So‘g‘d, Choch sivilizatsiyalariga oid tasviriy san’at, haykalchalar, tangalar va uy-ro‘zg‘or buyumlari xalqaro ko‘rgazmada namoyish etilishi rejalashtirilmoqda.

Vaqt devori kompozitsiyasida sharq miniatyuralari ham taqdim qilindi. Bu kompozitsiya turli davrlardagi siyosiy va ijtimoiy voqealarni badiiy tasvirlar orqali namoyon etadi:

 

  • Islomdan avvalgi davr sivilizatsiyalari – barelef uslubida,

 

  • Birinchi Renessans – mahobatli rangtasvir uslubida,

 

  • Ikkinchi Renessans – Kamoliddin Behzod, Mahmud Muzahhib va Muhammad Murod Samarqandiy kabi miniatyura maktabi asoschilari uslubida.

 

   O‘zbekiston xalq rassomi Bahodir Jalolov rahbarligidagi ijodiy guruh ushbu yo‘nalishda faoliyat yuritmoqda. 

 

Yig‘ilish yakunida O‘zbekiston Kinematografiya agentligi tomonidan tayyorlangan olimlar hayoti va merosiga bag‘ishlangan videoroliklar namoyish etildi. Ilmiy kengash a’zolari ushbu videomateriallar mazmunan va vizual jihatdan zamonaviy talablarga mos bo‘lishi zarurligini ta’kidlashdi.

cisc.uz

 

O‘zbekistondagi megaloyiha ekspozitsiyasining 6 asosiy yo‘nalishi tahlil qilindi O‘zbekistondagi megaloyiha ekspozitsiyasining 6 asosiy yo‘nalishi tahlil qilindi O‘zbekistondagi megaloyiha ekspozitsiyasining 6 asosiy yo‘nalishi tahlil qilindi O‘zbekistondagi megaloyiha ekspozitsiyasining 6 asosiy yo‘nalishi tahlil qilindi
O'zbekiston yangiliklari