Sayt test holatida ishlamoqda!
06 Iyul, 2025   |   11 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:13
Quyosh
04:56
Peshin
12:33
Asr
17:42
Shom
20:03
Xufton
21:39
Bismillah
06 Iyul, 2025, 11 Muharram, 1447

Masjid – Allohning uyi, unga tajovuz qilish Allohga qarshi borishdir

17.04.2019   3472   3 min.
Masjid – Allohning uyi,  unga tajovuz qilish Allohga qarshi borishdir

Keyingi yillarda ayrim xorijiy yurtlarda buzg‘unchi kimsalar o‘rtasida masjidlarni portlatish, ibodat qilayotgan odamlarni o‘qqa tutish yoki ularning ustiga buldozer bilan bostirib borish holatlari kuzatilayotgani mo‘min-musulmonlarning nafratini qo‘zg‘amoqda. Ayniqsa, masjidning ichida odamlar namoz o‘qib turgan paytda namozxonlarni o‘qqa tutish, masjidga zarar yetkazish hamda uni buzish, insonlar umriga xavf tug‘dirish insoniylikka mutlaqo to‘g‘ri kelmaydigan ish.

Masjid – Alloh taologa ibodat qilinadigan pokiza maskan. Asri saodatdan beri masjidlar Islom dinining o‘ziga xos ma’rifiy markazlari sifatida insoniyat hayotida muhim o‘rin tutadi.

Masjid – insonlarning Alloh taologa toat-ibodat qiladigan tabarruk joyi bo‘lgani bois “Baytulloh” – “Allohning uyi” deyiladi. Shuning uchun masjidga biror zarar yetkazish Alloh taoloning uyiga zarar yetkazish bilan barobardir. Demak, bu Alloh taologa qarshi borish deganidir. Haq taologa qarshi boruvchilarning holi nima kechishi hammaga ayon.

Abu Sa’id Xudriy roziyallohu anhudan rivoyat qilingan qudsiy hadisda Alloh taolo aytadi: “Yerimdagi uylarim masjidlardir. Undagi Mening ziyoratchilarim masjidlarni obod qiluvchilardir” (Abu Nuaym rivoyati, zaif hadis).

Masjidni obod qilish deganda, Alloh taologa xolis ibodat qilish, amru ma’ruf, nahyi munkar qilish kabi amallar tushuniladi. Bular masjidlarni ma’naviy obod qilish sanalsa, ozoda va bus-butun saqlash zohiriy obod qilishdir. Masjidlarning qadrini pasaytiruvchi har qanday ish yoki xatti-harakat makruh.

Xalqaro inson huquqlari me’yorlarida ham insonning din va e’tiqod erkinligiga daxl qilish, hayotiga xavf solish taqiqlanadi. Islom dinida hatto boshqa din vakillarining ibodatxonalariga zarar yetkazish, ularni buzish yoki ibodat qiluvchilarning hayotini xavf ostida qoldirish mumkin emasligi aytilgan.

Qur’oni karimda:

“Ular nohaqdan, faqatgina «Robbimiz Alloh» deganlari uchun o‘z diyorlaridan chiqarilgandirlar. Agar Alloh odamlarning ba’zilarini ba’zilari bilan daf qilib turmasa, uzlatgohlar, kanisalar, havralar va Allohning nomi ko‘plab zikr qilinadigan masjidlar vayron qilingan bo‘lur edi. Albatta, Alloh O‘ziga yordam berganlarga yordam berur. Albatta, Alloh kuchli va g‘olibdir.”

Ushbu oyati karimada boshqa dindagi kishilarning ibodatxonalari ham mo‘min-musulmonlarning masjidlari qatorida zikr etilishi diqqatga sazovordir. Dinimiz ko‘rsatmasiga amal qilgan musulmonlar hech qachon boshqa diniy ibodatxonalarga tajovuz qilmaydi. Shuningdek, boshqa dinlarda ham o‘zga dinlarga ibodat qiluvchilarning ibodatiga xalaqit qilish katta gunoh ekani ta’kidlangan. Barcha dinlarda diniy shiorlarga, ibodatxonalarga, shuningdek, masjidlarga tajovuz qilish ulkan jinoyat sanalgan hamda bunday ishdan qattiq qaytarilgan.

 Jahonning ayrim hududlarida mo‘min-musulmonlarning eng nozik his tuyg‘ulariga zarba berish orqali qarama-qarshiliklar keltirib chiqarishga xatti-harakatlar bo‘lmoqda. Mana shunday vaziyatda mo‘min kishi keskinlik bilan qaror qilish o‘rniga, obdon o‘ylab keyin bir xulosaga kelish kerak. Hazrati Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallam: “Mo‘min kishi ziyrak, hushyor va oqil bo‘ladi”, degan hadislari mohiyatini chuqur tushunish lozim (Imom Daylamiy rivoyati, zaif hadis).

Shu o‘rinda Islom tarixidagi Fil voqeasini bir esga olaylik... Abraha boshchiligidagi fil egalaridan Ka’batullohni Alloh taolo qanday himoya qilgan bo‘lsa, bugungi kunda ham ibodat qilish joylari, masjidlarni ham shunday himoya qiladi.

Alloh taolo musibatlarga uchragan mo‘min-musulmonlarga sabru jamiyl bersin, musibatlarining o‘rnini go‘zal mukofotlar bilan to‘ldirsin!

O‘zbekiston musulmonlari idorasi

 

O'zbekiston yangiliklari
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Imom Moturidiyning Hanafiy mazhabini yoyishdagi o‘rni

04.07.2025   6368   1 min.
Imom Moturidiyning Hanafiy mazhabini yoyishdagi o‘rni

Imom Abul Mu’in Nasafiy rahmatullohi alayh "Tabsiratul adilla" asarlarida Xuroson va Mavoraunnahr aholisi hanafiylikni Imomi A’zam rahmatullohi alayhning yetakchi shogirdi Imom Muhammad ibn Hasan Shayboniy, uning shogirdi Abu Suraymon Juzjoniy, uning do‘sti Shayx Abu Bakr Ahmad, Shayx Is'hoq Sobih Juzjoniy, Imom Abu Bakr Juzjoniy, Imom Abu Nasr Ahmad ibn Abbos Iyodiy Ansoriy va Imom Moturidiy silsilasi orqali o‘rgangan deb keltiradi. Imom Nasafiyning ta’kidlashlaricha bu olimlar ilk davrdan boshlab Movarounnahrning barcha hududlarida hamda Xurosonning Marv va Balx shaharlarida hanafiylik mazhabini yoyishda jonbozlik ko‘rsatishgan.

Imom Moturidiy rahimahulloh Imom Abu Hanifa rahmatullohi alayhning e’tiqodiy qarashlarini yaxshi o‘zlashtirishdan tashqari mintaqamizda hanafiylik tarqalishida muhim hissa qo‘shganlar.

Kosonsoy tuman "Buzrukho‘ja" jome masjidi imom-xatibi

Sodiqjon Abdurahmanov

Manba: @Softalimotlar

MAQOLA