Abdulloh ibn Abu Quhofa — Abu Bakr Siddiq (O‘ta tasdiqlovchi) roziyallohu anhu.
*****
Umar ibn Xattob roziyallohu anhu — Foruq (Haq bilan botil orasini ajratuvchi).
*****
Usmon ibn Affon roziyallohu anhu — Zunnurayn (Ikki nur sohibi).
*****
Ali ibn Abu Tolib roziyallohu anhu — Imom (Yo‘lboshchi, yetakchi).
*****
Abu Ubayda ibn Jarroh roziyallohu anhu — Amiynul umma (Ummatning ishonchli kishisi).
*****
Ja’far ibn Abu Tolib roziyallohu anhu — Abul Masokiyn (Miskinlarning otasi).
*****
Hamza ibn Abdulmuttalib roziyallohu anhu — Asadulloh (Allohning arsloni).
*****
Zubayr ibn Avvom roziyallohu anhu — Havoriyur Rosul (Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning havoriysi).
*****
Mus’ab ibn Umayr roziyallohu anhu — Safiyrul Islam (Islom elchisi).
*****
Abdulloh ibn Mas’ud roziyallohu anhu — Tarjumanul Qur’an (Qur’on tarjimoni).
*****
Bilol ibn Raboh roziyallohu anhu — Muazzinur Rosul (Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning muazzini).
*****
Huzayfa ibn Yamon roziyallohu anhu — Sohibu sirrir Rosul (Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning sirlarining sohibi).
*****
Amr ibn Oss roziyallohu anhu — Dohiyatul Islam (Islom dohiysi, siyosatchisi).
*****
Muoviya ibn Abu Sufyon roziyallohu anhu — Katibu vahyir Rosul (Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning vahiy kotiblari).
*****
Zayd ibn Horisa roziyallohu anhu — Hibbu Rosulillah (Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning dildan yaxshi ko‘rgan kishisi).
*****
Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhu — Tarjumanul Qur’an (Qur’on tarjimoni).
*****
Hasson ibn Sobit roziyallohu anhu — Sha’irur Rosul (Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning shoirlari).
*****
Xolid ibn Valid roziyallohu anhu – Sayfulloh (Allohning qilichi).
Internet ma’lumotlaridan Nozimjon Iminjonov tarjimasi
Savol: Ba’zi yemakxonlar taom yetkazib berishni kechiktirgani uchun buyurtmadan tashqari qo‘shimcha taom taqdim etar ekan. Shu ish joizmi? Agar reklamada qo‘shimcha bepul taom berish emas, balki yetkazib berilgan taomning pulini olmaslik aytilgan bo‘lsa, hukm qanday bo‘ladi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym.
1. Taomga buyurtma berish bitimi shariatdagi istisno’, ya’ni buyurtma asosida ma’lum mahsulotni tayyorlab berish shartnomasiga to‘g‘ri keladi. Agar savoldagi shart faqat reklamada aks etib, buyurtma jarayonida alohida bunday shart qo‘yilmasa, sotuvchi tarafidan berilgan bu va’da joiz hisoblanadi va unga vafo qilishi kerak bo‘ladi.
Agar buyurtma berishda yetkazib berish kechikishi sababli qo‘shimcha taom berish sharti qo‘yilsa, bu shartnomaning bir qismiga aylanadi. Bitimdagi bunday shart moliyaviy jarima sanaladi. Mahsulot tayyorlab berish (istisno’) bitimida sotuvchiga nisbatan moliyaviy jarima qo‘llashga ruxsat etiladi.
Demak, qo‘shimcha bepul taom berish va’da ko‘rinishida bo‘lsa ham, shartnomada aks etgan bo‘lsa ham joiz ekan.
2. Yetkazib berish kechiksa, buyurtma qilingan taomning pulini olmaslik faqat reklamada aks etib, buyurtma jarayonida bunday shart qo‘yilmasa, bu ham sotuvchi tarafidan berilgan va’da bo‘ladi va joiz hisoblanadi. Ammo buyurtma berish jarayonida yuqoridagi shart qo‘yilsa, bu shartnomaning bir qismiga aylanadi. Shartnomada esa buyurtma summasidan voz kechish shartini qo‘yish durust emas.
Demak, buyurtma qilingan taomning pulini olmaslik va’da ko‘rinishida bo‘lsa joiz, bitimda shart qilinsa, joiz emas. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi