Sayt test holatida ishlamoqda!
12 Iyul, 2025   |   17 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:19
Quyosh
05:01
Peshin
12:34
Asr
17:41
Shom
20:01
Xufton
21:34
Bismillah
12 Iyul, 2025, 17 Muharram, 1447

Muqaddas qadamjolar, tariximizni ilmiy asosda o‘rganish vazifasi qo‘yildi

08.04.2019   4915   3 min.
Muqaddas qadamjolar, tariximizni ilmiy asosda o‘rganish vazifasi qo‘yildi
Prezident Shavkat Mirziyoyev Xalqaro baxshichilik san’ati festivalining ochilish marosimida ishtirok etish uchun 6 aprel kuni Surxondaryo viloyatida bo‘ldi. Davlatimiz rahbari tashrif doirasida Termiz yaqinidagi Sulton Saodat yodgorlik majmuasini ziyorat qildi, majmuada mahalliy va xorijiy ziyoratchilar uchun qulay sharoit yaratish, uni yanada obod qilish bo‘yicha ko‘rsatmalar berdi.
 
O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Usmonxon Alimov Sulton Saodat yodgorlik majmuasining musulmon olamida tutgan o‘rni xaqida O‘zA muxbiriga eksklyuziv intervyu berdi:
 
– Bismillohir rohmonir rohiym. Ollohga beadad shukronalar bo‘lsinki. yurtimizga juda ham ulug‘ ne’matlar, tinchlik-osoyishtalikni berdi. Bugun Prezidentimiz rahbarligida mamlakatimizda barcha sohalarda katta katta islohotlar amalga oshirilmoqda. Xususan, diniy sohada ham. Ulug‘ allomalar, ma’rifatparvar zotlar mangu qo‘nim topgan joylarni obod qilishga katta e’tibor berilayapti. Davlatimiz rahbari Surxondaryo viloyatiga tashriflari doirasida Sulton Saodat yodgorlik majmuasini ziyorat qildi.
 
Bu majmuada Payg‘ambarimiz Muhammad (s.a.v)ning qizlari Fotima onamizning beshinchi avlod nabirasi Hasan al-Amir mangu qo‘nim topgan. Bu ulug‘ zot Termiz amirlarining sultoni bo‘lgan.
 
Manbalarda qayd etilishicha, Hasan al-Amir o‘z yaqinlari bilan Samarqandga ko‘chib kelgan. Bu yerda o‘n yillar yashab ma’rifat tarqatish, xalqni birdamlikka chorlash bilan mashg‘ul bo‘lgan. Shundan so‘ng Balxga ko‘chadi. U yerda bir muddat yashaydi, taxminan 865 yilda Termizga qelib, umrining oxirigaga yashab qoladi.Shu yerda dafn etiladi. Asrlar davomida u mo‘tabar zotning avlodlari uchun ham mahobatli maqbaralar qurilgan.
 
Sulton Saodat, Sayyidlar sultoni degan ma’noni anglatadi. Shuning uchun ham bu joyning maqomi ulug‘, ruhoniyati baland. Kimki kelib ziyorat qilsa, o‘ziga ma’rifat, ulgu oladi. 
 
O‘z davrida buyuk allomalarimiz, olimlarimiz sayyidlarning duolarini olganlar, ularga e’htirom ko‘rsatganlar. “Temir tuzuklari”da qayd etilishicha, Sohibqiron Amir Temur Hindistonga yurishlari chog‘ida hamisha Termiz sayyidlari xonadonida to‘xtab, mehmon bo‘lgani qayd etilgan. Sayyidlardan bir qanchasi Sohibqironning yurishlarida qatnashgani aytilgan. Sayyidlar o‘z xalqiga Vataniga sadoqatini izhor qilgan. Amir Temur o‘z tuzuklarida men sayyidlarni, ilm-ahlini hurmat qilar edim, degan bitiklarini qoldirgan.
 
Sulton Saodat ziyoratgohi obodonlashtirilgan bo‘lishiga qaramay, boshqa ziyoratgohlarga nisbatan kam ma’lumot berilgan. Bizning tarixmiz juda boy. Lekin o‘rganilmagan jihatlari ko‘p.
 
Prezidentimiz bu muqaddas qadamjoga tashrif chog‘ida yoshlarimiga tariximizni ilmiy asosda tushuntirish, bu ulug‘ zotlar qanday ishlarni amalga oshirganliklarini, Vataniga sodiqligini, ilm-ma’rifatini o‘rganish yuzasidan ko‘rsatma berdilar. Shu joyda qisqa muddatli o‘qishlarni tashkil qilishni taklif etdilar. Unda yoshlar va mutaxassislarga tariximizdan bilim beriladi.
 
Mana shunday ulug‘ zotlarni yo‘lidan borsak, ular qoldirgan ma’rifatni o‘rgansak yurtimizda amalga oshirilayotgan islohotlarga o‘z hissamizni qo‘shgan bo‘lamiz. 
 

 

Ziyodulla Jonibekov, O‘zA
O'zbekiston yangiliklari
Boshqa maqolalar

Qur’oni karimni 82 yil qalbdida saqlagan olim

11.07.2025   3243   3 min.
Qur’oni karimni 82 yil qalbdida saqlagan olim

Xotira

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.


Qur’oni Karim xodimi, ustoz Yahyo qori Turdiyev 1930 yil 21 dekabrda Sharqiy Turkistonning Qashqar viloyati Yangisor shahrida ziyoli oilada tavallud topgan. U 1943 yil Qur’oni Karimni to‘liq yod oldi.

1962-1968 yillar davomida Mir Arab madrasasida tahsil oldi.

1978-1984 yillarda O‘rtachirchiq tumanidagi To‘ytepa jome’ masjidida imom-xatiblik qildi.

1988 yildan Toshkent (hozirgi Zangiota) tumanidagi Ko‘kterak masjidiga imomlik qildi.

1995-2011 yillar shu tumandagi «Hasanboy ota» jome’ masjidida imom xatib, keyinchalik shu masjidda imom noibi bo‘lib el xizmatida faoliyat yuritdi.

Qur’ondan ilk saboqlarni ota-onasidan oldi. 13 yoshida Qur’oni Karimni to‘liq yod oldi. Shuningdek, ustozlari Abduhalil va Abdunodir domlalardan ham ta’lim olgan.

1954 yil Yahyo qorini olim bo‘lishini istagan otasi 1600 km uzoqlikda joylashgan Ro‘zihoji madrasasiga olib bordi. U yerda Hindistonda ta’lim olgan shayx Shohimardon ismli yetuk olimdan ilm oldi,

1960 yilda madrasani tamomlab, domla Shohimardonning yonida mudarris  bo‘lib ishladi. Biroq shu yilning o‘zida ustozining maslahati bilan sobiq Ittifoqqa yo‘l olib, Andijonda qo‘nim topdi.

1962 yilda Mir Arab madrasasiga o‘qishga kirdi.

1968 yil madrasani tugallagach, Toshkent viloyatidagi Bektemir qishlog‘iga ko‘chib keldi. Bu yerda o‘n yildan ortiq kombinatda ishladi. Shu orada Qashqarda ustozlik qilgan minglab qorilarni chiqargan Abdulaziz qori Mahmudov bilan yana ustoz-shogirdlik munosabatlarini yo‘lga qo‘ydi.

1976 yilda shayx Ziyovuddin ibn Eshon Boboxon bilan tanishdi. U kishining taklifi bilan 1977 yili O‘rta Osiyo va Qozog‘iston musulmonlari diniy nazoratiga ishga kirdi. Shu tariqa imomlik faoliyati boshlandi.

Farzandim qori bo‘lsin degan ota-onalar uchun ustoz Yahyo qoridan tavsiya:

— Ilm ahliga havas qilgan, farzandini qori bo‘lishini istagan ota-onalarga aytadigan birinchi tavsiyam luqmasini halol qilsin. Haromga yaqinlashmasin, halol narsani ham me’yorida iste’mol qilsin. Shuningdek, farzandini ham halol luqma bilan voyaga yetkazsin, tarbiyalasin. Domlalarimiz ko‘cha-kuyda taom iste’mol qilganimizni bilib qolsalar, qattiq ranjib, bizni koyib: «Sen kecha Qur’ondan bir betni yuz marotaba o‘qib yodlagan bo‘lsang, bugun ikki yuz marotaba o‘qisang ham yodlay olmaysan. Shubhali ovqat yemagin. Zehning zaiflashib qoladi», der edilar.

Shuningdek, farzandini qori bo‘lishini istagan ota-onalar taqvoli, o‘qimishli bo‘lsin. Ota-onalar olimlarni hurmat qilsin, ularni yaxshi ko‘rib, olimlarga muxlis bo‘lsin. Farzandini yoshligidan boshlab odob-axloqli qilib tarbiyalasin. Bolam qori bo‘lsin degan niyatda bo‘lgan ota-ona o‘zaro bir-biri bilan janjallashmasin, uyda sokinlik hukm sursin. Farzand kelajakda yetuk olim bo‘lishi uchun juda ko‘p mashaqqat, sa’y-harakat talab etiladi. Avvalo, ota-onaning, so‘ngra talabi ilmning hamda ustozning birgalikdagi intilish va harakati bo‘lishi lozim. Shularning bari birikkandagina farzand olim, qori bo‘ladi. Ota-ona mas’uliyatsizlik qilsa yoki talaba ilm olishdan boshqa narsalarga chalg‘isa oqsash kuzatiladi, maqsadga erishilmaydi.

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Har bir narsaga ham bir mone’lik bo‘ladiku, lekin ilmning mone’lari ko‘p bo‘ladi», degan mazmundagi hadislari ilm olishda sobitqadam, bardavom bo‘lishga undaydi.