Inson dunyoda saodatli hayot kichirishi uchun Alloh taolo yer yuzini yashashga qulay qilib yaratdi. Unda turli xil o‘t o‘lan, tog‘-toshlarni, dengiz-daryolarni, hayvonot olamlarini va yana ko‘plab ne’matlarini yaratib, barchasini bani basharga bo‘ysundirib qo‘ydi. Biz Robbimiz bergan bu ne’matlarni sanash bilan sanog‘ini tugata olmaymiz. Inson faqatgina Alloh ta’olo bergan barcha ne’matlarni e’tirof etib, u ne’matlar uchun shukr qilsa, Allohga haqiqiy bandalikni bajo keltirsagina, shokir bandalar safidan joy oladi. Har bir inson Alloh taolo bergan ne’matlari uchun shukr qilishi kerak. Noshukrlik kufroni ne’matdir. Mo‘min-musulmonlikka ziddir. Shukr qilish bilan birga solih amallarni ko‘proq qilishga, ota-onaga, qarindosh-urug‘larga, qo‘ni-qo‘shnilarga yaxshilik qilib, Allohning roziligini axtarishga harakat qilish mo‘minga xos go‘zal xislatlardandir.
Alloh taolo: “Agar shukr qilib, iymonli bo‘lsangizlar, Alloh sizlarni nega azoblasin?! Axir Alloh (bandalarining toat-ibodatlariga savob ato etish bilan) shukr qiluvchi va biluvchi bo‘lgan zot-ku?!” (Niso, 147 oyat) Bu muborak oyat orqali Alloh taolo shukr iymonga bog‘liq fazilat ekanligini ma’lum qiladi.
Payg‘ambarimiz Muhammad solallohu alayhi vasallam barcha go‘zal amallarni o‘zlarida mujassam etgan zot edilar. Shukr qilishda ham u zotga yetadigan biror bir kishi topilmasligiga shubha yo‘q. Sababi, Alloh taologa duolari ijobat bo‘ladigan kishi bo‘la turib, U zotdan ko‘p mol dunyo berishini so‘ramagan edilar. Balki, Alloh bergan rizqqa qanoat qilib yashaganlar. Ochlikdan qorinlariga tosh bog‘lab yurganlarini bilamiz. Shukrning fazilatlaridan yana biri shuki, inson shukr qilsa rizqi yana ziyodalashadi. Bu haqida Ali ibn Abu Tolib roziyallohu anhu: “Ne’mat shukrga bog‘langandir, shukr ziyodalikka bog‘langandir. Shukr kesilmaguncha, ziyodalik kesilmaydi”, deganlar.
Shukr qiluvchi kishida mehr-muruvvat, insof-diyonat, qanoat, sabr kabi axloqlar mavjud bo‘ladi. Bu axloqlar esa insonni dunyo va oxirat saodatiga boshlaydi.
Shayx Zulfiqor Ahmad Naqshbandiy hafizahulloh: “Har bir inson o‘z holiga, hayotiga, qismatiga, taqdiriga rozi bo‘lishni, shukr qilishni o‘rganishi kerak. Chunki, bu hayotni unga Alloh subhanahu va taolo ravo ko‘rdi va shunday bo‘lishini iroda qildi. Shuning o‘zi katta marhamat, shuning o‘zi katta bir ne’mat. Shukr qilsak Alloh bundan ham ziyoda qilishi mumkin. Ammo noshkurlik qiladigan bo‘lsak, boshqa hayotlarga havas qiladigan bo‘lsak, o‘zimizdagi boridan ham mahrum bo‘lib qolishimiz mumkin”, deganlar.
Inson ko‘p gunohlarga noshkurligi sababidan qo‘l urib, turli jinoiy ko‘chalarga kirib qoladi. Natijada Allohning g‘azabiga uchrab, oxirat hisob-kitobini unutadi. Oz muddatli bu umrni zalolatda o‘tkazmasdan, faqat yaxshilik qilib, elga nafi tegadigan kishi dunyoda xotirjam, oxiratda saodatli hayot kechiradi.
Zoir Ostonov
Buxoro viloyati “Hazrat Bilol” jome masjidi imom-xatibi
2025 yil 10 iyul kuni Qur’oni Karim xodimi, ustoz, shayx Alijon qori Fayzulloh Maxdum boshchiligida «Qur’on va tajvidni o‘rgatish» bo‘limi xodimlari O‘zbekiston musulmonlari idorasi kutubxonasiga tashrif buyurishdi.
Ma’lumki, kutubxonada turli mavzudagi nodir qo‘lyozma asarlar, Qur’oni Karim qo‘lyozma nusxalarining namunalari saqlanadi. Mana shunday nodir manbalardan biri Hazrati Usmon mus'hafi hisoblanadi. Qur’oni Karimning ushbu noyob va qadimiy qo‘lyozma nusxasi tadqiqotchilar va keng jamoatchilikning doimiy e’tiborida bo‘lib kelgan.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev rahbarligida 2023 yil 22 dekabr kuni o‘tkazilgan Respublika ma’naviyat va ma’rifat kengashining kengaytirilgan yig‘ilishida muzeylar faoliyatini takomillashtirish bo‘yicha yetti yillik dastur qabul qilinishi e’lon qilindi. Ushbu yig‘ilish davomida berilgan topshiriqlar bo‘yicha 50-son Bayonnomaning 47-bandida Muqaddas kitob – Usmon Qur’oni sahifalarining konservatsiya va restavratsiya qilinishini ta’minlash belgilangan. Mazkur dasturni amalga oshirish maqsadida O‘zbekiston Madaniyat va san’atni rivojlantirish jamg‘armasi qo‘llab quvvatlovi ostida xorijlik mutaxassislar, jumladan, Kembrij universitetidan Kristine Rose, fransiyalik restavratorlar Aksell Deleau va Koraliye Barbe, Istanbul qo‘lyozmalar ustaxonasi va arxiv bo‘limi mudiri Nil Baydar Usmon mus'hafini bosqichma-bosqich ta’mirlash rejasini ishlab chiqib, kelgusida muhofaza qilish bo‘yicha tavsiyalarni berdilar. Jumladan, «yengil restavratsiya ishlari»ni amalga oshirishdan avval Hazrati Usmon Qur’oni sahifalarini skaner qilish va matnini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha yo‘nalishlar belgilab olindi.
Ushbu xayrli ishlarning davomi sifatida O‘zbekiston musulmonlari idorasi kutubxonasida Hazrati Usmon Mus'hafi matnini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha muhim yig‘ilish bo‘lib o‘tdi. Unda «Qur’on va tajvidni o‘rgatish» bo‘limi mudiri shayx Alijon qori Fayzulloh va Kutubxona mudiri Kamoliddin Mahkamov boshchiligida bo‘lim xodimlari ishtirok etishdi. Yig‘ilishda «Mo‘yi muborak» madrasa-muzeyida saqlanayotgan Hazrati Usmon Mus'hafining tarixi va bugungi kundagi ahamiyati haqida so‘z yuritilib, uni kelajak avlodlar asrab-avaylashga xizmat qiladigan muhim masalalar muhokama qilindi. Jumladan, Hazrati Usmon Qur’oni sahifalari va fondda saqlanayotgan 1905 yilda Sankt-Peterburgda olingan nusxasini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha taklif va mulohazalar bildirilib, kelgusida qilinadigan ishlar rejalashtirildi.
AlQuranuz